Б. Н. Ельцин исемендәге президент китапханаһы

РУВИКИ — интернет энциклопедия мәғлүмәте
Б. Н. Ельцин исемендәге президент китапханаһы
Файл:Логотип Президентской библиотеки им. Б.Н. Ельцина.png
59°56′09″ с. ш. 30°18′04″ в. д.HGЯO
Ил
Адресы Санкт-Петербург, Сенат майҙаны, йорт 3, литер А
Нигеҙләнгән 31 ғинуар 2007 йыл
Филиалдары Рәсәйҙә 1600-ҙән ашыу дистанцион инеү үҙәге, 35 илдә 60 дистанцион инеү үҙәге (2023)[1]
Фонд
Фонд йыйынтығы тарихи документтарҙың һәм китаптарҙың электрон күсермәләре, шулай уҡ киң ҡатлам уҡыусылар өсөн ябыҡ булған аҙ билдәле архив материалдары, СССР һәм Рәсәйҙең конституцияларының төп нөсхәһе, Николай II коронацияһы һәм 2000 йылғы президенттарҙың инаугурациялары видеохроникалары. Рәсәй Федерацияһы, Бөйөк Петр заманында һәм 1551—1830 йылдарҙағы ҡул баҫмаһы осорондағы баҫмалар, Екатерина II һәм Павел I грант хаттары һәм башҡа үҙенсәлекле материалдар.
Фонд күләме 1 000 000 һаҡлау берәмеге (2022)
Хеҙмәтләндереү
Яҙылыу шарттары сайтта теркәлергә
Башҡа мәғлүмәт
Директор

Генераль директор —

Юрий Станиславович Носов[2]
Веб-сайт президентскаябиблиотека.рф
Логотип РУВИКИ.Медиа РУВИКИ.Медиа файлдары

Б. Н. Ельцин исемендәге Президент китапханаһы — Санкт-Петербургтағы Синод бинаһында урынлашҡан Рәсәйҙең беренсе[3] милли электрон китапханаһы. Рәсәй Президенты бойороғо буйынса 2007 йылдың 31 ғинуарында ойошторола.

Китапханала Рәсәй дәүләтселеге тарихына, теорияһына һәм практикаһына, хоҡуҡҡа һәм рус теленә арналған документтарҙың һанлы күсермәләре һаҡлана.

Китапхана ресурстарына инеү китапхананың интернет-порталында, Сенат майҙанында урынлашҡан электрон уҡыу залында, Мәскәүҙәге Резерв үҙәгендә, Президент китапханаһының Төмән өлкәһендәге филиалында, шулай уҡ Рәсәйҙәге дистанцион инеү үҙәктәрендә мөмкин.

Уның менән Рәсәй Федерацияһы Президенты Хакимиәте идара итә.

Асылыу тарихы

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

2007 йылдың 31 ғинуарында Рәсәй Федерацияһы Президенты «Рәсәй Федерацияһы Президенты китапханаһын ойоштороу тураһында» 34-рп бойороғона ҡул ҡуя. Китапхананы ойоштороу буйынса ойоштороу комитетын Рәсәй Президенты администраторы Владимир Кожин етәкләй.

Борис Ельцин вафат булғандан һуң Шул уҡ йылда Рәсәй президенты Владимир Путин Федераль йыйылышҡа мөрәжәғәтнамәһендә китапханаға беренсе дәүләт башлығы исемен бирергә тәҡдим итә[4]. Рәсми ҡарар 2007 йылдың 18 июнендә рәсәй Федерацияһы Президентының «Б. Н. Ельцин исемендәге Президент китапханаһын ойоштороу тураһында» 634‑рп һанлы бойороғона ҡул ҡуйғас көсөнә инә[5].

Китапхана 2009 йылдың 27 майында Санкт-Петербургта, ҡала көнөндә һәм Дөйөм Рәсәй китапханалар көнөндә асыла[6].

Рәсәй президенты Дмитрий Медведев китапхананы сенсорлы экрандағы төймәгә баҫып аса, был традицион ҡыҙыл таҫманы киҫеүгә заманса альтернатива булараҡ күҙаллана[7]. Дәүләт башлығы 1-се уҡыусы билетын ала[8].

2008 йылдың октябрендә «Китапханасылыҡ тураһында»ғы федераль законға үҙгәрештәр индерелә, улар китапханаларға Рәсәй дәүләт китапханаһы кеүек үк милли статус бирә һәм китаптарҙың күсермәһен эшләргә хоҡуҡ бирә.

2009 йылдың 1 сентябрендә китапхана даими рәүештә йәмәғәтселек өсөн асыла.

Етәкселәр

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Александр Вершинин Президент китапханаһының беренсе генераль директоры итеп 2009 йылда тәғәйенләнә. 2019 йылда генераль директор вазифаһына Илья Быковников тәғәйенләнә.

