Вольский Виталий Фридрихович
бел. Віталь Вольскі | |
Ғилми дәрәжә | филология фәндәре кандидаты[d] |
---|---|
Гражданлығы | |
Балалары | Вольский, Артур Витальевич[d] |
Эшмәкәрлек төрө | драма[d][1], әҙәбиәт ғилеме[1] и Фильм[1] |
Заты | ир-ат |
Уҡыу йорто | |
Жанр | хикәйә и театр пьесаһы[d] |
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
Сәйәси фирҡә ағзаһы | |
Әүҙемлек осороноң башланыуы | 1926 — наст. время |
Вафат булған урыны | |
Ойошма ағзаһы | СССР Яҙыусылар союзы и Союз белорусских писателей[d] |
Эш урыны | |
Һөнәр төрө | драматург, литературовед, тәржемәсе, яҙыусы, балалар яҙыусыһы, киносценарист, learned literary, тыуған яҡты өйрәнеүсе |
Яҙма әҫәрҙәр теле | белорус теле |
Тыуған көнө | 23 август (5 сентябрь) 1901 |
Вафат булған көнө | 22 август 1988 (86 йәш) |
Тыуған урыны | |
Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа |
Виталий Вольский (бел. Віталь Вольскі тыуғандағы исеме — Виталий Фридрихович Зейдель (бел. Віталь Фрыдрыхавіч Зэйдэль) (1901 йыл, Санкт-Петербург — 1988 йыл, Минск) — белорус совет яҙыусыһы, драматург, әҙәбиәт белгесе, тыуған яҡты өйрәнеүсе. Филология фәндәре кандидаты. Белоруссия ССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1971).
Биографияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
1920—1926 ул йылдарҙа Ҡыҙыл Армияла хеҙмәт итә, Граждандар һуғышында ҡатнаша[2]. 1925 йылдан ВКП(б) ағзаһы.
В. Ф. Вольский 1988 йылдың 22 авгусында Минскта вафат була .
Улы Артур Вольский (1924—2002) — белорус яҙыусыһы, ейәне Лявон Вольский — белорус музыканты (1965 йылда тыуған)[3] .
Ижады[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
1926 йылдан баҫтырыла башлай. Ул белорус фольклоры мотивтары буйынса, героик халыҡ характерҙарын шиғырлап пьесалар яҙа: «Чудесная дудка» (1938), «Дед и журавль» («Дзед і жораў», 1939), «Нестерка» (1940), «Машека» (1946). Уның пьесалары юмор менән яҙылған, телдең байлығы һәм сағыулығы менән айырыла[2] .
Виталий Вольский балалар өсөн Белоруссияның табигате һәм хайуандар дөньяһы тураһында бер нисә очерк һәм хикәйәләр китабы яҙған: «По лесным стежкам» (1948), «В лесах над Берёзой» (1955), «Месяц за месяцем» (1956), «Чайки над Нарочью» (1959), «Родной край» (1961), «Три путешествия в страну белорусов» (1967), «Полесье» (1970); сит ил тәҫирендә яҙылған китаптары: «Африканское путешествие» (1963), «Эль Махриб» (1965). Уның тарафынан белорус әҙәбиәте һәм театры тарихы буйынса эштәр («Феодализм осоронда белорус әҙәбиәте тарихы буйынса очерктар») яҙылған.
И. В. Гетеның "Рейнеке-Лис"ын белорус теленә тәржемә итә. Виталий Вольский сценарийҙарына нигеҙләнеп, «Беловежская пуща» (1946) и «Нестерка» (1955) кинофильмдары[2] һәм"Нестерка" мультфильмы ҡуйылған.
Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
БССР-ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт эшмәкәре (1971). Ул 2 орден һәм миҙалдар менән бүләкләнгән. — Ҡыҙыл Йондоҙ ордены
— «Почёт Билдәһе» ордены (1964)
Библиография[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Белорус телендә[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- «Па лясных сцежках», Минск, 1948;
- «У лясах над Бярозой», Минск, 1955;
- «Месяц за месяцам», Минск, 1956;
- «На бабровых азёрах», Минск, 1957;
- «Чайкі над Нараччу», Минск, 1959;
- «Родны край», Минск, 1961;
- «Эдуард Самуйлёнак», Минск, 1951;
- «Нарысы па гісторыі беларускай літаратуры эпохі феадалізма», Мінск, 1958.
Урыҫ телендә (автор) тәржемәһендә[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Пьесы, М., 1954;
- В лесах над Березиной, Л., 1958.
- Под небом Африки, Минск, 1969.
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Вольский Виталий Фридрихович / Кулешов Ф. И. // Вешин — Газли. — М. : Советская энциклопедия, 1971. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 5).
- Александрович С. Вольский // Краткая литературная энциклопедия / Гл. ред. А. А. Сурков. — М.: Сов. энцикл., 1962—1978. Т. 1: Аарне — Гаврилов. — 1962. — Стб. 1029.
- Пісьменнiki Савецкай Беларусi. Кароткi біябібліяграфічны даведнik, Miнск, 1970
- Берков П. Н., Виталий Вольский и его драматические сказки, [Вступ. ст.], в кн.: Вольский В., Пьесы, М., 1954.
- Жаров М., Нестерка, «Сов. культура», 1955, 17 февр., № 22;
- Зубов К., Нестерка, «Правда», 1955, 19 февр., № 50;
- Чирков В., «Нестерка» в Москве, в кн.: Декада белорусского искусства и лит-ры в Москве. Сб. материалов, Минск, 1955;
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Vol‘skì, Vìtal‘ Frydrychavìč // Чешская национальная авторитетная база данных
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Александрович С. Вольский // Краткая литературная энциклопедия / Гл. ред. А. А. Сурков. — М.: Сов. энцикл., 1962—1978. Т. 1: Аарне — Гаврилов. — 1962. — Стб. 1029.
- ↑ Лявон Вольский: «В Беларуси есть одна настоящая звезда» 2017 йылдың 3 сентябрь көнөндә архивланған.
- Ҡыҙыл Йондоҙ ордены кавалерҙары
- «Почёт Билдәһе» ордены кавалерҙары
- «1941–1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышындағы фиҙакәр хеҙмәте өсөн» миҙалы менән наградланыусылар
- КПСС ағзалары
- Минскиҙа вафат булғандар
- Шәхестәр:Якуб Колас исемендәге Витебск театры
- 5 сентябрҙә тыуғандар
- 1901 йылда тыуғандар
- 22 августа вафат булғандар
- 1988 йылда вафат булғандар
- Санкт-Петербургта тыуғандар
- Алфавит буйынса яҙыусылар
- СССР яҙыусылары
- XX быуат яҙыусылары
- Алфавит буйынса драматургтар
- XX быуат драматургтары
- СССР драматургтары
- Алфавит буйынса шәхестәр
- СССР тәржемәселәре
- СССР Яҙыусылар союзы ағзалары
- Филология фәндәре кандидаттары
- Псевдонимдары менән билдәле әҙиптәр
- Рәсәйҙәге Граждандар һуғышында ҡатнашыусылар