Рәсәй империяһы

Рәсәй Империяһы
	Империя
Рәсәй Империяһы
	реф. тик. Россійская Имперія
Милли флаг	Дәүләт гербы
	Девиз: «Съ нами Богъ!»
	Гимн: «Боже, Царя храни!»; ;
	; Земли, когда-либо входившие в состав Российской империи, включая сферы влияния
← → 22 октябрь (2 ноябрь) 1721 — 1 (14) сентябрь 1917
Баш ҡала	Санкт-Петербург; (1721—1728, 1730—1917); Мәскәү; (1728—1730)
Телдәр	Рәсми:; Урыҫ ; Регион:; поляк (Поляк батшалығы),; фин и швед (Бөйөк Финляндия кенәзлеге)
Рәсми тел	урыҫ теле, поляк теле, Фин теле и швед теле
Дин	православ
Аҡса берәмеге	һум
Майҙаны	21 800 251 км² (1914 йыл)
Халҡы	178 378 800 кеше.
Идара итеү формаһы	абсолют монархия (1721—1905); дуалист монархия (1905—1917)
Династия	Романовы
	РУВИКИ.Медиа файлдары

Рәсәй империяһы (реф. тик. Россійская Имперія; шулай уҡ Бөтә Рәсәй империяһы, Рәсәй дәүләте йәки Рәсәй) — 1721 йылдың 22 октябренән (2 ноябренән) алып 1917 йылда Февраль революцияһына һәм Рәсәй республикаһын иғлан итеүгә тиклем йәшәгән дәүләт.

Төньяҡ һуғыш тамамлағандан һуң, Сенаттың үтенесе буйынса урыҫ батшаһы Пётр I 1721 йылдың 22 октябрендә (2 ноябрендә) Бөтә Рәсәй императоры һәм Ватан атаһы титулын ҡабул иткәс, империя иғлан ителә^[5].

1721 йылдан 1728 йылға тиклем һәм 1730 йылдан 1917 йылға тиклем Рәсәй империяһының баш ҡалаһы Санкт-Петербург, ә 1728—1730 йылдарҙа — Мәскәү ҡалалары була.

Рәсәй империяһы ҡасандыр булған дәүләттәрҙән майҙаны буйынса (Британ һәм Монгол империяларынан һуң) өсөнсө була.

Империя башлығы — Бөтә Рәсәй императоры сикләнмәгән абсолют власҡа эйә була.

Халҡы

Йән иҫәбен алыуҙар^[6]
№	йыл	млн кеше
1	1722	14
2	1742	16
3	1762	19
4	1782	28
5	1796	36
6	1812	41
7	1815	45
8	1835	60
9	1851	69
10	1858	74
общая	1897	129
ЦСК	1914	166^[7]

Империяның европа өлөшөнөң халыҡ тығыҙлығы картаһы

Империяның европа өлөшөнөң этнографик картаһы

1897 йылғы йән иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса, Рәсәй империяһының халҡы 129,2 млн кеше тәшкил иткән^[8].

Комментарийҙар

↑ 1914 год, c Финляндией, по данным ЦСК МВД

Иҫкәрмәләр

↑ в 1914—1917 — Петроград.
↑ ¹ ² I-ый отдел. Территория и население // Статистический ежегодник России 1914 г. (Год одиннадцатый). — Петроград: Типография Штаба Петроградского военного округа., 1915. — С. 26, 58.
↑ Юртаева Е. А. Государственный совет в России (1906—1917 гг.). — М.: Эдиториал УРСС, 2001. — С. 8.
↑ Овсепян Ж. И. Система высших органов государственной власти в России (диалектика конституционно-правовых основ с начала XX по начало XXI в.). — Ростов: Ростовский государственный университет, 2006. — С. 16.
↑ Агеева О. Г. Титул «император» и понятие «империя» в России в первой четверти XVIII века // Мир истории: Российский электронный журнал. — 1999. — № 5.
↑ Россия/Население/Статистика населения // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
↑ Финляндияһыҙ
↑ Общий свод по империи разработки данных первой всеобщей переписи населения, произведённой 28 января 1897 г. СПб., 1905. Т.I. С.6-7.

