Зофья Посмыш

РУВИКИ — интернет энциклопедия мәғлүмәте
пол. Zofia Posmysz
Гражданлығы
Тыуған көнө 23 август 1923({{padleft:1923|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:23|2|0}})[1][2]
Вафат булған урыны
Һөнәр төрө журналистка, писательница, сценаристка
Заты ҡатын-ҡыҙ
Уҡыу йорто
Файл:Zofia Posmysz.JPG
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
золотая медаль «За заслуги в культуре Gloria Artis» кавалерский крест ордена «За заслуги перед Федеративной Республикой Германия» серебряный крест Заслуги офицерский крест ордена Возрождения Польши
Заслуженный деятель культуры Польши
медаль «30-летие Народной Польши»
Әүҙемлек осороноң башланыуы 1945 — наст. время
Ойошма ағзаһы Stowarzyszenie Pisarzy Polskich[d]
Яҙма әҫәрҙәр теле поляк теле
Место содержания под стражей Равенсбрюк[d] и концлагерь Освенцим[d][2]
Вафат булған көнө 8 август 2022({{padleft:2022|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:8|2|0}}) (98 йәш)
Эшмәкәрлек төрө әҙәбиәт[3]
Тыуған урыны
Логотип РУВИКИ.Медиа Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа

Зофья Посмыш (пол. Zofia Posmysz, ысын исеме Посмыш Зофья-Пясецка; 23 август 1923 йыл,) — поляк яҙыусыһы һәм сценарисы.

Биографияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Зофья Посмыш 1923 йылдың 23 авгусында Краковта тыуа. 1942 йылдан Освенцим һәм Равенсбрюк немец концлагерҙары әсире. Һуғыштан һуң Варшавала төпләнә. 1952 йылда баш ҡала университетының филология факультетын тамамлай.

«Głos Ludu» гәзите редакцияһында корректор булып эшләй, һуңынан Польша радиоһы менән хеҙмәттәшлек итә.

Ижады[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

1945 йылда сыҡҡан «Знаю палачей из Бельзена» әҙәби иҫтәлектәр китабы Зофья Посмыштың дебюты була. Яҙыусыға билдәлелелкте «Пассажирка из каюты 45» радиоспектакле килтерә. Шул уҡ исеме аҫтында 1962 йылда китабы сыға. Был әҫәр мотивтары буйынса, поляк режиссёры Анджей Мунк «Пассажирка» нәфис фильмын төшөрә, әммә ул экранға 1963 йылда сыҡҡанда режиссёр тере булмай инде. Посмыш повесы буйынса 1968 йылда Мечислав Вайнберг опера яҙа (А. Медведев либреттоһы), ул белгестәрҙең юғары баһаһын ала, ләкин уны СССР-ҙа ҡуйыу тыйыла[4] . 2006 йылда беренсе тапҡыр концерт версияһында, 2010 йылда — сәхнәләштерелеп күрһәтелә.

Һайланған библиография[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Знаю палачей из Бельзена / Znam katów z Belsen (1945)
  • Пассажирка / Pasażerka (1962)
  • Стоянка в лесу / Przystanek w lesie (1965, хикйәләр йыйынтығы)
  • Терпкий боярышник / Cierpkie głogi (1966) — 1966 йылда Януш Вейхерт экранлаштырған сценарий
  • Малый / Mały (1970) — сценарий, экранизированный 1970 йылда Юлиан Дзедзина экранлаштырған сценарий
  • Отпуск на Адриатике / Wakacje nad Adriatykiem (1970)
  • Микроклимат / Mikroklimat (1975)
  • Дерево похожее на дерево / Drzewo do drzewa podobne (1977)
  • Цена / Cena (1978)
  • Человек из-под калорифера / Człowiek spod kaloryfera (1980)
  • Тот самый доктор М. / Ten sam doktor M. (1981)
  • Вдова и любовники / Wdowa i kochankowie (1988)
  • До свободы, до смерти, до жизни / Do wolności, do śmierci, do życia (1996)

Рус теленә тәржемәләре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Пассажирка : [повесть]. — М. : Художественная литература, 1964. — 62 с. — (Роман-газета; № 18 (318)).
  • Цена : роман. — М. : Прогресс, 1981. — 183 с.

Наградалары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Польшаны тергеҙеү орденының рыцарь тәреһе (1964)
  • Польшаны тергеҙеү орденының офицер тәреһе (1970)
  • радиопостановкаларөлкәһендәге ҡаҙаныштары өсөн Польша радиоһы һәм телевидениеһы комитеты наградаһы (1976)
  • Витольд Хулевич исемендәге награда (2007)
  • Поляк мәҙәниәте үҫешендәге ҙур ҡаҙаныштары өсөн Польша мәҙәниәт министры наградаһы (2008) һәм башҡалар.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. Zofia Posmysz // Архив изобразительного искусства — 2003.
  2. 2,0 2,1 2,2 Auschwitz Prisoners Database
  3. Чешская национальная авторитетная база данных
  4. За что запрещали «Пассажирку»: Интервью с А. Медведевым // Российская газета — Столичный выпуск № 4256 (25.12.2006).

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]