Енакиево
| Город | |||||
| Енакиево | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
|
|||||
| 48°13′52″ с. ш. 38°12′19″ в. д.HGЯO | |||||
| Ил |
 Рәсәй Федерацияһы |
||||
| Статус | Республика әһәмиәтендәге ҡала | ||||
| Федерация субъекты | Донецк Халыҡ Республикаһы | ||||
| Городской округ | Енакиево | ||||
| Тарихы һәм географияһы | |||||
| Нигеҙләнгән | 1898 | ||||
| Элекке исеме |
1928 йылға тиклем — Енакиево 1937 йылға тиклем — Рыково 1943 йылға тиклем — Орджоникидзе |
||||
| Город с | 1925 | ||||
| Майҙаны | 39,4 км² | ||||
| Диңгеҙ кимәленән бейеклеге | 260 | ||||
| Сәғәт бүлкәте | UTC+3 | ||||
| Халҡы | |||||
| Халҡы | ▼ 76 673 кеше (2022) | ||||
| Тығыҙлығы | 1956 кеше/км² | ||||
| Катойконим | енакиевцы, енакиевец, енакиевчанка | ||||
| Һанлы идентификаторҙар | |||||
| Телефон коды | +7 - | ||||
|
|
|||||
 Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа | |||||
.svg)
Енакиево (1928—1937 йылдарҙа — Ры́ково, 1937—1943 йылдарҙа — Орджоники́дзе) — Донецк Халыҡ Республикаһы составындағы ҡала, шул уҡ атамалағы ҡала округының административ үҙәге[1].
2022 йылдың 30 сентябрендәге Донецк Халыҡ Республикаһы менән Рәсәй Федерацияһы араһындағы Килешеү Донецк Халыҡ Республикаһы территорияһын, Енакиево ҡалаһын да индереп, Рәсәй Федерацияһы составындағы яңы субъект тип билдәләй[2].
Украина властары быны инҡар итә һәм Донецк Халыҡ Республикаһы территорияһын Украина составындағы Донецк өлкәһе тип иҫәпләй.
Этимологияһы
1895 йылда инженерҙар Ф. Е. Енакиев менән Б. А. Яловицкий һәм бер нисә Бельгия эшҡыуары тарафынан Рус-Бельгия металлургия йәмғиәте ойошторола, ул 1897 йылға Фёдоровка ауылы тирәләй яңы Петровский суйын етештереү заводын төҙөй. Быуат аҙағында унда 2665 кеше эшләгән. Завод эргәһендә таш күмер рудниктары асыла. Предприятиелар тирәләй ҡасабалар барлыҡҡа килә, улар 1898 й. «Енакиево» урыҫ-бельгия йәмғиәтенә нигеҙ һалыусы инженер-юл хеҙмәткәре Ф. Е. Енакиев исеме менән аталған бер ҡасабаға берләшә[3].. Урындағы тимер юл станцияһына ла шундай уҡ исем бирелә. [4].
Халҡы
| 1926 йыл[5] | 1939 йыл[5] | 1959 йыл[6] | 1970 йыл[7] | 1979 йыл[8] | 1989 йыл[9] | 2001 йыл[10] |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 24 291 | 88 566 | 92 306 | 92 131 | 114 163 | 332 120 | 103 997 |
Милли составы (2001): урыҫтар — 51,4 %, украиндар — 45,3 %, белорустар — 1,1 %.
Әҙәбиәттә
1896 йылда заводта хеҙмәт иткән яҙыусы А. И. Куприн «Молох» повесында эшселәр ҡасабаһының тормошон һүрәтләй.
Иҫкәрмәләр
- ↑ Административно-территориальное устройство Донецкой Народной Республики приведено в соответствии с законодательством Российской Федерации. Правительство Донецкой Народной Республики (7 апрель 2023).
- ↑ Договор между Российской Федерацией и Донецкой Народной Республикой о принятии в Российскую Федерацию Донецкой Народной Республики и образовании в составе Российской Федерации нового субъекта от 30 сентября 2022 года (ратифицирован Федеральным законом от 4 октября 2022 года № 372-ФЗ, вступил в силу 5 октября 2022 года, письмо МИД России от 05.10.2022 № 19696/дп)). Официальный интернет-портал правовой информации (3 октябрь 2022).
- ↑ История имён донбасских городов. fromdonetsk.net. Дата обращения: 11 март 2022. Архивировано 17 май 2021 года. 2021 йылдың 17 май көнөндә архивланған.
- ↑ Фёдор Енакиев был дворянином, но преуспел как предприниматель. www.ukrrudprom.com. Дата обращения: 11 март 2022. Архивировано 6 июнь 2020 года.
- ↑ 5,0 5,1 http://pop-stat.mashke.org/ukraine-cities.htm
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr70_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr79_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php
- ↑ http://2001.ukrcensus.gov.ua/rus/results/total_population/structure_population/sel_1/?box=1.1W&k_t=14&rn=&id=&botton=cens_db