2022 йылдан китапхана менән Юрий Носов етәкселек итә.

Китапхананаң эшмәкәрлеге

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Президент китапханаһының мөһим функциялары булып Рәсәй тарихы, мәҙәниәте һәм дәүләтселеге менән бәйле киң темалар буйынса сығанаҡтарҙың һанлы күсермәләрен алыу мөмкинлеген биреү тора[9], шулай уҡ документтарҙы цифрлаштырыу юлы менән электрон фондты тулыландырыу, шул иҫәптән , хөкүмәт йөкләмәләрен үтәү[10].

Бынан тыш, китапхана мәҙәни-ағартыу, фәнни-белем биреү һәм мәғлүмәт-аналитика эшмәкәрлеге менән шөғөлләнә: «Рәсәй тураһында белем» циклы сиктәрендә видеолекциялар үткәрелә, йыл һайын тарих, йәмғиәтте өйрәнеү, рус теле һәм сит ил теле булараҡ рус теле буйынса «Электрон донъяла Рәсәй» мәктәп олимпиадаһы, белем форумы ойошторола, ғилми-ғәмәли конференциялар, семинарҙар, конкурстар, тематик күргәҙмәләр, экскурсиялар үткәрелә, нәшриәт эшмәкәрлеге алып барыла.[11][12][13]​

Филиалдар һәм инфраструктура

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Президент китапханаһы 3-сө йортта, а литрында, Сенат майҙанында, синодтың тарихи бинаһында урынлашҡан. Бинала шулай уҡ патриарх кабинеты һәм ете Бөтә Донъя Соборының изге аталары йортоноң тергеҙелгән ғибәҙәтханаһы урынлашҡан[14][15].

Китапхана ресурстарының бер өлөшөнә интернет-портал аша инеү мөмкинлеге бирелә www.prlib.ru Сенат майҙанындағы бинаға барырға теләүселәр өсөн электрон уҡыу залы бар, ул автоматлаштырылған уҡыу урындары менән йыһазландырылған, электрон фондтың бөтә документтары менән эшләү мөмкинлеге бар[12].

Рәсми сайттағы мәғлүмәттәр буйынса, бөгөнгө көндә Президент китапханаһы ресурстарына тулы инеү Бөтә Рәсәй буйынса партнерлыҡ ойошмалары майҙансыҡтарында асылған 1 600-ҙән ашыу алыҫтан инеү үҙәгендә, шул иҫәптән донъяның 35 илендә 60 алыҫтан инеү үҙәгендә ойошторолған[1].

Китапхана фонды

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Китапханала Рәсәй тарихы, Рәсәй дәүләтселеге, хоҡуҡ һәм рус теле буйынса документтарҙың цифрлы күсермәләре тупланған. Электрон фондтың бер өлөшө китапхана порталында асыҡ ҡулланылышта. Фондта уникаль баҫмалар араһында Лаврентьев йылъяҙмаһы, Остромир Инжилы, әхлаҡ тәғлимәттәре менән граждан әлифбаһы (Петр I билдәләре менән), 1797 йылда башланған Бөтә Рәсәй империяһының дворян нәҫелдәренең дөйөм гербовнигы һ. б. бар.[9][16]

Китапхана фондында, цифрлы күсермәләрҙән тыш, XVI—XX быуаттарҙағы һирәк китаптарҙың ҡағыҙ даналары коллекцияһы һаҡлана. 2 446 китаптан, ҡулъяҙмаларҙан, журналдарҙан, альманахтарҙан, альбомдарҙан һәм картографик документтарҙан торған коллекция ВТБ Банкы аукционында һатып алына һәм 2009 йылда Президент китапханаһына бүләк итеп тапшырыла. Атап әйткәндә, уға 1717 йлғы Яңы Ғәһед (Het Nieuwe Testament. In ' s Gravenhage: J. van Duren, 1717), Петр I шәхси бойороғо буйынса баҫылған, шулай уҡ императрица Екатерина II, Императорҙар Павел I һәм Николай I-нең жалованный грамоталары һаҡлана[8][17][18].

Тулыланыу сығанаҡтары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Китапхана фондын тулыландырыуҙың төп сығанаҡтарының береһе — дәүләт заданиеһына ярашлы партнер ойошмаларҙың материалдарын цифрлаштырыу. Партнерлыҡ ойошмалары ролендә тәү сиратта федераль һәм төбәк китапханалары, архивтар, музейҙар, белем биреү учреждениелары, шулай уҡ киң мәғлүмәт саралары, киностудиялар, ғилми-тикшеренеү һәм медицина учреждениелары, сиркәү институттары, йәмәғәт берекмәләре һәм сәнәғәт предприятиелары сығыш яһай[13].

Бынан тыш, китапхана фонды шәхси йыйылмалар иҫәбенә тулылана[19].

