Бураҡаева Мәрйәм Сабирйән ҡыҙы

Марьям Сабирьяновна Буракаева
Марьям Сабирьяновна Буракаева
Тыуған көнө	27 март 1943 (82 йәш)
Тыуған урыны	БАССР Ейәнсура районы Иҫәнғол ауылы
Гражданлығы	СССР Рәсәй Федерацияһы
Эшмәкәрлек төрө	проза
Әҫәре теле	башҡортса, русса
Наградалары	(2013); Башҡортостан Республикаһының халыҡ уҡытыусыһы (2025), атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1993) һәм ; мәғариф отличнигы (2023)

РУВИКИ интернет-энциклопедияһында Бураҡаев фамилиялы башҡа кешеләр тураһында мәҡәләләр бар.

Бураҡаева Мәрйәм Сабирйән ҡыҙы (рус. Буракаева Марьям Сабирьяновна; 27 март 1943 йыл, Башҡорт АССР-ының Ейәнсура районының Иҫәнғол ауылы) — журналист, яҙыусы, йәмәғәтсе. 1981 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. Башҡортостан Республикаһының халыҡ уҡытыусыһы (2025), атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1993) һәм мәғариф отличнигы (2023), Рәсәй Федерацияһының почётлы дөйөм белем биреү хеҙмәткәре (2002). Зәйнәб Биишева (2002) һәм Рәми Ғарипов исемендәге (2005) премиялар лауреаты. Салауат Юлаев ордены кавалеры (2013). Ейәнсура районының почётлы гражданы.

Биографияһы

Мәрйәм Сабирйән ҡыҙы Бураҡаева 1943 йылдың 27 мартында Башҡорт АССР-ы (1992 йылдың 25 февраленән — Башҡортостан Республикаһы) Ейәнсура районының Иҫәнғол ауылында тыуған. Урта белем алғас, Башҡорт дәүләт университеты филология факультетының башҡорт-рус бүлеген тамамлай. Хеҙмәт юлын уҡытыусы булып башлай. Аҙаҡ уның журналистлыҡ, уҡытыусылыҡ һәм яҙыусылыҡ эштәре аралашып бара. Артабан — профессиональ яҙыусы һәм йәмәғәтсе.

2023 йылдың мартында Ейәнсура районы Иҫәнғол ауылында «Бураҡаева уҡыуҙары» ғилми-ғәмәли конференцияһы уҙҙы. Сара Мәрйәм Бураҡаеваның 80 йәшлек юбилейына арналды^[1]

2025 йылдың 13 майында Мәрйәм Бураҡаеваға «Башҡортостан Республикаһының халыҡ уҡытыусыһы» тигән маҡтаулы исем бирелде^[2].

Ижади эшмәкәрлеге

Ул һәр ваҡыт яңы идеялар менән яна, һәр саҡ иленә, теленә хеҙмәт юлында яңы алымдар уйлап таба, йәше-ҡарты араһында ҡайнап йәшәй. Уй-ниәттәрен кешегә аңлатып биреп кенә ҡалмай Мәрйәм апай, ә бөтә пландарын ғәмәли, аныҡ эштәр менән тормошҡа ашыра бара. Ейәнсура башҡорт гимназияһын асып ебәреү, балалар өсөн «Йәйләү» лагерын, милли ризыҡтар – талҡан, буҙа етештереүҙе ойоштороу, «Тормош һабаҡтары» дәреслеген яҙыу, уны мәктәптәрҙең уҡыу планына индереүгә, Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы Зәйнәб Биишеваның тыуған ауылы Туйымбәттән, Көйөргәҙе районының Кинйәабыҙ ауылынан перспективаһыҙ мөһөрөн алдырып ташлауға өлгәшеү... Хәйер, уның ҡаҙаныштарын бик оҙаҡ һанарға була. Көрәшеп йәшәргә, эшләргә яратҡан Мәрйәм апай әле лә яңы уй-ниәттәр менән яна.

Шуныһы ҡыҙыҡ – уның идеялары яңы, бер ҡайҙа ла ишетелмәгәнлеге менән һоҡландыра. Йәнә лә ул кешеләргә аҡыл, фәһем биреп кенә ҡалмай, үҙ балалары йөҙөндә эшең дә, һүҙең дә бер булырға тейешлеген күрһәтте. Мәрйәм апай менән Диҡҡәт ағайҙың ил, тел өсөн яныуы улдарында ла, ҡыҙҙарында ла ялҡын булып ҡабынған. Уҡытыусы, көрәшсе генә түгел, Мәрйәм апай – биш балаға йән биргән берҙән-бер башҡорт әҙибәһе лә. Уның хистәрен тағатыуын ҙур диҡҡәт менән тыңланым.

^[3]

ТӨРКСОЙ халыҡ-ара төрки мәҙәниәте ойошмаһы менән берлектә Евразия Яҙыусылар союзы ойошторған драматург Халдун Танерҙың йөҙ йыллыҡ юбилейына арналған Халыҡ-ара пьесалар конкурсында беренсе урын Мәрйәм Бураҡаеваның «Шәүлә» пьесаһына бирелде — «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2015, 26 ноябрь^[4].

