Батик
Викидата элементы юҡ |
Батик — буяуҙан һаҡлаусы составтарҙы файҙаланып, туҡымаға ҡулдан биҙәк төшөрөү.
Ысулдары
Туҡымаға — ебәк, кизе-мамыҡ мамыҡ, ебәк, йөн, синтетикаға — буяу һалына. Буяуҙарҙың тоташыуында аныҡ сиктәр алыу өсөн резерв тип аталған махсус состав (парафин, бензин, һыу нигеҙендә — һайланған техникаға, туҡымаға һәм буяуҙарға ҡарап) файҙаланыла.
Тарихы
«Батик» һүрәте Индонезия[1][2], Һиндостан һ. б. халыҡтарында күптән билдәле. Европала — XX быуаттан.
2009 йылдың 2 октябрендә ЮНЕСКО кешелектең ауыҙ тел һәм рухи мираҫы шедеврҙары исемлегенә индерелгән[3].
Килеп сығыуы
Батик (индон. batik) рус теленә тәржемә иткәндә«балауыҙ тамсыһы» тигәнде аңлата[4]; membatik — «һүрәт төшөрөү, тамсылар менән ҡаплау, һыҙатлау». Батик техникаһы нигеҙендә парафин, резина елеме, шулай уҡ башҡа ҡайһы бер ыҫмалалар һәм лактар ҡулланыла, туҡымаға һалынған хәлдә улар буяуҙарҙы үткәрмәй йәки, рәссамдар әйтеүенсә, буяуҙан туҡыманың айырым өлөштәрен һаҡлайҙар.
Технологияһы
Батиктың бер нисә төрө бар: ҡайнар, һалҡын, ирекле биҙәк. Улар туҡыманы резервлау ысулы менән айырыла. Рәсәйҙә батикҡа шулай уҡ бауланған һәм бөгәрләнгән туҡыманы буяу ҙа (тай-дай[en]) (мәҫәлән, төйөнлө ысул) ҡулланыла.
Ҡайнар батик[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Һалҡын батик[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Ирекле һүрәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Тоҙ иретмәһен ҡулланып ирекле биҙәү[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Сибори техникаһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
"Бандан " техникаһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Иҫкәрмәләр
- ↑ Погадаев, Виктор. «Символ единения душ» / «Вечерняя Москва», 30 декабря 1999
- ↑ Индонезия готова экспортировать в Россию ткани батик 2022 йылдың 21 ноябрь көнөндә архивланған. // РИА Новости, 21.11.2022
- ↑ Search within UNESCO ICH website - intangible heritage - Culture Sector - UNESCO . Дата обращения: 6 октябрь 2018. Архивировано 7 октябрь 2018 года.
- ↑ Погадаев, Виктор. «Чудо батика» / «Сударушка» № 5, 2001
Әҙәбиәт
- Андреева Р. П. Батик // Энциклопедия моды. — СПб.: Издательство «Литера», 1997. — С. 102. — ISBN 5-86617-030-2.
- Искусство батика. — М.: «АСТ», 2001.
- Синеглазова М. О. Распишем ткань сами. — М.: «Профиздат», 2001.
- Синеглазова М. О. Батик. — М.: «МСП», 2004.
- Дворкина И. А. Батик. Горячий. Холодный. Узелковый. — 2-е изд.доп., 2008. — М.: «Радуга», 2002.
- Гильман Р. А. Художественная роспись тканей. — «Владос», 2004.
- Давыдов C. Батик: техника, приемы, изделия. — М.: «АСТ-Пресс», 2005.
- Перелёшина И. А. Батик. От основ к импровизации. — СПб.: «Паритет», 2007.
- Погадаев, Виктор. Магия батика. — «Восточная коллекция», 2002 № 6. — М.: «Российская государственная библиотека». — С. 71—74.
Был — тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ, мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып, РУВИКИ проектына ярҙам итә алаһығыҙ.