Блаватский Владимир Дмитриевич

Ғилми дәрәжә	сәнғәт фәндәре докторы[d]
Кемдә уҡыған	Борис Владимирович Фармаковский[d]
Гражданлығы	Рәсәй империяһы; СССР;
Һөнәр төрө	археолог
Эшмәкәрлек төрө	археология
Заты	ир-ат
Уҡыу йорто	Мәскәү дәүләт университетының ижтимағи фәндәр факультеты[d];
Ғилми етәксе	Борис Владимирович Фармаковский[d]
Тыуған урыны	Санкт-Петербург, Рәсәй империяһы;
Һуғыш/алыш	Бөйөк Ватан һуғышы;
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Вафат булған урыны	Мәскәү ҡалаһы, СССР;
Эш урыны	Институт археологии РАН[d];
Ерләнгән урыны	Ваганьков зыяраты[d];
Тыуған көнө	30 август (11 сентябрь) 1899
Аспиранттар йәки докторанттар	Кошеленко, Геннадий Андреевич[d] и Бондарь, Римма Дмитриевна[d]
Вафат булған көнө	10 ноябрь 1980 (81 йәш)

Блаватский Владимир Дмитриевич (30 август (11 сентябрь) 1899 йыл — 10 ноябрь 1980 йыл) — СССР археологы һәм боронғо заман тарихсыһы. Сәнғәт фәндәре докторы (1943), диссертацияһы «Опыт изучения техники античной скульптуры».

Биографияһы

Владимир Дмитриевич Блаватский ҡасандыр Рәсәйҙең көньяғында киң ерҙәргә эйә булған дворян ғаиләһенә ҡарай. Әммә уның атаһы, Дмитрий Владимировичтың (1864—?) инде милке булмаған һәм таможня чиновнигы булып хеҙмәт иткән. Буласаҡ ғалимдың бала сағы атаһы хеҙмәт иткән урындар буйынса даими күсенеп йөрөүҙәрҙә уҙа.

Уның олатаһы ла Владимир Дмитриевич(1841—?), Мәскәү янында имение һатып ала һәм 1878 йылда Блаватскийҙар нәҫеле Мәскәү губернаһының дворян шәжәрәһе китабының 3-сө өлөшөнә индерелә^[4].

1917 йылда бәләкәй Блаватский алтын миҙал менән 3-сө Мәскәү гимназияһын тамамлай һәм тарих-филология факультетында уҡыуын дауам итә, ә һуңынан Мәскәү университетының социаль фәндәр факультетында боронғо сәнғәт тарихы буйынса махсуслаша.

Университетты тамамлағандан һуң, 1923 йылда Дәүләт һынлы сәнғәт музейының антик сәнғәт бүлегенә уҡырға инә, бер үк ваҡытта РАНИОН аспиранты була. Ул антик вазаларҙы таҙартыу һәм атрибуциялау менән шөғөлләнә (кандидатлыҡ диссертацияһы «Чернофигурные лекифы V в. до н. э. из эллинских городов Северного Причерноморья»). Һуңғараҡ ул ошо темаға әйләнеп ҡайта һәм боронғо керамика (1953) тураһында китап яҙа. 1920 йылдар аҙағында әкренләп сәнғәт белеменән сыға һәм үҙен боронғо археологияға бағышлай

Археолог В. Д. Блаватский үҙ карьераһын 1920 йылдарҙа, СССР ФА ағза-корреспонденты Б. В. Фурмановский етәкселегендә, Ольвия экспедицияһында башлай. Блаватский үҙен Төньяҡ диңгеҙ Аръяғының антиклығын өйрәнеүгә бағышлай. Рәсәй Фәндәр академияһының археология институтында эшләй, Дәүләт тарих музейында (1933—1936) һәм архитектура академияһында (1935—1941) аспиранттар өсөн лекцияләр уҡый, 1939 йылдан Мәскәү дәүләт университеты доценты.

1930 йылдарҙа ул ҡулға алына һәм бер нисә ай тотҡонда була, ләкин 1930 йылдар аҙағында репрессиялар ваҡытында зыян күрмәй. 1941 йылдың июлендә Мәскәү ополчениеһының 8-се Ҡыҙыл Пресня дивизияһына үҙ ирке менән инә. 1942 йылдың ғинуарында ҡаты контузиянан һуң демобилизациялана. 1943 йылда докторлыҡ диссертацияһын яҡлай һәм МДУ Тарих факультетының археология кафедраһы профессоры була. СССР ФА ағза-корреспонденты (1944).

