Бергилде (йылға)

РУВИКИ — интернет энциклопедия мәғлүмәте
Бергилде
Административ-территориаль берәмек Силәбе өлкәһе
Оҙонлоҡ
  • 36 km
Дәүләт
Ҡайҙа ҡоя Мейәс
Бассейн майҙаны 497 км²
Диңгеҙ кимәленән бейеклек 221 метр
Һыу йыйыу бассейны Бассейн Тобола[d]

Бергилде — рус. Биргильда́ - Рәсәйҙең Силәбе өлкәһе йылғаһы [2].

Географияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Тимирязевский ҡасабаһынан көньяҡ-көнсығыштараҡ, диңгеҙ кимәленән 300 метр тирәһе бейеклектә башлана[3]. Ярҙары һаҙлыҡлы.

Бергилде Шершни һыуһаҡлағысының өҫкө өлөшөнә, Бутаки ауылы янында, Мейәс йылғаһының һул яры яғынан 382 км урынында ҡушыла. Тамағының бейеклеге — диңгеҙ кимәленән 222 м[4]. Йылғаның оҙонлоғо 36 км[5].

Ҡушылдыҡтары, шул иҫәптән ҙурҙары — Сура (һулдан) һәм Бишбайтал (уңдан) — һаҙлыҡлы ярлы шишмәләр.

Һыу системаһы объекттарын: МейәсИҫәтТубылИртышОбьКарск диңгеҙе.

Һыу реестры мәғлүмәттәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Рәсәй дәүләт һыу реестрының мәғлүмәттәренә ҡарағанда, Иртыш һыу бассейны округына ҡарай, йылғаның һыу хужалығы участкаһы — Мейәс Арғужа һыуһаҡлағысынан Силәбе ҡалаһына тиклем, бәләкәй йылға һыу бассейны — Тубыл. Йылға һыу бассейны - Иртыш[5].

Дәүләт һыу реестрында объект коды — 14010500912111200003656[5].

Этимологияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Бергилде йылғаһының атамаһы килеп сығышын Силәбе өлкәһенең топонимикаһын, башҡорт халҡының фольклорын өйрәнгән географ, топонимист Шувалов Николай Иванович үҙенең "От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь" тигән һүҙлегендә былай аңлата: топоним башҡорт телендәге "бер" һәм "килде" һүҙҙәренән килеп сыҡҡан. Башҡорттар тәүге улдарына шундай исем ҡуша торған булғандар [6].

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. GEOnet Names Server — 2018.
  2. «Рәсәй гидротехник ҡоролмалар регистры һәм дәүләт һыу кадастры үҙәге».
  3. Лист карты N-41-38 Тимирязевский. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1986 год. Издание 1987 г.
  4. Лист карты N-41-27 Челябинск. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1986 год. Издание 1987 г.
  5. 5,0 5,1 5,2 Государственный водный реестр РФ: Биргильда. Архивировано 21 июль 2012 года.
  6. Шувалов Биргильда // От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7

Сығанаҡтар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Шувалов Н. И. Биргильда// От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]