Одиссея

РУВИКИ — интернет энциклопедия мәғлүмәте
Одиссея
Төп тема Returns from Troy[d]
Место действия Урта диңгеҙ
Жанр Эпос
Баҫма йәки тәржемә Одиссея[d], The Odyssey[d], The Odyssey of Homer[d], The Odyssey[d], The Odyssey of Homer[d], Odissea (Pindemonte)[d], Odyssée[d], L'Odyssée[d], L’Odyssée[d], Odyssée[d], Odyssée[d], L'Odyssée[d], L'Odyssée d'Homère[d], L'Odyssée, 'Poésie homérique'[d], Odyssée[d], Homérowa Odyssea[d], La Odisea[d], La Odisea de Homero[d], Homérova Odysseia[d], The Odyssey[d], Příběhy Odysseovy[d], Q54460006?, La Ulyxea[d], La Odisea[d], Odysséa de Homero[d], Q109652097?, Odysseja[d], Odiseea[d], Odysseia[d], L'Ulisse[d], Одиссея (Гомер; Пушкин)[d], Odissea[d], Odissea[d] и Odissea[d]
Автор Гомер
Первая строка Ἄνδρα μοι ἔννεπε, μοῦσα, πολύτροπον, ὃς μάλα πολλὰ
Файл:Pergamena con frammento dell'odissea (IV 639-663), III-IV secolo dc (PSI 1563).jpg
Ил
Производная работа Одиссей[d], О, где же ты, брат?[d], Одиссея[d], Взгляд Улисса[d], Ulysses 31[d], Одиссея[d], Возвращение Ринго[d], Странствия Одиссея[d] и Улисс[d]
Әҫәр теле боронғо грек теле[d]
Циклдың өлөшө булып тора Эпический цикл[d]
Атамаһы бор. грек. Ὀδύσσεια
Литературный мотив deity flies in bird plumage[d][1], deity invoked[d][1], cows of the sun[d][2], looking tabu[d][3], tabu: woman seeing nude man[d][3], deity in guise of mortal[d][4], transformation: human to swine[d][4], disenchantment by rubbing with magic grease[d][4], magic darkness[d][4], magic bow[d][4], drink causes magic forgetfulness[d][4], only master is able to bend bow[d][4], magic sleep induced by deity[d][4], transportation during magic sleep[d][4], magic homesickness[d][4] и strong person throws enormous stone[d][5]
Сокращение в таблице сокращений Hom. Od.[6]
Использованный метр гекзаметр[d]
Персонаждар Одиссей, Посейдон[d], Пенелопа[d], Телемах[d], Афина[d], Ментор[d], Кирка (мифология), Калипсо[d], Навсикая[d], Полифем[d], Зевс и Гермес
Һүрәтләнгән объект Odyssey episode[d]
Правовой статус 🅮[d] и 🅮[d]
Логотип РУВИКИ.Медиа Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа

«Одиссе́я» (бор. грек. Ὀδύσσεια) — Боронғо Греция шағиры Гомерҙыҡы тип һаналған, «Илиада»нан һуң икенсе классик поэма. Фараздар буйынса, беҙҙең эраға тиклем VIII быуатта йәки һуңыраҡ ижад ителгән. Әҫәр Одиссей исемле мифик геройҙың Троя һуғышынан һуң тыуған яҡтарына ҡайтҡан ваҡытында тарыған мажараларын, шулай уҡ Одиссейҙың уны Ион диңгеҙендәге Итака утрауында көтөүсе ҡатыны Пенелопа кисергән хәл-ваҡиғаларҙы һүрәтләй.

Гомерҙың икенсе билдәле әҫәре «Илиада» кеүек «Одиссея» поэмаһында ла мифик элементтар бик күп, уларҙы хатта тағы ла күберәк тип әйтергә лә була (алпамыша циклоп Полифем, тылсымсы Кирка, Эол алла менән осрашыуҙар һ. б.). Поэмалағы мажараларҙың күбеһен Алкиной батшалағы мәжлес барышында Одиссей үҙе тасуирлап һөйләй.

Поэма[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Антик поэзияға хас булған алты быуынлы шиғыр формаһы — гекзаметр менән яҙылған «Одиссея» 12 110 шиғырҙан тора. Әҫәргә беҙгә хәҙер билдәле тышҡы күренеште б. э. т. III быуатта Александрия китапханаһының тәүге хеҙмәткәрҙәренең береһе Зенодот Эфесский бирә. Ул быны Гомерҙың «Илиада» менән «Одиссея»һын тикшереп өйрәнгәндән һуң эшләй, ике әҫәрҙе лә грек алфавитындағы хәрефтәр һанына ярашлы 24 йырға (рапсодияға[7]) бүлә һәм уларҙың һәр береһен алфавиттағы хәрефтәр менән билдәләй, «Илиада»ға баш хәрефтәр, ә «Одиссея»ға — бәләкәй хәрефтәр тура килә.

