Авдеев Михаил Васильевич
| Авдеев Михаил Васильевич | |
|---|---|
 | |
| Тыуған көнө | 28 сентябрь (10 октябрь) 1821[1] |
| Тыуған урыны | |
| Вафат булыу көнө | 1 (13) февраль 1876[1] (54 йәш) |
| Вафат булыу урыны | |
| Гражданлығы (подданныйлығы) | |
| Эшмәкәрлек төрө | романист, драматург, әҙәби тәнҡитсе, яҙыусы |
| Жанр | хикәйә, повесть[d] и Роман |
| Әҫәре теле | урыҫ теле |
Авдеев Михаил Васильевич (28 сентябрь 1821 йыл, Ырымбур — 1 февраль 1876 йыл, Санкт-Петербург) — Рәсәй империяһы яҙыусыһы, әҙәби тәнҡитсе, публицист. Башҡортостан тәбиғәтен һәм башҡорттарҙың 19-сы быуат уртаһындағы көнкүрешен урыҫ әҙәбиәтендә тәүгеләрҙән булып һүрәтләүсе.
Биографияһы
Михаил Васильевич Авдеев 1821 йылдың 28 сентябрендә (ҡайһы бер мәғлүмәттәр буйынса, 22 сентябрҙә) хәҙерге Ырымбур ҡалаһында тыуған, сығышы менән боронғо һәм бай казактар нәҫеленән[2]. Тәүге белемде өйҙә, филоматтар эше буйынса һөргөнгә ебәрелгән Томаш Зан етәкселегендә ала. Өфө гимназияһында уҡый, артабан Петербург бәйләнеш юлдары инженерҙары институтын тамамлай.
Санкт-Петербург[3] ҡалаһының Волков зыяратында «Литераторские мостки» биләмәһендә ерләнгән.
Ижады
Авдеев — Тургеневтың фекерҙәше һәм замандашы, ҙур билдәлелек яулаған[4]. Матбуғатта беренсе тапҡыр 1838 йылда «Стальное кольцо» хикәйәһен баҫтыра.
Авдеевтың повесть һәм романдары «Современник» журналында баҫылып сыға. Бигерәк тә уның, төп геройы — һоҡландырғыс, тик эшлекһеҙ Печориндарға алмашҡа килгән яңы эшлекле кеше тибы булған, «Тамарин» (1852) һәм ирекле мөхәббәт мәсьәләһенә ҡараш белдереүсе «Подводный камень» (1860) романдары ҡыҙыҡһыныу уята. Авдеев романдарының ваҡиғалар урыны — алпауыттар тормошоноң күркәм тыныслығында һәм университет түңәрәктәрндә тәрбиәләнгән геройҙарының бөтмәҫ бәхәстәре менән дворяндар ояһы. Авдеев үҙенең романдарында эшлекле кеше образын һүрәтләй. Уның ҡатын-ҡыҙҙарҙы азат итеү идеялары ҡыҙыҡлы.
Шулай уҡ уның «Меж двух огней» (1868; айырым баҫма 1869) романын һәм уның мәҡәләләренән торған «Наше общество в героях и героинях литературы за 50 лет (1820—1870)» (1874, 1907) китабын билдәләргә кәрәк.
Әҫәрҙәре
Иҫкәрмәләр
- ↑ 1 2 3 4 Краткая литературная энциклопедия (урыҫ) — М.: Советская энциклопедия, 1962.
- ↑ Муратов А. Б. Авдеев Михаил Васильевич // Русские писатели 1800—1917. Биографический словарь / П. А. Николаев (гл. ред.). — М.: Сов. энциклопедия, 1989. — Т. 1: А—Г. — С. 14—15.
- ↑ Могила М. 2010 йылдың 15 июнь көнөндә архивланған.
- ↑ Авдеев Михаил Васильевич — 1929—1939 йылғы Әҙәби энциклопедиянан мәҡәлә
Әҙәбиәт
- Никитин Н. (П. Ткачёв). Подрастающие силы. «Дело». 1869. № 9—10.
- Никитин Н. (П. Ткачёв). Идеалист мещанства. «Дело». 1877. № 1.
- Никитин Н. (П. Ткачёв). Михайловский Н. Сочинения. т. II. — СПб. 1899.
- Венгеров С. А. Критико-биографический словарь. т. I. — СПб. 1889.
- Муратов А. Б. Авдеев Михаил Васильевич // Русские писатели 1800—1917. Биографический словарь / П. А. Николаев (гл. ред.). — М.: Сов. энциклопедия, 1989. — Т. 1: А—Г. — С. 14—15.
- Ҡалып:ЛЭ-ОД
Һылтанмалар
- Авдеев Михаил Васильевич // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 27 сентябрь 2021)