Әҙәбиәт

А. С. Орлов, В. А. Георгиев, Н. Г. Георгиева, Т. А. Сивохина. История России. — 2013. — С. 218—219. — ISBN 5-98032-279-5.
Б. А. Алмазов. Военная история казачества. — Эксмо, 2008. — ISBN 978-5-699-29219-6.
С. В. Корягин. Генеалогия и семейная история Донского казачества. — М.: Эксмо, 2008. — 576 с. — ISBN 5-699-19651-X.
А. М. Некрич. История Российской империи. — М.: Восток—Запад, 2007.
Р. М. Оленин, В. В. Карманов. От первого корабля до первого Устава. История морских флагов России (1669—1725 гг.). — СПб., 2006. — С. 207.
Адам Олеарий. Описание путешествия в Московию. — 2003.
Пол Грегори. Экономический рост Российской империи (конец XIX—начало XX вв.). Новые подсчёты и оценки. — 2003. — С. 61—62. — ISBN 5-8243-0291-X.
Н. А. Кудрявцев. Государево око: тайная дипломатия и разведка на службе России. — Олма-Пресс, 2002. — 593 с. — ISBN 5-7654-1500-8.
А. Н. Боханов, М. М. Горинов. История России с древнейших времён до конца XX века. — М., 2001. — ISBN 5-1700-9096-Х.
В. И. Бовыкин. Финансовый капитал в России накануне Первой мировой войны. — М.: РОССПЭН, 2001. — 320 с. — (Экономическая история. Документы. Исследования. переводы.). — ISBN 5-8243-0228-4.
А. Л. Сидоров. Финансовое положение России в годы первой мировой войны. — М., 1960. — С. 147.
Р. А. Григорьевич. Население России за 100 лет (1813-1913). — М.: Госстатиздат, 1956. — 352 с.
П. И. Белавенец. Материалы по истории русского флота. — 1940. — С. 7.
С. Н. Прокопович. Народный доход в западноевропейских странах. — М., 1922.
ЦСК МВД. Статистический ежегодник России 1915 года. — СПб.: ЦСК МВД, 1916. — 658 с.
ЦСК МВД. Статистический Ежегодник России 1913 года. — СПб., 1914. — 333 с.
В. М. Грибовский. Государственное устройство и управление Российской Империи. — Одесса: Техник, 1912.
Н. А. Рубакин. Россия в цифрах. Страна. Народ. Сословия. Классы. — СПб.: Вестник знания, 1912.
Министерство торговли и промышленнсти. Свод отчётных фабричных инспекторов за 1909 год. — СПб., 1911.
А. С. Суворин. Русский календарь на 1905 год. — СПб.: Тип. А. С. Суворина, 1905.
Л. М. Савелов. Донские дворянские роды. — М.: тов. И. Н. Кушнерев и Ко, 1902.
Россия, её настоящее и прошедшее. — СПб.: Тип. «Брокгауз-Ефрон», 1900. — 896 с.
Д. И. Менделеев. Фабрично-заводская промышленность и торговля России. — СПб.: Тип. В.С. Балашева и Ко, 1893. — 752 с.
C. Ф. Огородников. Очерк истории г. Архангельска в торгово-промышленном отношении. — СПб., 1890. — С. 48.
Д. М. Поссельт. Адмирал русского флота Франц Яковлевич Лефорт или начало русского флота // Морской сборник. — 1863.
Густерин П. Российская империя и Кавказ. — Саарбрюккен: LAP LAMBERT Academic Publishing, 2014. — 64 с. — ISBN 978-3-659-15032-6.

