«Башкирский изумруд» алмағасы

Башкирский Изумруд
Башкирский Изумруд
Систематика
Төр	Йорт алмағасы (Malus domestica)
Сорт	'Башкирский изумруд'
Килеп сығышы
	Родители
	«Уральское наливное» алмағасы «Коричное новое» алмағасы
Тыуған иле	Башҡортостан
Селекционер	Г.А. Мансуров, Х. Н. Фазлиахметов, Т. Г. Демина
Оригинатор	Башҡортостан ауыл хужалығы ғилми-тикшеренеү институты дәүләт фәнни учреждениеһы
Регистратор	«Рәсәй Федерацияһының Селекция ҡаҙаныштарын һынау һәм һаҡлау буйынса дәүләт комиссияһы» ФДУ
Рәсәйҙә таралған өлкәләр	Башҡортостан, Киров өлкәһе һәм Ырымбур өлкәһе
	Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа

Башкирский изумруд — йорт алмағасы сорты.

Сығышы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Көҙ ахырында өлгөрөүсән 'башкирский изумруд' сорты Башҡортостан ауыл хужалығы ғилми-тикшеренеү институты ғалимдары Ғ. Ә. Мансуров, Х. Н. Фазлиәхмәтов, Т. Г. Демина тарафынан 'уральское наливное' сортын 'коричное новое' сорты менән һеркәләндереп сығарыла.

Таралыу даирәһе[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Сорт 2001 йылда Башҡортостан Республикаһында, Киров һәм Ырымбур өлкәләрендә районлаштырыла.

Авторҙар беҙҙә киң таралған 'уральское наливное' сортын яҡшыртыу маҡсатын ҡуя.

Сорттың тасуирламаһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Уртаса ҙурлыҡтағы ағас, сатыры уртаса ҡуйылыҡта. Йәш ағастың сатыры тарбаҡлы, емеш бирә башлағас, киңсә түңәрәк ҡиәфәт ала. Ботаҡтары тура, олондан 90 градусҡа яҡын мөйөш яһап үҫәләр. Штамбындағы һәм төп ботаҡтарҙағы ҡайыры шыма, йәшкелт төҫтә. 4-5 йыл тигәндә емеш бирә башлай. Уңышы — гектарҙан 160—470 центнер. Уңыш биреүсәнлеге даими, бик әҙ ҡойола.

Үренделәре нәҙек, тура, түңәрәк әйләнәле, ҡыҙғылт-көрән төҫтә. Лентиселдары аҙ, ваҡ һәм ҡабарынҡы. Бөрөләре ятыбыраҡ тора, ҡыҙғылт-көрән төҫтә, конус рәүешендә. Япраҡтары уртаса, оҙонса. Сәскәләре лә уртаса ҙурлыҡта, ваҡ каса рәүешле, алһыу төҫтә, емешлек ауыҙы менән һеркәлектән өҫтәрәк урынлашҡандар.

Емештәре 55-87 г ауырлыҡта, бер төрлө ҙурлыҡта, конус рәүешле, дөрөҫ формалы, уртаса ҡалынлыҡтағы шыма ҡабыҡлы.

Сорт емештәренең химик составы: ҡоро матдәләр — 16,4 %, шәкәрҙәр — 10,4 %, әселеге — 0,47, пектин — 0,79 %, аскорбин кислотаһы — 11 мг/100 г.

Емештәрҙе һаҡлау мөҙҙәте — 120 көн. Иң ҡулай һеркәләндереүселәр: 'башкирский красавец', 'бузовьязовское', 'уральское наливное'.

Сорттың яҡшы яҡтары: һәйбәт ҡышлаусанлыҡ, ҡутырға бирешмәүсәнлек.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Фатьянов В.И. Золотые сорта плодовых культур. — Вече, 2005. — 224 с. — ISBN 5-9533-0683-0.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Сорт «Башкирский изумруд» 2013 йылдың 1 май көнөндә архивланған. № 9608559 в Госреестре

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]