1944 йылдан 1947 йылға тиклем В. Д. Блаватский А. С. Пушкин исемендәге Дәүләт һынлы сәнғәт музейының археологик экспедициялары һәм ҡаҙыу бүлеге менән етәкселек итә. 1940 йылдарҙа матди культура институтында боронғо археология секторын төҙөй һәм етәкләй, һуңыраҡ археология институтының ялан тикшеренеүҙәре бүлеген етәкләй, уның етәкселегендә Харакс, (1931—1935), Фанагория, (1936—1940, А. П. Смирнов менән берлектә), Пантикапей, (1945—1958) һ. б. боронғо ҡалаларҙың, шулай уҡ СССР-ҙа беренсе Аҙау-Ҡара диңгеҙ төбәгенең (1957—1965) һыу аҫты археологик тикшеренеүҙәрен (1957—1965) ҡаҙыу эштәре башҡарыла. Ул Боспорҙың беренсе асыусылаының береһе була, боронғо ҡалаға һәм боронғо хужалыҡҡа һәр яҡлап анализ бирә. Профессор Блаватский боронғо ҡала төҙөлөшөнөң һәм хужалыҡтың Төньяҡ диңгеҙҙең хайуандар һәм үҫемлектәр дөньяһына тәбиғи ландшафтҡа (таштарҙың, Рудник, һыуүткәргестәр, юлдар, каналдар, гавань) йоғонтоһон тикшерә.

VII, VIII, IX һәм XI Халыҡ-ара классик археология конгресында (1958, 1963, 1969, 1978), 1960, 1970), Eirene Халыҡ-ара конференциялар (1964, 1974, 1976), классик филология конгресы (Будапешт, 1965) ҡатнашыусыһы. 1958 йылдан-СССР ФА Тарих бүлеге янында антик белгестәре ассоциацияһы рәйесе; СССР Юғары аттестация эксперт комиссияһы һәм «Советская археологияһы» журналы редколлегияһы ағзаһы.

Совет-албан археологик экспедицияһы рәйесе (1958—1960). Венгрия боронғо классик йәмғиәте (1962) Германия һәм Археология институты (1966) ағза-корреспонденты, СФРЮ Археология йәмғиәтенең почетлы ағзаһы (1966), һыу аҫты археологияһының халыҡ-ара советы ағзаһы (1964) һәм мифраистик тикшеренеүҙәр йәмғиәтенең халыҡ-ара комитеты ағзаһы (1975).

Антик белгесе Т. В. Блаватскаяға өйләнгән^[5].

Рәсәй Фәндәр академияһының археология институтында В. Д. Блаватскийҙың мемориаль кабинеты асылған

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Төп хеҙмәттәре

Монографиялары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Баварский В. Д. Архитектура Древнего Рима. — М.: Изд-во Все. акад. архитекторы, 1938. — 124 с.
Архитектура античного мира. — М.: Изд-во Все. акад. архитектуры, 1939. — 164 б. : ил., черт., ҡарт., план. (Популярная библиотека по архитектуре).
Греческая скульптура: ГУЗ Ҡом-та по делам искусств при СНК СССР допущено в качестве учеб. пособия т курсу истории антис. искусства для учащихся худож. учеб. заведений. — М.; Л.: Искусство, 1939. — 216 с., 11 вкл. л. ил. : ил. Переезда — М., Б. С. Г.-Пресс, 2008. ISBN 978-5-93381-266-1
Искусство Северного Примерно Античной эпохи. — М.: Изд-во Гос. музея изобра. искусств им-том. А. С. Пушкина, 1947. — 119 с.
Земледелие в античный государства Северного Печерья. — М.: Изд-во Акад. наук СССР, 1953. — 208 б.: ил. (Примерно в античной эпоху / Акад. наук СССР. Ин-т истории и Ин-т истории материальной культуры ; Под. ред. проф. Дьякова; Вып. 5).
История античной расписание керамики. — М.: Издательство Московского университета, 1953. — 304 б. : ил., ҡарт.
Очерки военного дела в античный государства Северного Печерья. — М.: Акад. наук СССР, 1954. — 164 б., 1 л. ил. : ил., ҡарт. (Примерно в античной эпоху / Акад. наук СССР. Ин-т истории и Ин-т истории материальной культуры ; Под ред. проф. В. Н. Дьякова; Вып. 7).
Античная археология Северного Примерно / Акад. наук СССР. Ин-т археологии. — М.: Изд-во Акад. наук СССР, 1961. — 230 с., 10 л. ил. : ил., ҡарт.
Блаватский В. Д., Кошеленко Г. А. Открытие затонувшего мира / Академия наук СССР. — М.: Изд-во АН СССР, 1963. — 108 с. — (Научно-популярная серия). — 75 000 экз. (обл.)
Паника: Очерки истории столицы Боспор / Акад. наук СССР. Ин-т археологии. — М.: Наука, 1964. — 232 б., 6 л. ил.
Античная полевая археология/ АН СССР. Ин-т археологии. — М.: Наука, 1967. — 208 б.
Природа и античное общество / АН СССР, Ин-т археологии. — М.: Наука, 1976. — 79 б.
Античная археология и история / отв. ред. М. М. Кобылина. — М.: Наука, 1985. — 279 с.,

