Иркутск дәүләт университеты
| Иркутск дәүләт университеты | |
| Рәсми сайт |
isu.ru isu.ru/zh/ (ҡыт.) isu.ru/en/ (инг.) |
|---|---|
| Хөрмәтенә аталған | Жданов Андрей Александрович |
| Бойһонған ойошма (филиал) | Иркутск дәүләт лингвистика университеты[d] |
| Рәсми атамаһы | рус. Иркутский государственный университет |
| Ҡыҫҡаса атамаһы | ИГУ |
| Административ-территориаль берәмек | Иркутск |
| Ойошма хеҙмәткәрҙәре категорияһы | Категория:Иркутск юғары уҡыу йорттары ректорҙары |
| Дәүләт | |
| Нигеҙләү датаһы | 1918 |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
 |
| Баш компания (ойошма, предприятие) | Рәсәй Федерацияһының Фән һәм юғары белем биреү министрлығы[d][2] |
 | |
| Уҡыусылар һаны | около 18 000 |
| Штаб-фатирҙың урынлашыуы | |
 | |
 Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа | |
Иркутск дәүләт университеты — Иркутск ҡалаһының юғары уҡыу йорто, Көнсығыш Себернең боронғо университеты.[3]
Тарихы
Иркутск дәүләт университетына 1918 йылдың 27 октябрендә Ваҡытлы Себер хөкүмәте тарафынан нигеҙ һалына. Университетҡа нигеҙ һалыусы һәм беренсе ректор — философ һәм педагог М.М. Рубинштейн була. Беренсе факультеттар: тарих-филология һәм юридик. 1920 йылда үҙгәртеп ҡороуҙар серияһынан һуң, 1930 йылда университет тарҡала, ә 1931 йылдың көҙөндә яңынан Көнсығыш-Себер университеты булараҡ эшләй башлай. Уның составына өс бүлек инә: химия, ер-география һәм физика; шул уҡ ваҡытта дәрестәрҙең лекция формаһы яңыртыла, ә булыуы 1933 йылдың май айында факультет системаһы торғоҙола, һәм 4 факультетҡа туплана: физика-математика, биология, химия, геология-ер-география; гуманитар факультет 1940 йылда торғоҙола. Шул рәүешле, менән 1930-сы йылдарҙа университетта тәбиғи-фәнни белгеслектәр өҫтөнлөкт булалар.
1925 йылдан башлап университет төрлө белгеслектәр буйынса уҡытҡан һәм Монголия, Ҡытай, Африкалағы һәм ғәрәп илдәренән килгән сит ил граждандарының ғилми стажировка үткәргән.
ИГУ үҙенең фундаменталь, шул иҫәптән экология өлкәһендә, тикшеренеүҙәре менән билдәле (төбәктә Байкал күле урынлашҡан). 1997 йылдан башлап университеттың үҙ рәсми сайты бар.
Совет осоронда (1939-1989 йылдарҙа) А.А. Жданов исемен йөрөтә.
2014 йылда университетҡа Көнсығыш Себер дәүләт мәғариф академияһы ҡушыла.
2016 йылда филология, Сит телдәр һәм медитациялар институты ойошторола, составына ИДУ филология һәм журналистика факультеты һәм МДЛУ Иркутск шәһәрендәге филиалының уҡыу бүлектәре инә.
2018 йылдың 27 октябрендә Иркутск дәүләт университеты үҙенең 100 йыллығын билдәләп үтә.[4].
2019 йылдың 1 сентябренән хәрби уҡыу үҙәге эшләй башлай.
Хәҙерге ваҡытта вуздың белем биреү комплексы 8 өйрәнеү институты, 8 факультет, 1 филиал, Распутин исемендәге фәнни китапхананы үҙ эсенә ала. Университет структураһында фәнни 13 бүлек бар: ғилми-тикшеренеү өлөшө (НИ), 4 ғилми - тикшеренеү институты (ғәмәли физика, биология, нефть һәм углем синтезы, Байкалды хоҡуҡи һаҡлау), яңы мәғлүмәти технологиялар үҙәге (ЦНТ), төбәкара ижтимағи фәндәр институты (МИН), «Байкальский регион» фәнни-тикшеренеү үҙәге, астрономия обсерваторияһы, биология-ер факультеты ботаник баҡсаһы, квант химияһы лабораторияһы, тарихи һәм сәйәси демография лабораторияһы, төбәк проблемалары һәм инновациялар социология лабораторияһы.
Иҫкәрмәләр
- ↑ Directory of Open Access Journals — 2003.
- ↑ Единый Государственный Реестр Юридических Лиц, ЕГРЮЛ
- ↑ История развития 2020 йылдың 8 ноябрь көнөндә архивланған.
- ↑ 100-летие ИГУ. 100.isu.ru. Дата обращения: 14 ғинуар 2020.
Сығанаҡтар
- Иркутский государственный университет им. А. А. Жданова : Крупнейший учебно-методический центр Восточной Сибири / Министерство высшего и среднего специального образования РСФСР. — Иркутск : Восточно-Сибирская правда, 1978. — 172 с. — 5000 экз.
- Нестерович, А. А. Иркутский государственный университет — первенец вузовской науки Восточной Сибири (1918−1998). — Иркутск : Агентство «Комсомольская правда — Байкал» : Изд-во Иркут. ун-та, 1998. — 112 с. — 3000 экз.
- Восточно-сибирский государственный университет // Университеты и научные учреждения / Ред. коллегия: Р. И. Белкин, Г. И. Бройдо, Х. З. Габидуллин и др.; Наркомпрос РСФСР. — 2-е изд., перераб. и доп. — М.; Л.: Объединённое научно-техническое издательство, 1935. — VIII, 585 с.
- Иркутский биолого-географический институт // Университеты и научные учреждения / Ред. коллегия: Р. И. Белкин, Г. И. Бройдо, Х. З. Габидуллин и др.; Наркомпрос РСФСР. — 2-е изд., перераб. и доп. — М.; Л.: Объединённое научно-техническое издательство, 1935. — VIII, 585 с.
- Иркутский государственный университет / Смирнов А. И. // Излучение плазмы — Исламский фронт спасения [Электронный ресурс]. — 2008. — С. 674. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 11). — ISBN 978-5-85270-342-2.