Аҡйол Төркән

Аҡйол Төркән
Аҡйол Төркән
	төр. Türkân Akyol
Төркиәнең һаулыҡ һаҡлау министры[d]
	25 март 1971 — 13 декабрь 1971
Анкара университеты ректоры[d]
	1980 — 1982
Төркиәнең ҡатын ҡыҙҙар һәм ғаилә эштәре буйынса министры[d]
	4 март 1992 — 25 июнь 1993
Алда эшләүсе	Гюлер Илери[d]
Дауам иттереүсе	Имрен Айкут[d]
Тыуған	12 октябрь 1928; Истанбул, Төркиә;
Вафат булған	7 сентябрь 2017 (88 йәш); Анкара, Төркиә;
Ерләнгән урыны	кладбище Каршияка[d];
Фирҡәһе	Социал-демократик партия[d];
Белеме	Медицинский лицей при Анкарском университете[d]; Эренкёй ҡатын-ҡыҙҙар лицейы[d]; Анкара университеты[d];
Эшләгән урыны	Анкара университеты[d];
	РУВИКИ.Медиа файлдары

Төркән Аҡйол (төр. Türkân Akyol; 12 октябрь 1928 — 7 сентябрь 2017) — төрөк сәйәсмәне, табибы һәм ғалимы. Ул беренсе төрөк ҡатын-ҡыҙ хөкүмәт министры^[1] һәм Төркиәлә беренсе ҡатын-ҡыҙ университет ректоры^[2].

Иртә йылдары

Төркән Аҡйол 1928 йылдың 12 октябрендә Истанбулда тыуған. Башланғыс белемде Төркиәнең төрлө ҡалаларында ала, сөнки атаһы штаб офицеры була. 1947 йылда Истанбулда ҡыҙҙар өсөн Эренкей мәктәбен тамамлай^[2].

Ғалим һәм сәйәсмән карьераһы

Аҡйол медицина белемен Анкара университетында ала, уны 1953 йылда тамамлай. Ул табип-пульмонолог булып китә^[3] һәм академик карьераһын үҙенең альма-матерҙа дауам итә. 1965 йылда доцент, ә 1970 йылда профессор була. 1959 һәм 1965 йылдар араһында Акйол АҠШ-та, Францияла һәм Нидерландта ғилми тикшеренеүҙәр үткәрә^[2].

1971 йылдың 25 мартында ул Нихат Эрим кабинетында һаулыҡ һаҡлау һәм социаль тәьминәт министры итеп тәғәйенләнә, шулай итеп Төркиә Хөкүмәтенең беренсе ҡатын-ҡыҙ министры була. Шул уҡ йылдың 13 декабрендә ул вазифаһынан отставкаға китә һәм университетка ҡайта^[2].

1980 йылда Акйол Анкара университеты ректоры итеп һайлана, Төркиәнең беренсе ҡатын-ҡыҙ ректоры була. Был вазифала ул 1982 йылға тиклем эшләй, шунан һуң Юғары белем биреү советы менән аңлашылмаусанлыҡтар арҡаһында эштән китә^[2]. Аҡйол университетта 1983 йылға тиклем, Эрдал Иненю уға Социал-демократик партияның (SODEP, һуңыраҡ Социал-демократик халыҡ партияһы) ойоштороусыһы булырға тәҡдим иткәнгә тиклем уҡыта. Аҡйол партия рәйесе урынбаҫары була^[2].

Төркән Аҡйол парламентҡа 1987 йылғы дөйөм һайлауҙарҙан һуң Измир провинцияһынан депутат сифатында инә. 1991 йылда парламентта эшләү ваҡыты тамамланғандан һуң ул уҡытыусылыҡ эшмәкәрлегенә ҡайта^[2]. 1992 йылда Сөләймән Демирелдың коалиция хөкүмәтендә ҡатын ҡыҙҙар һәм ғаилә эштәре буйынса министр итеп тәғәйенләнә^[2]. 1993 йылда ул ҡабаттан Төркиәнең беренсе ҡатын-ҡыҙ премьер-министры Тансу Чилләр кабинетында министр итеп тәғәйенләнә.

Хәтер

Бурса ҡалаһында дауахана уның исемен йөрөтә^[4].

Иҫкәрмәләр

↑ Türk kadınının ilkleri (Turkish), Hürriyet (10 октябрь 1998). 8 февраль 2013 тикшерелгән.
↑ ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ Ankara Üniversitesi Rektörleri-Prof. Dr. Türkan Akyol (төр.). Ankara University. Дата обращения: 8 февраль 2013. Архивировано из оригинала 13 май 2012 года.
↑ Ankara Tıp'ın Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Yenilendi (Turkish), Haberler (8 июль 2011). 2013-*2-08 тикшерелгән.
↑ Tasarim Halindedir | Under Construction | (билдәһеҙ). Дата обращения: 13 апрель 2017. Архивировано из оригинала 21 апрель 2018 года. 2018 йылдың 21 апрель көнөндә архивланған.

[1] Türk kadınının ilkleri (Turkish), Hürriyet (10 октябрь 1998). 8 февраль 2013 тикшерелгән.

[au-2] ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ Ankara Üniversitesi Rektörleri-Prof. Dr. Türkan Akyol (төр.). Ankara University. Дата обращения: 8 февраль 2013. Архивировано из оригинала 13 май 2012 года.

[3] Ankara Tıp'ın Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Yenilendi (Turkish), Haberler (8 июль 2011). 2013-*2-08 тикшерелгән.

[4] Tasarim Halindedir | Under Construction | (билдәһеҙ). Дата обращения: 13 апрель 2017. Архивировано из оригинала 21 апрель 2018 года. 2018 йылдың 21 апрель көнөндә архивланған.

[1]

[2]

[3]

[4]