Мәҡәләләре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

В исчезнувшей городе // Дружба народов, № 5, 1959.
О происхождении Борских слепов // Советская археология|Советская археология]], № 14, 1955.
Подводные раскопки Фанагория, 1959 год // Советская археология, № 1, 1961.

Иҫкәрмәләр

↑ Блаватский Владимир Дмитриевич // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ Union List of Artist Names (ингл.) — 2018.
↑ Petrukhin V. Y. Vladimir Blavatsky // Blavatsky, Vladimir (ингл.) // Grove Art Online / J. Turner — Oxford, Basingstoke, New York City: OUP, 2017. — ISBN 978-1-884446-05-4 — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T009191
↑ Родословная книга дворянства Московской губернии / под ред. Л. М. Савёлова. — М.: Изд. Московского дворянства, [1914]. — [Дворянство жалованное и выслуженное : А — И]. — С. 127.
↑ Блаватская, Татьяна Васильевна

Әҙәбиәт

Блаватский Владимир Дмитриевич // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
Шелов Д. Б. В. Д. Блаватский — исследователь античного мира // Культура античного мира [к 40-летию научной деятельности В. Д. Блаватского]. М.: Наука, 1966; библиография на с. 11—18;
К 70-летию Владимира Дмитриевича Блаватского(недоступная ссылка)Калып: Недоступная ссылка Вестник древней истории, 1970, № 1, с. 243;
История и культура античного мира [к 50-летию научной деятельности В. Д. Блаватского]. М.: Наука, 1977;
Владимир Дмитриевич Блаватский [некролог] // Вопросы истории. 1981. № 1;
Владимир Дмитриевич Блаватский (1899—1980) // Вестник древней истории. 1981. № 4. С. 215—216;
Памяти Владимира Дмитриевича Блаватского // Советская археология. 1981. № 4. С. 296—298;
Кузищин В. И. Об изучении социально-экономической истории древнего мира в произведениях В. Д. Блаватского // Проблемы античной культуры. М., 1986;
Блаватский Владимир Дмитриевич // Институт археологии: история и современность. М., 2000;
Лисовый И. А., Ревяко К. А. Блаватский Владимир Дмитриевич // Античный мир в терминах, именах и названиях: словарь-справочник по истории и культуре Древней Греции и Рима / Науч. ред. А. И. Немировский. — 3-е изд. — Мн.: Беларусь, 2001.
Блаватский Владимир Дмитриевич // Энциклопедический словарь Московского университета: исторический факультет / под общ. ред. С. П. Карпова. — М.: Изд-во МГУ; РОССПЭН, 2004. — С. 49—50. — ISBN 5-8243-0565-X.
Кошеленко Г. А. Об авторе этой книги // Блаватский В. Д. Греческая скульптура. М., Б. С. Г.-Пресс, 2008. ISBN 978-5-93381-266-1.

Һылтанмалар

Владимир Дмитриевич Блаватский
Статья на сайте «Летопись Московского университета»
Биография и некролог
Артеменко Е. Археолог с мировым именем 2016 йылдың 15 август көнөндә архивланған.

[_baaa6bb7f118d234-1] Блаватский Владимир Дмитриевич // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_fbf5d805dc5c0d89-2] Union List of Artist Names (ингл.) — 2018.

[_91ac51314a65b075-3] Petrukhin V. Y. Vladimir Blavatsky // Blavatsky, Vladimir (ингл.) // Grove Art Online / J. Turner — Oxford, Basingstoke, New York City: OUP, 2017. — ISBN 978-1-884446-05-4 — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T009191

[4] Родословная книга дворянства Московской губернии / под ред. Л. М. Савёлова. — М.: Изд. Московского дворянства, [1914]. — [Дворянство жалованное и выслуженное : А — И]. — С. 127.

[5] Блаватская, Татьяна Васильевна

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]