Ҡыҙыл диңгеҙ

Ҡыҙыл диңгеҙ
Ҡыҙыл диңгеҙ
	Карта Красного моря; Карта Красного моря
Майҙаны	438 000 км²
Күләме	233 000 км³
Иң ҙур тәрәнлек	2211 м
Уртаса тәрәнлек	490 м
	Ҡыҙыл диңгеҙ
	Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа

Ҡыҙыл диңгеҙ (ғәр. البحر الأحمر‎ Bahr el-Ahmar, йәһ. ים סוף‎ Yam Suf, франц. mer Rouge) — Ғәрәбстан ярымутрауы һәм Африка араһындағы тектоник уйпатта урынлашҡан Һинд океанының эске диңгеҙе. Төньяҡта Суэц каналы аша Урта диңгеҙ, ә көньяҡта Баб-әл-Мәндәб боғаҙы һәм Аден ҡултығы аша Ғәрәбстан диңгеҙе менән тоташа.

География[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡыҙыл диңгеҙ һыуҙары Мысыр, Судан, Джибути, Эритрея, Сәғүд Ғәрәбстаны, Йәмән, Израиль һәм Иордания илдәре яр буйҙарын йыуа.

Майҙаны — 450 мең км². Һыу күләме — 251 мең км³.

Төрлө баһаламалар буйынса диңгеҙҙең төньяҡтан көньяҡҡа ҡарай оҙонлоғо 1932 километрҙан^[1] 2350 километрға барып етә, ә киңлеге 305—360 км. Максималь тәрәнлеге 2604 метрҙан алып 3040 метрға тиклем барып етә^[2]. Уртаса тәрәнлеге 437 м.

Диңгеҙҙәге мәрйен рифы

Утрауҙары: Дахлак архипелагы, Фарасан архипелагы, Суакин архипелагы, Тиран, Ханиш, Камаран.

Диңгеҙҙең төньяғында ике ҡултыҡ — Суэц һәм Акаба ҡултыҡтары урынлашҡан.

Ҡыҙыл диңгеҙенә Донъя океанының иң тоҙло диңгеҙе булып тора. Диңгеҙҙең 1 литр һыуында 41 г тоҙ бар.

Диңгеҙҙә күп төрлө мәрйендәр һәм балыҡтар, мәреналар, йәшел гөбөргәйелдәр, афалин һәм буйлы дельфиндәр, косаткалар һәм башҡа диңгеҙ флора һәм фаунаһы вәкилдәре тереклек итә.