Башҡорт журналисы, яҙыусыһы, йәмәғәт эшмәкәре Мәрйәм Сабирйән ҡыҙы Бураҡаеваның 75-йәшлек юбилейынан бер күренеш. Мәрйәм Бураҡаева — уртала. Өфө, 2018 йыл, декабрь.

2018 йылдың декабрь башында Башҡорт академия драма театры сәхнәһендә үткән «Йөрәгем ҡушҡанса» тигән кисә Мәрйәм Бураҡаеваның 75 йәшлек юбилейына арналды^[5].

Китаптары

«Көҙгө ысыҡ», хикәйәләр. — Өфө: Инеш, 2011. — 184 бит.
«Арғымаҡ» 2016 йылдың 14 март көнөндә архивланған., мемуар-эссе
«Тормаш һабаҡтары» : юғары класс уҡыусылары өсөн эстетик тәрбиә биреү буйынса ҡулланма / М. С. Бураҡаева. — Өфө : Китап, 2011. — 196, [1] с., [4] л. цв. ил.; 19 см. — ISBN 978-5-295-05309-2
Святая рыба : Повести : [Для ст. и сред. шк. возраста] / Маръям Буракаева. — Уфа : Башк. изд-во «Китап», 1993. — 349,[1] с.; 21 см
Мне снятся песни… : Рассказы / М. Буракаева; Пер. с башк. З. Буракаевой. — Исянгулово, 1993. — 18, [1] с. : портр.; 20 см.
Чудеса Илмень-горы : Сказка : [Для сред. шк. возраста] / Марьям Буракаева; [Худож. М. Биишев]. — Уфа : Башк. изд-во «Китап», 1995. — 21 с. : цв. ил.; 29 см
Сестричка : Докум. повесть [О боевом пути мед. сестры С. Ахметовой] / Марьям Буракаева. — Уфа : Башк. кн. изд-во, 1985. — 133 с. : ил.; 16 см

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Башҡортостан Республикаһының халыҡ уҡытыусыһы (2025)
Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1993)
Рәсәй Федерацияһының почётлы дөйөм белем биреү хеҙмәткәре (2002)
Салауат Юлаев ордены (2013)
Зәйнәб Биишева исемендәге премия (2002)
Рәми Ғарипов исемендәге премия (2005)
Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы (2023)^[1]
Ейәнсура районының почётлы гражданы.

Иҫкәрмәләр

↑ ¹ ² Башҡортостанда яҙыусы Мәрйәм Бураҡаеваның 80 йәшенә арналған юбилей саралары уҙҙы. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 28 март 2023 йыл (Тикшерелеү көнө: 28 март 2023)
↑ Просветитель Марьям Буракаева стала Народным учителем Башкортостана. ИА «Башинформ», 13 мая 2025 года (рус.) (Тикшерелеү көнө: 13 май 2025)
↑ http://www.bashforum.net/index.php?/topic/2797-2797/ 2016 йылдың 12 март көнөндә архивланған.
↑ «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2015, 26 ноябрь
↑ Башҡорт яҙыусыһы Мәрйәм Бураҡаева: «Мин һәр ваҡыт йөрәгем ҡушҡанса йәшәйем». Башинформ мәғлүмәт агентлығы, 2018 йыл, 4 декабрь (Тикшерелеү көнө: 4 декабрь 2018)

Сығанаҡтар

Писатели земли башкирской. Справочник / (сост.: Р. Н. Баимов, Г. Н. Гареева, Р. Х. Тимергалина). Переработанное и дополненное второе издание. — Уфа: Китап, 2015. — 672 с. ISBN 978-5-295-06338-1 (рус.) (Тикшерелеү көнө: 16 март 2018)
Писатели земли башкирской. Справочник / Сост.: Р. Н. Баимов, Г. Н. Гареева, Р. Х. Тимергалина. — Уфа: Китап, 2006. — 496 с. (рус.) (Тикшерелеү көнө: 16 март 2018)

Һылтанмалар

Башҡортостан Республикаһының Әхмәтзәки Вәлиди исемендәге Милли китапханаһының электрон бүлегендә

башҡа сығанаҡтар

Бураҡаева Мәрйәм Сабирйән ҡыҙы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 28 март 2023)

матбуғатта

Социаль селтәрҙәрҙә

[БУ-1] ¹ ² Башҡортостанда яҙыусы Мәрйәм Бураҡаеваның 80 йәшенә арналған юбилей саралары уҙҙы. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 28 март 2023 йыл (Тикшерелеү көнө: 28 март 2023)

[2] Просветитель Марьям Буракаева стала Народным учителем Башкортостана. ИА «Башинформ», 13 мая 2025 года (рус.) (Тикшерелеү көнө: 13 май 2025)

[3] ttp://www.bashforum.net/index.php?/topic/2797-2797/ 2016 йылдың 12 март көнөндә архивланған.

[4] «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2015, 26 ноябрь

[5] Башҡорт яҙыусыһы Мәрйәм Бураҡаева: «Мин һәр ваҡыт йөрәгем ҡушҡанса йәшәйем». Башинформ мәғлүмәт агентлығы, 2018 йыл, 4 декабрь (Тикшерелеү көнө: 4 декабрь 2018)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]