Аҡболаҡ районы

РУВИКИ — интернет энциклопедия мәғлүмәте
Муниципаль район
Аҡболаҡ районы
Акбулакский район
Вид с возвышенности в южном направлении - panoramio.jpg
Флаг[d] Герб
Флаг[d] Герб
51°00′21″ с. ш. 55°37′10″ в. д.HGЯO
Ил
Составында Ырымбур өлкәһе
Адм. үҙәк Акболаҡ ҡсб
Район башлығы Павленко Геннадий Викторович
Председатель Совета депутатов Миняева Наталья Михайловна
Тарихы һәм географияһы
Ойошторолған 7 декабрь 1934
Майҙаны 5000 км²
Бейеклеге 146 метр
Сәғәт бүлкәте MSK+2 (UTC+5:00)
Һанлы идентификаторһар
Телефон коды 35335
Автом. номерҙар коды 56
Рәсми сайт
Аҡболаҡ районы на карте
Логотип РУВИКИ.Медиа РУВИКИ.Медиа файлдары

Аҡбола́ҡ райо́ны Рәсәйҙең Ырымбур өлкәһенә ҡараған административ-территориаль берәмеге — муниципаль районы. 1930-сы йылдарҙаҠаҙаҡ АCСР-ҙан РСФСРға индерелде.

Административ үҙәге — Аҡболаҡ ҡасабаһы.

Географияһы

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Биләмә майҙаны: 4977 км². Ҡаҙылма байлыҡтар: ҙур булмаған нефть (Копанский), газ (Ноғоман), шулай уҡ төрлө төҙөлөш сеймалы ятҡылыҡтары.

Ырымбур өлкәһе Соль-Илецк һәм Беляевский райондары, шулай уҡ Ҡаҙағстан Республикаһы менән сиктәш.

Аҡболаҡ районы аша Ҡазан (ҡала) — Ырымбур — Аҡболаҡ — «Ҡаҙағстан сиге» федераль юлы үтә.

Тарихы

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Аҡболаҡ районы тәүге тапҡыр Ҡырғыҙ АССР-ы Аҡтүбә губернаһы составында 1921 йылдың 2 апрелендә барлыҡҡа килә. Уның составына 22 улус: Аҡболаҡ, Астрахань, Беляевскй, 1-се Бүртә (күсмә), 2-се Бүртә (күсмә), Жиренкопинский (күсмә), Илек (күсмә), Калинин, Ключевский, Крючковский, Михайловский, Николаевская, Ново-Алексеевская, Ново-Михайловская, Петропавловская, Саздинская, Тамдинская (кочевая), Томар-Уткульская (кочевая), Туатюбинская (кочевая), Харьковский, Хобдинский (күсмә), Яйсан улустары инә.

1921 йылдың 5 октябрендә Беляевский, 1-се Бүртә, 2-се Бүртә, Ключевский, Крючковский һәм Михайловский улустары Ҡырғыҙ АССР-ы (1920-1925) Ырымбур губернаһы Орск өйәҙе составына бирелә.

1921 йылдың 21 октябрендә Ново-Михайловский улусы Аҡтүбә губернаһының Аҡтүбә районына күсә.

1922 йылдың 5 июлендә Аҡболаҡ районы был Аҡболаҡ өйәҙе итеп ҡорола.

1924 йылдың 16 ғинуарында Аҡболаҡ өйәҙе бөтөрөлә. Уның территорияһы Аҡтүбә өйәҙенә ҡушыла.

1928 йылда Аҡболаҡ районы Аҡтүбә округы составында тергеҙелә.

1930 йылдың декабрендә, округтарға бүлеүҙе бөтөрөү сәбәпле, Аҡболаҡ районы Ҡаҙаҡ АССР-ына туранан-тура буйһондорола, 1932 йылдың февралендә ул Аҡтүбә өлкәһе составына инә[2].

1934 йылдың 7 декабрендә район составынан Ҡаҙаҡ АССР-ы составында ҡалған Мартукский районы сығарыла, ә Аҡболаҡ районы Ҡаҙаҡ АССР-ының Аҡтүбә өлкәһенән алынып, үҙ сиратында, РСФСР составындағы Ырымбур өлкәһенә бирелә[3].

1963 йылдың ғинуарында СССР-ҙа административ-территориаль бүленеш реформаһы үткәрелгәнлектән (1962—1963), Аҡболаҡ районы бөтөрөлә, ә 1965 йылдың ғинуарында тергеҙелә[4].

Халҡы

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Халыҡ һаны
2002[5]2003[6]2004[6]2009[7]2010[8]2012[9]2013[10]
30 723↘30 600↘30 500↘29 724↘25 606↘25 399↗25 473
2014[11]2015[12]2016[1]
↘25 394↘25 348↘25 241
10 000
20 000
30 000
40 000
2010
2016

Территориаль ҡоролошо

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ырымбур өлкәһенең административ-территориаль ҡоролошо берәмеге булараҡ, Аҡболаҡ районына 15 ауыл Советы һәм 1 ҡасаба советы инә[13][14]. Ырымбур өлкәһенең административ-территориаль бүленеше сиктәренә ярашлы, Аҡболаҡ муниципаль районы ауыл биләмәләре (ауыл Советы/ҡасаба советы статусы менән) 16 муниципаль берәмектән тора[15][16]:

№Муниципаль
берәмек		Административ
үҙәк		Тораҡ
пункттар
һаны		Халыҡ
(кеше)		Майҙан
(км²)
1Аҡболаҡ ҡасаба советыАҡболаҡ ҡасабаһы5↗14 998[12]304,01[17]
2Баҙартүбә ауыл СоветыҠайраҡты ҡасабаһы2↗766[12]233,85[17]
3Васильевский ауыл СоветыВасильевка ауылы]]2↘396[12]313,27[17]
4Заилечный ауыл СоветыВесёлый Первый ауылы5→884[12]405,27[17]
5Ҡараҡотоҡ ауыл СоветыҠараҡоҙоҡ ҡасабаһы3↘640[12]298,44[17]
6Ҡарасай ауыл СоветыҠарасай ауылы3↘818[12]334,24[17]
7Мичуринский ауыл СоветыПокровка ауылы5↘905[12]286,41[17]
8Новогригорьевский ауыл СоветыНовогригорьевка ҡасабаһы2↘566[12]185,81[17]
9Новопавловский ауыл СоветыНовопавловка ауылы2↗849[12]378,29[17]
10Новоуспеновский ауыл ьсоветыНовоуспеновка ауылы1↘472[12]299,93[17]
11Сагарчин ауыл СоветыСагарчин ауылы5↘1199[12]439,21[17]
12Совет ауыл СоветыСоветский ауылы4↘511[12]361,57[17]
13Тамдысай ауыл СоветыТамдысай ауылы1Ошибка Lua в Модуль:Statistical на строке 76: attempt to index local 'RawData' (a nil value).222,93[17]
14Фёдоровский ауыл СоветыФёдоровка ауылы2↘685[12]203,79[17]
15Шаповаловский ауыл СоветыШаповалово ауылы3↘611[12]430,35[17]
16Шкуновский ауыл СоветыШкуновка ҡасабаһы2↘790[12]279,57[17]

Тораҡ пункттары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Аҡболаҡ районында 47 тораҡ пункт урынлашҡан.

Иҡтисады

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Районда сәнәғәт ҙур үҫеш алмаған. Район ауыл хужалығына: игенселек, ит-һөт, йөн етештереүгә махсуслашҡан.

Сагарчин ауылынан 17 километрҙа бөтә донъя граждандарын хеҙмәтләндереүсе автомобилдә Ҡаҙағстан сиген үтеү пункты урынлашҡан[18].

Сагарчин ауылы янында Рәсәй Федерацияһы федераль именлек хеҙмәтенең Рәсәй Федерацияһының дәүләт сиген тәртиптә тотоу буйынса федераль агентлығы йәғни Сикте һаҡлау идаралығының пункты урынлашҡан[19].

Район территорияһында Ырымбур ҡурсаулығыныӊ филиалы — «Урал алды далаһы» урынлашҡан.

Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
  1. ↑ 1 2 Численность населения муниципальных образований Оренбургской области на 1 января 2016 года. Дата обращения: 4 апрель 2016. Архивировано 4 апрель 2016 года.
  2. ↑ Справочник по административно-территориальному делению Казахстана (август 1920 — декабрь 1936) / Базанова Ф. Н.. — Алма-Ата: Архивное управление МВД Казахской ССР, 1959. — 288 с. — 1500 экз.
  3. ↑ Постановление ВЦИК от 07.12.1934 "О разделении Средневолжского края". Дата обращения: 23 декабрь 2018. Архивировано из оригинала 24 декабрь 2018 года. 2018 йылдың 24 декабрь көнөндә архивланған.
  4. ↑ Всемирный исторический проект. Архивировано 13 февраль 2011 года.
  5. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Архивировано 3 февраль 2012 года.
  6. ↑ 1 2 Города и районы Оренбургской области. Оренбург. Типография Оренбургстата. 2004. - 283 с. Дата обращения: 3 май 2015. Архивировано 3 май 2015 года.
  7. ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года. Дата обращения: 2 ғинуар 2014. Архивировано 2 ғинуар 2014 года.
  8. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность и размещение населения Оренбургской области. Дата обращения: 5 июнь 2014. Архивировано 5 июнь 2014 года.
  9. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. Дата обращения: 31 май 2014. Архивировано 31 май 2014 года.
  10. ↑ 1 2 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Дата обращения: 16 ноябрь 2013. Архивировано 16 ноябрь 2013 года.
  11. ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. Дата обращения: 2 август 2014. Архивировано 2 август 2014 года.
  12. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Дата обращения: 6 август 2015. Архивировано 6 август 2015 года.
  13. ↑ Закон Оренбургской области от 11 июля 2007 года N 1370/276-IV-ОЗ «Об административно-территориальном устройстве Оренбургской области»
  14. ↑ Постановление Правительства Оренбургской области от 10 января 2008 года N 4-п «О перечне административно-территориальных единиц Оренбургской области»
  15. ↑ Закон «Об утверждении перечня муниципальных образований Оренбургской области и населённых пунктов, входящих в их состав»
  16. ↑ Органы местного самоуправления 2011 йылдың 15 сентябрь көнөндә архивланған.
  17. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Оренбургская область. Общая площадь земель муниципального образования. Дата обращения: 28 ноябрь 2019. Архивировано 28 май 2020 года.
  18. ↑ Сагарчин (недоступная ссылка — история).(недоступная ссылка)
  19. ↑ Сагарчин(недоступная ссылка)

Һылтанмалар

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
https://ba.ruwiki.ru/w/index.php?title=Аҡболаҡ_районы&oldid=1846853 ҡабул ителгән