Һылтанмалар

Сайт, посвящённый Российской империи (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013.
Государственное устройство и управление Российской империи (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013.
Важнейшие правовые акты Российской империи (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013.
Дореволюционные труды по русскому государственному праву
Рубль Российской империи. Галерея банкнот (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013.
Флаги России (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2013 йылдың 25 октябрь көнөндә архивланған.
История развития государственного герба России (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2008 йылдың 6 декабрь көнөндә архивланған.
Большой государственный герб Российской империи (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2013 йылдың 25 октябрь көнөндә архивланған.
Гербы членов императорского дома Романовых (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2009 йылдың 7 февраль көнөндә архивланған.
Рождение русского гимна. «Боже, Царя храни!» (билдәһеҙ) Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2009 йылдың 22 октябрь көнөндә архивланған.
Гербы городов Российской империи (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2009 йылдың 22 октябрь көнөндә архивланған.
Бразоль Б. Л. Царствование Императора Николая II в цифрах фактах (1894—1917 гг.) (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2014 йылдың 19 декабрь көнөндә архивланған.
Дореволюционные справочники по Российской империи (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013.
Российский императорский дом (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013.
Документальный фильм «Николай Второй. Сорванный триумф» (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2013 йылдың 7 май көнөндә архивланған.
Демографически-структурный анализ социально-экономической истории России. Конец XV — начало XX века. (билдәһеҙ) Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2010 йылдың 8 декабрь көнөндә архивланған.
Россия 1913 год. Статистико-документальный справочник (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2012 йылдың 21 ғинуар көнөндә архивланған. СПб.: БЛИЦ 1995 г.
Российская империя: 1902 фотографии (1863—1944) (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2013 йылдың 19 сентябрь көнөндә архивланған.
Статистические ежегодники России 1904—1916 гг. Издания ЦСК (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2014 йылдың 16 декабрь көнөндә архивланған.
Бюджеты населения, заработная плата, цены, питание (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2013 йылдың 9 август көнөндә архивланған.
Статистические материалы по сельскому хозяйству Российской Империи (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2013 йылдың 8 август көнөндә архивланған.
Статистические справочники Российской Империи (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013. 2013 йылдың 8 август көнөндә архивланған.
Атлас Российской Империи, содержащий в себе 51 губернию, 4 области, Царство Польское и Княжество Финляндское (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013.
История России XVIII—XIX вв. (билдәһеҙ) Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013.
История России начала XX века (билдәһеҙ). Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013.
Маевский И. К вопросу о зависимости России в период первой мировой войны (билдәһеҙ). scepsis.ru. Мөрәжәғәт итеү датаһы: 19 сентябрь 2007. Архивировано 21 август 2011 года.
Анфимов А. М. Царствование императора Николая II в цифрах и фактах (билдәһеҙ). // «Отечественная история». — 1994. — № 3. — С. 58—76.. Мөрәжәғәт итеү датаһы: 27 август 2013.

[3] 1914 год, c Финляндией, по данным ЦСК МВД

[1] в 1914—1917 — Петроград.

[stat1914-2] ¹ ² I-ый отдел. Территория и население // Статистический ежегодник России 1914 г. (Год одиннадцатый). — Петроград: Типография Штаба Петроградского военного округа., 1915. — С. 26, 58.

[4] Юртаева Е. А. Государственный совет в России (1906—1917 гг.). — М.: Эдиториал УРСС, 2001. — С. 8.

[5] Овсепян Ж. И. Система высших органов государственной власти в России (диалектика конституционно-правовых основ с начала XX по начало XXI в.). — Ростов: Ростовский государственный университет, 2006. — С. 16.

[6] Агеева О. Г. Титул «император» и понятие «империя» в России в первой четверти XVIII века // Мир истории: Российский электронный журнал. — 1999. — № 5.

[stat-7] Россия/Население/Статистика населения // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)

[8] Финляндияһыҙ

[9] Общий свод по империи разработки данных первой всеобщей переписи населения, произведённой 28 января 1897 г. СПб., 1905. Т.I. С.6-7.

[1]

[2]

[~ 1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]