Китапхана хеҙмәте

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Санкт-Петербургтағы китапхана бинаһына барыу өсөн сайтта ғариза формаһын алдан тултырырға һәм барыу тураһында килешееү төҙөргә кәрәк. Рөхсәт шәхес таныҡлығы документы нигеҙендә бирелә[20].

Рәсәйҙә һәм бер нисә сит илдәрҙә таралған дистанцион инеү үҙәктәренә инеү партнер ойошмалары ҡағиҙәләренә ярашлы башҡарыла, улар, ғәҙәттә, үҙҙәренең онлайн-ресурстарында урынлаштырыла.

Интернет-порталда мотлаҡ теркәлмәйенсә күп кенә электрон китапхана материалдары ла бар. Президент китапханаһы мәғлүмәттәре буйынса, 2009-2022 йылдарҙа уның порталына бер нисә тиҫтә миллион дистанцион ҡулланыусы теркәлгән[21].

Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
  1. ↑ 1 2 Общая информация. Президентская библиотека. Дата обращения: 29 декабрь 2023.
  2. ↑ Федеральное государственное бюджетное учреждение «Президентская библиотека имени Б.Н. Ельцина». Управление делами Президента Российской Федерации. Дата обращения: 9 ғинуар 2023.
  3. ↑ Президентская библиотека открыла читальный зал в столице Белоруссии. Новости. Президентская библиотека (23 ноябрь 2010).
  4. ↑ Послание Федеральному Собранию Российской Федерации, 26 апреля 2007 года, Москва, Кремль.
  5. ↑ Распоряжение Президента Российской Федерации от 31.01.2007 г. № 34‑рп "О создании Библиотеки Президента Российской Федерации". Президент России. Дата обращения: 29 декабрь 2023.
  6. ↑ Выступление на церемонии открытия Президентской библиотеки имени Бориса Ельцина. Президент России (27 май 2009). Дата обращения: 9 ғинуар 2024.
  7. ↑ Сенсорный интерфейс для открытия Президентской библиотеки. Initium. Дата обращения: 9 ғинуар 2024.
  8. ↑ 1 2 Дмитрий Медведев стал читателем №1 Президентской библиотеки имени Бориса Ельцина. Татар-информ (27 май 2009). Дата обращения: 9 ғинуар 2024.
  9. ↑ 1 2 Общая информация. Президентская библиотека. Дата обращения: 9 ғинуар 2024.
  10. ↑ Перечень материалов, включённых в план перевода в цифровую форму. Президентская библиотека. Дата обращения: 9 ғинуар 2024.
  11. ↑ Олимпиада. Россия в электронном мире. Президентская библиотека. Дата обращения: 9 ғинуар 2023.
  12. ↑ 1 2 Федеральное государственное бюджетное учреждение «Президентская библиотека имени Б.Н. Ельцина». Управление делами Президента Российской Федерации. Дата обращения: 9 ғинуар 2024.
  13. ↑ 1 2 Корконосенко Н. Президентская библиотека в пространстве знаний // Библиотечное дело. — 2018. — № 9(315). — С. 28—33. — ISSN 1727-4893.
  14. ↑ Анна Ъ-Пушкарская. Президент и патриарх встретятся в библиотеке. Коммерсантъ (14 май 2008). Дата обращения: 9 ғинуар 2024.
  15. ↑ Предстоятель Русской Церкви совершил освящение восстановленного храма в историческом здании Синода в Санкт-Петербурге. Официальный сайт Московского Патриархата (27 май 2009). Дата обращения: 9 ғинуар 2024.
  16. ↑ На заседании учёного совета Президентской библиотеки подвели итоги десятилетнего развития и обсудили планы на будущее. Президентская библиотека (22 апрель 2019). Дата обращения: 9 ғинуар 2024.
  17. ↑ Нужина Н. А. Коллекция редких книг Президентской библиотеки : [рус.] / Науч. ред. Е. Д. Жабко. — Сборники Президентской библиотеки. — СПб. : Президентская библиотека, 2020. — Вып. 10 : Книжные памятники в цифровой среде. — С. 149—170. — (Электронная библиотека. Сер. ru). — ISBN 978-5-6042138-4-1.
  18. ↑ Ирина Ъ-Граник. Дмитрий Медведев сделал открытие в своей библиотеке. Коммерсантъ (28 май 2009). Дата обращения: 9 ғинуар 2024.
  19. ↑ Завьялова Л. В. Частные собрания как источник комплектования электронного фонда Президентской Библиотеки. Университетская книга (22 ноябрь 2020).
  20. ↑ Электронный читальный зал. Президентская библиотека. Дата обращения: 9 ғинуар 2024.
  21. ↑ Центры удаленного доступа на карте. Президентская библиотека. Дата обращения: 9 ғинуар 2024.

Һылтанмалар

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
https://ba.ruwiki.ru/w/index.php?title=Б._Н._Ельцин_исемендәге_президент_китапханаһы&oldid=2135759 ҡабул ителгән