Аҡай (исем)
Викидата элементы юҡ |
Аҡай — башҡорт ир-ат исеме. Башҡа төрки халыҡтарҙа ла киң ҡулланыла
Этимология[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Аҡай б, - ағай һүҙенең диалект формаһы; хөрмәтле, абруйлы мәғәнәһендә.Хисамитдинова Ф.Ғ., Төпәев С. Х. Төрки сығанаҡлы һәм төрки элементлы башҡорт исемдәре. — Өфө, 2006.
Билдәле кешеләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Аҡай Күсемов (? — 1738 йыл һуң, артабанғы яҙмышы билдәһеҙ) — 1735—1740 йылдарҙағы башҡорт ихтилалдары етәкселәренең береһе.
Аҡай Нусупбек улы Нусепбеков (9 декабрь 1909 — 28 июль 1983) — тарих фәндәр докторы (1961), профессор (1963), Ҡазаҡ ССР-ы Фәндәр академияһы академигы (1967), Ҡазаҡ ССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1971), Ҡазаҡ ССР-ының Дәүләт премияһы лауреаты (1982)[1]
Акай Курбан улы Мортазаев (1961 й. тыуған) — магнетизм, хисаплау физикаһы, фаза һәм киҫкен күренештәр физикаһы өлкәһендәге белгес, РФА-ның мөхбир ағзаһы (2008), физика-математика фәндәре докторы, профессор.[2]
Онғарбаев Аҡай Онғарбай улы 1909 — 1974 — совет партия һәм сәйәси эшмәкәр. 1943 — 1955 йылдарҙа Ҡаҙаҡ ССР-ының Дәүләт контроле наркомы (1946 йылдан министры). РКП (б) ағзаһы.[3]
Аҡай Боляев (шулай уҡ Мырҙаҡай) (? - 1670 йылдың декабрендә язалап үлтерелә - эрзя мырҙаһы, 1670 - 1671 йылдарҙа үткән Степан Разин етәкселегендәге крәҫтиән ихтилалы юлбашсыларының береһе.[4]
Фамилия[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Аҡаев Асҡар Аҡаевич (Ҡырғыҙ ССР-ы, Фрунзе (Чүй) өлкәһе, Ҡыҙыл-Байраҡ ауылы) — совет һәм ҡырғыҙ дәүләт, сәйәси һәм фәнни эшмәкәре.
Аҡаев Әбүсуфьян Акай-Ҡадир улы (1872 — 1931 йылдарҙа йәшәгән). Түбәнге Казанище ауылында тыуған (Дағстан өлкәһе Буйнак районы) — ғалим, дин әһеле, шағир, нәшерсе һәм Буйнаҡтағы беренсе ислам типографияһына нигеҙ һалыусыларҙың береһе.[5]
Аҡаева Майрам Дөйшән ҡыҙы — Ҡырғыҙ Республикаһы тәүге Президенты Асҡар Аҡаевтың ҡатыны. Ҡырғыҙстанда 1990 йылдан алып 2005 йылға тиклем беренсе ҡатын-ҡыҙ.[6]
Сезги ́Сена Аҡай (31 октябрь, 1995 йыл, Истанбул, Төркиә) — төрөк актрисаһы һәм моделе, «2012 йылғы иң яҡшы модель» титулын йөрөтә.[7]
Ауылдар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Акаево — Рәсәйҙең Түбәнге Новгород өлкәһе Починкин районындағы ауыл. Пеля-Хованский ауыл Советы составына инә.[8]
Аҡай - Рәсәй, Рязань өлкәһе һәм Мордовия сигендәге ташландыҡ хәлендәге ауылӨҙөмтә хатаһы: <ref>
билдәһе дөрөҫ түгел;
исемдәр дөрөҫ түгел, бәлки, бигерәк күп
Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Сығанаҡтар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Башҡорт исемдәре / Таңһылыу Күсимова, Cветлана Бикҡолова. — Өфө: Китап, 2005. – 224 бит.
- Күсимова Таңһылыу. Исемдәр донъяһында. Башҡорт исемдәре һүҙлеге, башҡорт һәм рус телдәрендә. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1991. — 192 бит.
- Сулейманова Р. А. Башкирско-русский словарь-справочник личных имен и фамилий. — Уфа, 2013. — 364 с. ISBN 978-5-91608-111-4.
- Тупеев С. Х. Башкирский именник. Справочник личных имен с написанием вариантов на русском и башкирском языках. — Уфа, 2004.
- Хисамитдинова Ф.Ғ., Султанова Р. И. Русско-башкирский словарь — справочник личных имен, отчеств, фамилий. — Уфа, 2004.
- Хисамитдинова Ф.Ғ., Төпәев С. Х. Төрки сығанаҡлы һәм төрки элементлы башҡорт исемдәре. — Өфө, 2006.
- Яңы сығанаҡ өҫтәү өсөн «Ҡалып:Исемдәр донъяһында» сәхифәһен үҙгәртегеҙ
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ https://ru.wikipedia.org/wiki/Нусупбеков,_Акай_Нусупбекович
- ↑ https://ru.wikipedia.org/wiki/Муртазаев,_Акай_Курбанович
- ↑ https://ru.wikipedia.org/wiki/Онгарбаев,_Акай_Онгарбаевич
- ↑ https://ru.wikipedia.org/wiki/Боляев,_Акай
- ↑ https://ru.wikipedia.org/wiki/Акаев,_Абусуфьян_Акай-Кадиевич
- ↑ https://ru.wikipedia.org/wiki/Акаева,_Майрам_Дуйшеновна
- ↑ https://ru.wikipedia.org/wiki/Сезги_Сена_Акай
- ↑ https://ru.wikipedia.org/wiki/Акаево_(Нижегородская_область)
Күп мәғәнәле һүҙҙәрҙең исемлеге. Бында яңылыш башҡа биттән күсһәгеҙ, һылтанманы аныҡлағыҙ . Был биттә күп мәғәнәле һүҙҙәр исемлеге: | |
Аҙаш исемдәр исемлеге. | |
Башҡа мәғәнәләр. | |
Шулай уҡ: «Аҡай» һүҙенән башланған мәҡәләләрҙең тулы исемлеген ҡарағаҙ. |