Беренсе строфа[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Поэманың башы

«Илиада» кеүек «Одиссея» ла боронғо грек мифологияһы аллаһы Музаға мөрәжәғәттән (өндәш һүҙҙән) башлана (Ἄνδρα μοι ἔννεπε, Μοῦσα, πολύτροπον):

Муза, скажи мне о том многоопытном муже, который
Долго скитался с тех пор, как разрушил священную Трою,
Многих людей города посетил и обычаи видел...[8]


Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Одиссей менән Калипсо

Тәржемәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Одиссея. Героическое творение Омира. Переведена с еллиногреческого языка [прозой П. Е. Екимовым]. Ч. 1-2. М., 1788.
  • Одиссея. / Пер. [прозой] И. Мартынова. В 4 ч. СПб., 1826—1828.
  • Гомер. Одиссея. / Пер. П. А. Шуйского. Свердловск, 1948. 424 стр. 1000 экз.
  • Гомер. Одиссея. / Пер. В. Вересаева. М., 1953.

Ентекле комментарий:

  • Гомер. Одиссея. / Пер. В. А. Жуковского. Ст. и прим. В. Н. Ярхо. Отв. ред. М. Л. Гаспаров. (Серия «Литературные памятники»). М.: Наука, 2000. 544 стр. 5000 экз.

Учебные издания:

  • Дрбоглав И. Ф. Словарь к Одиссее Гомера в порядке стихов. Тифлис, 1894. 300 стр.
  • Голинкевич Н. Т. Читаем Гомера. Одиссея: Песнь 1-я. Комментарий с переводом и словарем. М.: Высш. шк., 1996. 222 стр. 1500 экз. ISBN 5-06-003391-0

Тикшеренеүҙәр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

См. также литературу в статьях Гомер и Илиада
  • Шестаков С. П. О происхождении поэм Гомера. Вып. 1. О происхождении Одиссеи. Казань, 1892. 238 стр.
  • Ирина Владимировна Шталь «Одиссея» — героическая поэма странствий. (Серия «Из истории мировой культуры»). М.: Наука, 1978. 165 стр. 50000 экз.
  • Мальчукова Т. Г. «Одиссея» Гомера и проблемы её изучения: Учеб. пособие по спецкурсу. Петрозаводск, 1983. 92 стр. 500 экз.
  • Антипенко А. Л. «Мифология богини»: По данным «Одиссеи» Гомера. М.: Ладомир, 2002. 256 стр. 1000 экз. ISBN 5-86218-419-8
  • Тихонов А. А. Одиссея разума и разум Одиссея. Ульяновск, КТП, 2003. 166 стр. ISBN 5-86045-144-X
  • Орлов И. Л. «Путь Одиссея». Москва, ИПЦ "Маска", 2009. 613 стр. ISBN 978-5-911146-342-7

Одиссеяға антик аңлатмалар (схолии)[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Текст схолий к «Одиссее» по изданию Диндорфа (1855):

  • Vol. I. Песни I—VIII
  • Vol. II Песни IX—XXIV. Указатели.

Новое издание схолий (начато):

  • Filippomaria Pontani (ed.), Scholia Graeca in Odysseam: 1. Scholia ad libros a-b. Rome: Edizioni di storia e letteratura, 2007. Pp. xl, 382. ISBN 978-88-8498-446-3. (рецензия)

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. 1,0 1,1 Thompson S. Motif-Index of Folk-Literature (ингл.): A Classification of Narrative Elements in Folktales, Ballads, Myths, Fables, Medieval Romances, Exempla, Fabliaux, Jest-Books, and Local Legends — 1958.
  2. Thompson S. Motif-Index of Folk-Literature (ингл.): A Classification of Narrative Elements in Folktales, Ballads, Myths, Fables, Medieval Romances, Exempla, Fabliaux, Jest-Books, and Local Legends — 1958.
  3. 3,0 3,1 Thompson S. Motif-Index of Folk-Literature (ингл.): A Classification of Narrative Elements in Folktales, Ballads, Myths, Fables, Medieval Romances, Exempla, Fabliaux, Jest-Books, and Local Legends — 1958.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 4,9 Thompson S. Motif-Index of Folk-Literature (ингл.): A Classification of Narrative Elements in Folktales, Ballads, Myths, Fables, Medieval Romances, Exempla, Fabliaux, Jest-Books, and Local Legends — 1958.
  5. Thompson S. Motif-Index of Folk-Literature (ингл.): A Classification of Narrative Elements in Folktales, Ballads, Myths, Fables, Medieval Romances, Exempla, Fabliaux, Jest-Books, and Local Legends — 1958.
  6. https://www.perseus.tufts.edu/hopper/abbrevhelp
  7. Боронғо гректарҙа эпик әҫәрҙәр өҙөгө
  8. Перевод В. Вересаева // Гомер. Одиссея. — М.: Гослитиздат, 1953. — С. 3.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Статья основана на материалах Литературной энциклопедии 1929—1939.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]