Авдышев Алексей Иванович

Авдышев Алексей Иванович
Тыуған көнө	19 сентябрь 1928({{padleft:1928|4|0}}-{{padleft:9|2|0}}-{{padleft:19|2|0}})
Тыуған урыны	Санкт-Петербург, РСФСР, СССР
Вафат булған көнө	31 декабрь 1997({{padleft:1997|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:31|2|0}}) (69 йәш)
Вафат булған урыны	Петрозаводск, Рәсәй
Ил	СССР  Рәсәй
Эшмәкәрлеге	рәссам, шағир
Наградалары һәм премиялары

Авдышев йәшәгән йортта иҫтәлек таҡтаһы (Петрозаводск), Куйбышев урамы, 14 йорт.

Алексей Иванович Авдышев (19 сентябрь 1928 йыл — 31 декабрь 1997 йыл) — рәссам-пейзажсы, графиксы, шағир, Карелия АССР-ының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре, РСФСР-ҙың атҡаҙанған рәссамы.

Биографияһы

Алексей Иванович Авдышев 1928 йылдың 19 сентябрендә Ленинград ҡалаһында, хәҙер Санкт-Петербург ҡалаһында эшселәр ғаиләһендә тыуа.

Мәктәп йылдарында Дәүләт Эрмитажы Йәш сәнғәт белгестәре студияһында шөғөлләнә. Уның беренсе шиғырҙары 1930 йылдарҙа «Пионерская правда» гәзитендә баҫылып сыға.

Ленинград блокадаһы ваҡытында — атаһы, ә фронтта ағаһы һәләк була. 1942 йылда Ленинград блокадаһынан Ҡурған өлкәһенә эвакуациялана. Һигеҙ йыллыҡ мәктәпте тамамлаға, ауылда йәшәй.

1945—1950 йылдарҙа Ленинград сәнғәт-графика училищеһында уҡый. 1949 йылда «Смена» гәзитендә шиғырҙары баҫыла.

1950—1952 йылдарҙа Совет Армияһы сафтарында Заполярьела, һуңынан Карелияла хеҙмәт итә.

Демобилизациянан һуң, 1952 йылда Петрозаводскиға күсенә. «Йәш большевик» һәм «Патриот Родины» гәзиттәре редакцияһында әҙәби хеҙмәткәр, Петрозаводск халыҡ ижады йортонда һынлы сәнғәт һәм фольклор буйынса методист булып эшләй.

1956 йылда А. И. Авдышев СССР Яҙыусылар берлегенә ҡабул ителә.

Беренсе булһа кәрәк линогравюралары 1957 йылда Мәскәүҙә VI бөтә Донъя йәштәр һәм студенттар фестивале күргәҙмәһендә юғары баһа ала, ә А. И. Авдышев СССР Рәссамдар берлегенә ҡабул ителә.

Алексей Иванович Авдышев 1997 йылдың 31 декабрендә Карелия Республикаһының Петрозаводск ҡалаһында вафат була.

Ғаиләһе

Ҡатыны — Валентина Михайловна Авдышева (1931—1975) — рәссам, график, сценограф, Карелия АССР Рәссамдар союзы рәйесе.

Улы Андрей, ҡыҙы Елена.

Рәссам әҫәрҙәре

«Пасмурный вечер» (1954), «Васильевская часовня» (1955), «В ночном» (1956), «Бессонов окно», «Часовня в Понедельника», «Пасмурное утро» (1957), «Из окна мастерской», «Рыбья пристань» (1958), «Ветреный день», «дождь В. Расписание» (1958), «Будни порта» (1960), «Валаам. Часовня», «В порту. На закате» (1961), «В старинном северном селе» (1963), «Светлый Север», «Волковская часовня» (1964), «Заозерье мое», «В заполярный бухты» (1965), серия «Моя Карелия» (1966—1969), альбомы гравюр: «Киске альбом» (1966), «Валаам» (1971), «Карелия» (род. 1986); сериялары: «На онежские ветрах» (1978), «Усинск» (1985—1986), «Мой светлый Север» (1986—1988); «Весенний разлив» (1976), акварель сериялары (1978).

Алексей Ивановичтың ҙур һәм күп ҡырлы ижади тормошо дауамында күп кенә китаптар нәшер ителә, унда шигырьләр һәм гравюралары бер-берһен тулыландыра: «Красные снега», «Заонежье», «Возвращенная весна», «Сердце мое», «И свет, и тень»

Рәссамдың әҫәрҙәре Третьяков Дәүләт галереяһында, Рус Дәүләт музейында, Карелия Республикаһы Һынлы сәнғәт музейында, Карелия Республикаһы Милли музейында, Россияла һәм сит илдәрҙә шәхси коллекцияларҙа һәм йыйылыштарҙа урынлашҡан.

Хәтер

Петрозаводск ҡалаһының Көньяҡ Куковка районында Авдышевтар рәссамдары юлы урынлашҡан, Петрозаводск ҡалаһында, Куйбышев урамы 14 йортта йәшәгән йортта иҫтәлекле таҡтаташ ҡуйылған. Рәссамдың архивы Карелия Республикаһының «Карелия Республикаһы Милли архивы» дәүләт бюджет учреждениеһында һаҡлана.

Күргәҙмәләре

• Бөтөнрәсәй (1954—1955, 1957, 1958, 1961, 1965, 1967, 1969, 1970, 1979, 1982)
• Бөтөнрәсәй (1957, 1960, 1965, 1967, 1970, 1975, 1980, 1984, 1985)
• Мәскәүҙә (1959, 1980), Ленинградта (1972, 1980), ГДР (1962, 1977, 1983, 1985), Финляндияла (1966, 1968, 1976), Швецияла (1971), Италияла (1964))
• Шәхси: Петрозаводск (1968, 1978, 1983, 1986), Сыктывкар (1969), Мәскәү (1964, 1984, Род. 1986), Финляндия (1991).

Сығанаҡтар

• Карелия: энциклопедия: в 3 т. / гл. ред. А. Ф. Титов. Т. 1: А — Й. — Петрозаводск: «Петротрест», 2007. — 400 с.: ил., ир. — С. 113 ISBN 978-5-8430-0123-0 (т. 1)
• Писатели Карелии: библиографический словарь/Карельский научный центр РАН; [сост. Ю. И. Дюжев]. — Петрозаводск: «Острова», 2006. — 306 с. — С. 116—118. ISBN 5-98686-006-3