Биҡҡол (Бишбүләк районы)

Ауыл
Биҡҡол
53°26′31″ с. ш. 54°10′12″ в. д.
Ил	Рәсәй Федерацияһы
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Бишбүләк районы
Тарихы һәм географияһы
Сәғәт бүлкәте	UTC+6:00
Халҡы
Халҡы	▲820 чел. (2021)
Һанлы идентификаторҙар
Почта индексы	452058
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 212 813 001
ОКТМО коды	80 612 413 101
ГКГН номеры	0523427

Биҡҡол (рус. Биккулово) — Башҡортостан Республикаһының Бишбүләк районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә халыҡ һаны 231 кеше. Почта индексы — 452058, ОКАТО коды — 80212813001.

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль ( 26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь	231	110	121	47,6	52,4

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Бишбүләк): 33 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Приютово): 75 км

Ауыл тарихы

Бикҡол — Күл-Иле-Мең улусының аҫаба башҡорттары ауылы. Уның барлыҡҡа килеү осоро 1631 йылда тип билдәләнелә. 1795 йылда 52 кеше йәшәгән 10 йорт иҫәпләнелгән. Был уның XVIII быуаттың уртаһынан алдараҡ нигеҙләнеүе тураһында һөйләй. 1816 йылда — 101, 1834 йылда — 152, 1850 йылда — 174, 1859 йылда — 198, 1870 йылда — 203, 1920 йылда 420 кеше йәшәүе билдәле. 1816 йылда 17 йорт, уларҙың 8-е 1812 йылда Ырымбур өйәҙендә урынлашҡан 9-сы башҡорт кантонынан күсерелә. 8 ғаиләнең исемдәрен атайбыҙ: Рәсүл улы Айса Батталов; Баттал Йомаҡаев, улдары: Шәрәфетдин, Арыҫланғол, Яҡшығол; Ғәли Батталов, улы Кәнзәфәр (уның улдары Абдрахман), Сәйетйәғәфәр, Абдулатиф, Әбделғәлим; Муса Батталов, улы Айытҡол; Ураҙ Йомаҡаев, улдары Сәйфулла (уның улдары Фәйзулла, Муллағол), Рәхмәтулла (Ғөбәйҙулла, Хисмәтулла); Хәбибулла Халиҡаев, улы Ғибәтулла; Ниғмәтулла Калисаев, уның улдары Рәхимғол, Хәсән; Ибраһим Йомаҡаев, уның улдары Исмәғил, Шәмсетдин, Хөснөтдин. 1843 йылда 152 кешегә 16 бот ужым һәм 376 бот яҙғы иген сәселгән.

Билдәле шәхестәре

• Йомағолова Шәмсурий Сәйетйәғәфәр ҡыҙы (16.11.1917), йөҙйәшәр, 45 йылдан артыҡ ырҙын табағында эшләгән колхозсы.

Урам исемдәре

• Туғай урамы рус.  Луговая улица
• Йәштәр урамы рус. Молодежная улица
• Дала рус. Степная улица
• Үҙәк урамы рус. Центральная улица

Иҫкәрмәләр

Әҙәбиәт

• Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. — Уфа: ГУП РБ Издательство «Белая Река», 2007. — 416 с. — ISBN 978-5-87691-038-7. (рус.)  (Тикшерелеү көнө: 16 ноябрь 2022)
• Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — ISBN 978-5-295-04683-4. (рус.)  (Тикшерелеү көнө: 16 ноябрь 2022)

Һылтанмалар

• Биҡҡол (Бишбүләк районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 16 ноябрь 2022)