Нуриев Рудольф Хәмит улы

Гражданлығы	СССР; Австрия;
Ерләнгән урыны	кладбище Сент-Женевьев-де-Буа[d]; могила Рудольфа Нуреева[d];
Уҡыусылар	Манюэль Легри[d]
Заты	ир-ат
Үлем сәбәбе	смерть от СПИДа[d]
Вафат булған урыны	Леваллуа-Перре[d];
Һөнәр төрө	балет артисы, хореограф, актёр, бейеүсе, балетмейстер, кинематографист
Архивы һаҡлана	Музыкальное подразделение Библиотеки Конгресса[d] и Музыкальное подразделение Библиотеки Конгресса[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре	Танцевальная премия Capezio[d] (1987) Queen Elizabeth II Coronation Award[d]
Тыуған көнө	17 март 1938[…]
Вафат булған көнө	6 ғинуар 1993[…] (54 йәш)
Тыуған урыны	Иркутск, РСФСР, СССР;
Кемдә уҡыған	Мессерер, Суламифь Михайловна[d] и Волкова, Вера Николаевна[d]
Досье в	Швейцария башҡарыу сәнғәте архивы[d]
Әүҙемлек осороноң тамамланыуы	1992
Выступал в	Метрополитен-опера[d]
Рәсми сайт	nureyev.org (инг.)
Уҡыу йорто	Балетная труппа Мариинского театра[d]; А. Я. Ваганова исемендәге Рус балеты академияһы;
Сексуаль йүнәлеш	Гомосексуализм[d]
Үлем төрө	тәбиғи үлем[d]
Әүҙемлек осороноң башланыуы	1958 — 1992
	РУВИКИ.Медиа файлдары

РУВИКИ интернет-энциклопедияһында Нуриев фамилиялы башҡа кешеләр тураһында мәҡәләләр бар.

Нуриев Рудольф Хәмит улы (17 март 1938 йыл — 6 ғинуар 1993 йыл) — СССР, Бөйөк Британия һәм Франция сәхнәләрендә сығыш яһап, бөтә донъяға танылған башҡорт балет артисы, балетмейстер.

Биографияһы

Рудольф Хәмит улы Нуриев 1938 йылдың 17 мартында тыуған.

Хәтер

2021 йылдың ғинуарында Рудольф Нуриев исеме Башҡорт опера һәм балет театрының балет труппаһына бирелде^[7].
Рудольф Нуриевҡа һәйкәл Башҡорт опера һәм балет театры янындағы аллеяға ҡуйыла. Уның авторҙары — скульптор Владимир Лобанов һәм архитектор Леонид Дубинский^[8].
2018 йылдың 7 ноябрендә Ҡазандың Муса Йәлил исемендәге опера һәм балет театры эргәһендәге скверҙа күренекле бейеүсе һәм балетмейстер Рудольф Нуриевҡа һәйкәл асылды^[9].
Башҡортостандың баш ҡалаһы Өфөләге хореография колледжы Рудольф Нуриев исемен йөрөтә.
Башҡорт дәүләт опера һәм балет театры бинаһында 1993 йылдың мартында «Был сәхнәлә 1953-55 йылдарҙа ХХ быуаттың күренекле бейеүсеһе Рудольф Нуреев үҙенең ижади юлын башланы» тигән һүҙҙәр яҙылған таҡтаташ асылды.
Рудольф Нуриев тураһында «Визит» фильмының презентацияһы үтте
Мәскәүҙә, Башҡортостандың Рәсәй Президенты ҡарамағындағы тулы хоҡуҡлы вәкиллегендә «Рудольф Нуриев. Хыялындағы утрау» тулы метражлы документаль фильмының презентацияһы уҙҙы. Картинала 20 быуаттың бөйөк бейеүсеһе һәм хореографы Рудольф Нуриевтың Төркиә менән бәйле тормошо хаҡында бәйән ителә. Кино белгестәре һәм тәнҡитселәре гильдияһы премияһының махсус бүләгенә лайыҡ булған фильмды күрһәтеүҙә уның авторҙары — ҡуйыусы-режиссёр Евгения Тирдатова, монтажлау режиссёры Борис Мнухин, продюсерҙарҙың береһе Константин Серебряков ҡатнашты^[10].
2018 йылдың 17 мартында «Рәсәй-Мәҙәниәт» телеканалы бөйөк бейеүсенең 80 йыллығына «Рудольф Нуриев. Танец к свободе» фильмын күрһәтә^[11].

