Комо
Комо (итал. Como, ломбе. Comm [ˈkɔm:], лат. Novum Comum, Novocomum, бор. грек. Κώμον) — Италияның Ломбардия төбәгендәге ҡалаһы, шул уҡ исемдәге провинцияның административ үҙәге. Был ҡала Комо күленең көньяҡ-көнбайыш осонда Альп тауҙары менән уратылып урынлашҡан.
Тарих[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Comum борон, моғайын, галлдар ҡалаһы булған, ул Рим республикаһы составына б. э. тиклемге 193 йылдарҙа ингән. Хәҙерге урынына Юлий Цезарь күрһәтеүе буйынса күсерелгән. Уның әһәмиәте һәр быуатта тайпылышһыҙ арта барған һәм 379 йылда ҡаланың үҙ епискобы булған.
XI быуаттан башлап Комо менән идара итеүҙе ҡала халҡы үҙ ҡулына алған. Фридрих Барбаросса Комола Миланға ҡаршы торған үҙе яғында тороусыһын тапҡан. 1183 йылда Комо Милан менән килешкән һәм уның хакимдары (Висконта һәм Сфорца) власы аҫтына күскән. Урындағы хужалыҡ ебәк һәм йөн етештереү менән кәсеп иткән. 1470-се йылдарҙа Комо Италияның беренсе китап баҫыу үҙәктәренең береһенә әүерелгән.
Иҫтәлекле урын[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Заманса ҡаланың үҙәге булып Ковур майҙаны тора, уның иң ҙур бинаһы — мәрмәр Санта-Мария-Ассунт мәрмәр һарайы. Был һарай, барокко архитекторы Ювара тарафынан 1399 йылда һалынған. Уның стилендә готика һәм ренессанс стилдәре элементтары ла килешле урын тапҡан. Собор эргәһендә — Бролетто, элекке ратушаның матур бинаһы (1215, фасад 1435). Ҡала нығытмаларынан Порт-Витториа манараһы һаҡланып ҡалған (1192).
Ҡаланың боронғо ҡоролмаһы — Сан-Карпофоро (IV быуат, артабан үҙгәртеп ҡоролған) сиркәүе— ул элекке рим Меркурий ҡорамы урынында тора. Роман стилендәге Санта-Аббондио сиркәүе Урбан II тарафынан 1095 йылда изгеләндерелгән. Был сиркәү ҡалала яңы собор төҙөлгәнгә тиклем ҡаланың төп ғибәҙәтханаһы булып иҫәпләнгән. Ломбард стиленең саф өлгөһө — XII быуатта төҙөлгән СаФеделе базиликаһы.
Замансараҡ биналар булып Халыҡ йорто (1932, арх. Джузеппе Терраний); Беренсе донъя һуғышында һәләк булғандар һәйкәле (шул уҡ архитектор); ҡасандыр Одескалька кенәздәренә ҡараған Ольмо виллаһы (1797)тора. Шулай уҡ Комо провинцияһында билдәле Карлотта виллаһы (яҡынса 1690 й.), Белладжо ҡалаһы янындағы Ференц Лист йәшәгән Мельци виллаһы (1808—1810) бар.
Ҡала тауҙар менән уратып алынған, уларҙың береһенә — Брунатеға — фуникулерҙа күтәрелергә һәм күҙәтеү майҙансығынан ҡаланың матур күренештәре менән һоҡланырға мөмкин.
Ҡалала боронғо рим мунсаларының диуар ҡалдыҡтары табылған.
Демография[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Халыҡ динамикаһы:
Коммуна хакимиәте[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Телефон: +39 2521 031
- Электрон почта: urp@comune.como.it
- Рәсми сайт: http://www.comune.como.it/
Фотогалерея[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011 — ISTAT.
- ↑ https://v2.netanya.muni.il/Eng/?CategoryID=1779&ArticleID=1463
- ↑ https://www.jelgava.lv/lv/pilseta/pilseta/sadraudzibas-pilsetas/
- ↑ Popolazione Residente al 1° Gennaio 2018 — ISTAT.
- ↑ archINFORM (нем.) — 1994.
- ↑ Seismic classification in Italy
- ↑ https://rischi.protezionecivile.gov.it/it/sismico/attivita/classificazione-sismica