Акарология

Акарология (бор. грек. ἄκαρι (akari) «талпан» һәм λόγος «һүҙ») — талпандарҙы өйрәнеүсе умыртҡаһыҙҙар зоологияһы. Акарология ветеренария, медицина, дөйөм һәм ауыл хужалығы йүнәлештәренә бүленә. Талпандар йоғошло аурыүҙарҙы таратыусы булараҡ, акарологияның төп мәсьәләләре ветеренария һәм медицина менән берлектә өйрәнелә.

Институттар

Акарология өлкәһендә ғилми-тикшеренеү эше Рәсәй Фәндәр академияһының Зоология институтында, университеттарҙың кафедраларында, ветеринария, медицина һәм эпидемиологик ғилми-тикшеренеү учреждениеларында алып барыла.

• М.П. Чумаков исемендәге Рәсәй медицина университетының полиомиелит һәм вируслы энцефалит институты

• Лаборатория клещевого энцефалита НИИ эпидемиологии и микробиологии Сибирского отделения РАМН (Владивосток, ул. Сельская, 1).
• Рәсәй фәндәр академияһының Себер бүлексәһе эпидемиология һәм микробиология ғилми-тикшеренеү институтының талпан энцефалиты лабораторияһы (Центр диагностики и профилактики клещевых инфекций Института эпидемиологии и микробиологии ВСНЦ СО РАМН (Иркутск, ул. К. Маркса, 3).
• Acarology Lab at Ohio State University (Columbus, Огайо, США). [1]
• Laboratory of Medical Acarology (Institute of Parasitology, Academy of Sciences, Чехия. [2]
• Tick Research Laboratory, University of Rhode Island (США) [3]
• Tick Research Lab at Texas A&M University (Техас, США) [4]

Акарологтар

Үҙаллы тикшеренеүҙәр өлкәһе булараҡ акарологияны үҫтереү 19 быуатта башлана һәм 20 быуатта дауам итә. Фән үҫешенә билдәле белгестәр Берлезе, Канриня, Бэнкс, Гранжан, Кох, Налепа, Труэссар, Хирман, Удеманс, Р, Тред, Уортовинг, Эвинг кеүек ғалимдарға ҙур өлөш индерә.

Акарология өлкәһендә медицина хеҙмәте генерал-лейтенанты Е.Н. Павловский (1884-1965), А. Захваткин, Ю.С. Балашов, А. Л. Ланге, Н. Филиппова, Г. Галузо, А. А. Земская, Б. Померанцев һәм башҡалар билдәле белгестәр булып торалар.

Әҙәбиәт

• Бэкер Э. В., Уартон Г., Введение в акарологию, пер. с англ., М., 1955.
• Evans, G.O. 1992. Principles of Acarology. CAB International, Cambridge.

Һылтанмалар

• Сайт о клещевом энцефалите
• Сайт о клещах-краснотелках
• Акарология  (инг.)
• Клещи на tolweb.org 2012 йылдың 10 ноябрь көнөндә архивланған.  (инг.)