Сәхнәләге ролдәре

«Лебединое озеро» — принц Зигфрид, Ротбарт
«Щелкунчик» — Дроссельмейер, Принц
«Спящая красавица» — Синяя птица, принц Флоримунд (Дезире)
«Маргарита и Арман» — Арман
«Баядерка» — Солор
«Раймонда» — соло в па-де-катр, Жан де Бриен
«Жизель» — Альберт
«Дон Кихот» — Базиль
«Корсар» — раб
«Ромео и Джульетта» — Ромео, Меркуцио
«Сильфида» — Джеймс
«Петрушка» — Петрушка
«Видение Розы» — Видение розы
«Шехеразада» — Золотой раб
«Послеполуденный отдых фавна» — Фавн
«Аполлон Мусагет» — Аполлон
«Юноша и смерть» — Юноша
«Блудный сын»
«Федра»
«Потерянный рай»
«Сильфиды» — Юноша
«Гамлет» — Гамлет
«Золушка» — Продюсер
«Интермедия»
«Лунный Пьеро» — Пьеро
«Люцифер» — Люцифер
«Идиот» — князь Мышкин
«Ореол»
«Песни странствующего подмастерья»
«Весна священная»
«Павана мавра» — Отелло
«Темный дом»
«Урок»
«Ночное путешествие» — Эдип
«Алая буква» — преподобный Димсдейл

Фильмография

1972 — «Я — танцовщик» / I Am a Dancer
1977 — «Маппет-шоу»
1977 — «Валентино» / Valentino
1983 — «На виду» / Exposed

Документаль фильмдар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

2015 — «Рудольф Нуреев. Остров его мечты». Реж. Евгений Тирдатов.^[12]

Постановкалар

1964 — «Раймонда»
1964 — «Лебединое озеро»
1966 — «Дон Кихот»
1966 — «Спящая красавица»
1966 — «Танкред»
1967 — «Щелкунчик»
1977 — «Ромео и Джульетта»
1979 — «Манфред»
1982 — «Буря»
1985 — Washington Square
1986 — Сюита Баха
1988 — «Золушка»
1992 — «Баядерка»

Иҫкәрмәләр

↑ https://actu.fr/insolite/toussaint-quelles-sont-les-celebrites-enterrees-en-essonne_46091418.html
↑ Record #148483 // VIAF (билдәһеҙ) — Даблин: OCLC, 2003.
↑ ¹ ² Library of Congress Authorities (ингл.) — Library of Congress.
↑ ¹ ² Rudolf Nureyev // Encyclopædia Britannica (ингл.)
↑ ¹ ² Rudolf Nureyev // Internet Broadway Database (ингл.) — 2000.
↑ Непокоренныи Нуреев (урыҫ) — 2019.
↑ Башҡорт опера һәм балет театрының балет труппаһына Рудольф Нуриевтың исеме бирелде. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2021 йыл, 20 ғинуар (Тикшерелеү көнө: 20 ғинуар 2021)
↑ Өфөлә урындағы скульпторҙар эшләгән Рудольф Нуриев һәйкәлен опера театры янында ҡуялар. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2019 йыл, 18 февраль (Тикшерелеү көнө: 19 февраль 2019)
↑ Ҡазанда Рудольф Нуриевҡа һәйкәл астылар. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2018, 8 ноябрь (Тикшерелеү көнө: 9 ноябрь 2018)
↑ Мәскәүҙә «Рудольф Нуриев. Хыялындағы утрау» фильмының презентацияһы үтте. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2017, 22 март (Тикшерелеү көнө: 22 март 2017)
↑ «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2018, 16 март (Тикшерелеү көнө: 17 март 2018)
↑ Сетевое издание «РИА Новости» Премьеры недели: триллер от Тома Форда и документалка про Нуреева (рус.) (Тикшерелеү көнө: 8 декабрь 2016)

Әҙәбиәт

Әҙәбиәт

Ариан Дольфюс. Непокоренный Нуреев. — М.: Рипол Классик, 2009. — ISBN 978-5-386-01820-7.
Ариан Дольфюс. Рудольф Нуреев. Неистовый гений. — М.: Рипол Классик, 2014. — ISBN 978-5-386-07281-0.
Баганова М. Рудольф Нуриев. — М.: АСТ, 2014. — 288 с.
Красовская В. Рудольф Нуреев // Профили танца. — СПб.: Академия Русского балета им. А.Я. Вагановой, 1999. — С. 297—299. — 400 с. — (Труды Академии Русского балета имени А. Я. Вагановой). — 2000 экз. — ISBN 5-93010-001-2.
Колум Маккэнн. Танцовщик
Надеждин Н. Я. Рудольф Нуриев. — М.: Мир энциклопедий Аванта+, Астрель, 2007. — 224 с. — («Секрет успеха»). — 3000 экз. — ISBN 978-5-98986-448-5, 978-5-271-31857-3.
Розита Соку. Nureyev. — Athens, 1982.
Розита Соку. Nureyev — as I knew him. — Athens, 2003. — ISBN 960-382-503-4.

