Кара диңгеҙе

РУВИКИ — интернет энциклопедия мәғлүмәте
Кара диңгеҙе
GydaTajmyrJamal.JPG
Майҙаны893 400 км²
Күләме101 000 км³
Иң ҙур тәрәнлек620 м
Уртаса тәрәнлек50—100 м
Kara Sea map RU.png
Логотип РУВИКИ.Медиа Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа

Ка́ра диңгеҙе (рус. Карское море) — Төньяҡ Боҙло океаны сигендәге диңгеҙ. Атамаһы диңгеҙ бассейнындағы Кара йылғаһынан алынған. Ә йылға ненец ырыуы хөрмәтенә аталған.

Физик-географик урыны[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Диңгеҙ Евразияның төньяҡ яры һәм Яңы Ер, Франц-Иосиф Ере, Төньяҡ Ер, Гейберг утрауҙары менән сикләнгән. Диңгеҙҙең төньяҡ өлөшөндә, 1924 йылда асылған, Бизе утрауы урынлашҡан.

Диңгеҙ башлыса һыу баҫҡан урындарҙа (шельф) урынлашҡан, бик күп уртауҙар ҡалған. Тәрәнлеге 50—100 метр, иң ҙур тәрәнлек 620 метр. Майҙаны 893 400 км².

Диңгеҙгә тулы һыулы Обь, Енисей, Таз йылғалары ҡоя, шуға күрә тоҙлолоғо төрлөсә.

Кара диңгеҙе Рәсәйҙә иң һалҡын диңгеҙҙәрҙең береһе, тик йылға тамағында ғына йәй һыу температураһы 0 °C юғары була. Томан һәм штормдар йыш була. Йылдың күп ваҡыты диңгеҙ боҙ менән ҡапланған.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Шамраев Ю. И., Шишкина Л. А. Океанология. — Л.: Гидрометеоиздат, 1980.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Карское море в книге: А. Д. Добровольский, Б. С. Залогин. Моря СССР. Изд-во Моск. ун-та, 1982.