Ролан Пети. Тан лие с Нуриевым. — Нижний Новгород: Деком, 2007. — ISBN 978-5-89533-187-3.
Руди ван Данциг. Вспоминая Нуреева. След кометы / Пер. с нидерл. И. Михайловой. — СПб.: Геликон Плюс, 2012. — 368 с. — ISBN 978-5-93682-809-6.
. Рудольф Нуреев. Три года на кировской сцене: Воспоминания современников. — СПб.: Пушкинский фонд, 1995.
. Рудольф Нуреев. Автобиография. — М.: Волшебная флейта, 1998.
. Рудольф Нуреев. Фотоальбом // Сост. Т. И. Закржевская. — СПб.: КультИнформПресс, 1998.
Рюнтю Юри Мэттью. Руди Нуреев без макияжа. — М.: Новости, 1995. — ISBN 5-7020-0981-9.
Синенко С. Г. Рудольф Нуреев: Истоки творчества, превратности судьбы. — Уфа: Китап, 2008. — 192 с.
Стюарт Отис. Рудольф Нуриев: Вечное движение = Perpetual motion: the public and private lives of Rudolf Nureyev. — Смоленск: Русич, 1999. — 371 с. — («Человек — Легенда»). — ISBN 5-88590-870-2.
Keith Money. Fonteyn & Nureyev: The Great Years. — London: Harvill, 1994.
Солуэй Д. Рудольф Нуреев на сцене и в жизни. Превратности судьбы // Пер. с англ. Е. В. Нетесовой, П. В. Рубцова. — М.: Центрполиграф, 2001. — 591 с.
Майер-Стабль Б. Рудольф Нуреев. — М.: Эксмо, 2004. — 329 с.
Klaus Geitel. Rudolf Nurejew. — Rembrandt Verlag, 1967.

Һылтанмалар

Хәбирова Р. Н. Нуриев Рудольф Хәмит улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
Золотой ключик Рудольфа Нуриева 2011 йылдың 19 июнь көнөндә архивланған.
Автобиография. Рудольф Нуриев
Official website of the Rudolf Nureyev Foundation
«Рудольф Нуреев. В поисках Рудольфа…» Информационное сообщество в Живом Журнале посвящённое Рудольфу Нурееву
Рудольф Нуреев. Сайт «Internet Movie Database». (ингл. )
Рудольф Нуреев на страницах Peoples.ru
Видеозапись выступления Рудольфа Нуреева
Воспоминания Марио Буа о Нурееве
Воспоминания о Нуриеве Аллы Осипенко
Неистовый прыжок к свободе. Памяти Рудольфа Нуриева
Международный фестиваль классического балета им. Рудольфа Нуриева 2012 йылдың 6 февраль көнөндә архивланған.

[_669f2e5865b82fc3-1] ttps://actu.fr/insolite/toussaint-quelles-sont-les-celebrites-enterrees-en-essonne_46091418.html

[_9fb368e9a1315d7f-2] Record #148483 // VIAF (билдәһеҙ) — Даблин: OCLC, 2003.

[_f1453fa4ba91f4d2-3] ¹ ² Library of Congress Authorities (ингл.) — Library of Congress.

[_43d3ae4bf03af0d3-4] ¹ ² Rudolf Nureyev // Encyclopædia Britannica (ингл.)

[_bccca675b736693f-5] ¹ ² Rudolf Nureyev // Internet Broadway Database (ингл.) — 2000.

[_3f1e17a63d8dc688-6] Непокоренныи Нуреев (урыҫ) — 2019.

[7] Башҡорт опера һәм балет театрының балет труппаһына Рудольф Нуриевтың исеме бирелде. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2021 йыл, 20 ғинуар (Тикшерелеү көнө: 20 ғинуар 2021)

[8] Өфөлә урындағы скульпторҙар эшләгән Рудольф Нуриев һәйкәлен опера театры янында ҡуялар. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2019 йыл, 18 февраль (Тикшерелеү көнө: 19 февраль 2019)

[9] Ҡазанда Рудольф Нуриевҡа һәйкәл астылар. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2018, 8 ноябрь (Тикшерелеү көнө: 9 ноябрь 2018)

[10] Мәскәүҙә «Рудольф Нуриев. Хыялындағы утрау» фильмының презентацияһы үтте. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2017, 22 март (Тикшерелеү көнө: 22 март 2017)

[11] «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2018, 16 март (Тикшерелеү көнө: 17 март 2018)

[12] Сетевое издание «РИА Новости» Премьеры недели: триллер от Тома Форда и документалка про Нуреева (рус.) (Тикшерелеү көнө: 8 декабрь 2016)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]