Верейский Орест Георгиевич
Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы | эштәре авторлыҡ хоҡуҡтары менән яҡланған[d] |
---|---|
Һөнәр төрө | рәссам, художник-график, иллюстратор |
Эшмәкәрлек төрө | иллюстрирование[d][1] и графика[d][1] |
Заты | ир-ат |
Уҡыу йорто | |
Вафат булған урыны | |
Тыуған көнө | 7 (20) июль 1915 |
Гражданлығы | |
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
Ойошма ағзаһы | СССР Рәссамдар союзы[d] |
Ерләнгән урыны | |
Файлы артиста по адресу | Frick Art Reference Library[d] |
Вафат булған көнө | 2 ғинуар 1993[2] (77 йәш) |
Әүҙемлек урыны | Мәскәү ҡалаһы[3] |
Тыуған урыны |
Верейский О́рест Гео́ргиевич (7 (20) июль 1915 йыл — 2 ғинуар 1993 йыл) — СССР, Рәсәй рәссамы, график, иллюстратор, педагог. СССР-ҙың халыҡ рәссамы (1983). СССР-ҙың Дәүләт премияһы лауреаты (1978).
Биографияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Орест Верейский рәссам Георгий Верейский һәм балалар яҙыусыһы, тарихсы Н. И. Кареевтың ҡыҙы Елена Верейская ғаиләһендә тыуған. 1922 йылға тиклем Аносово ауылында (хәҙерге Смоленск өлкәһенең Яңы Дуға районы) йәшәгән.
1936—1938 йылдарҙа — Ленинград һынлы сәнғәт, скульптура һәм архитектура институтының ирекле тыңлаусыһы. Нәҡ Ленинградта уның рәссам булараҡ ижади үҫеше күҙәтелә. Бында уның остазы рәссам һәм педагог А. А. Осмёркин була, атаһынан башҡа. Н. А. Тырсала шөғөлләнгән (1938—1939). Ленинград сәнғәт хеҙмәткәрҙәренең квалификацияһын күтәреү институтын тамамлаған (1939).
1939—1940 йылдарҙа — Ленинградта «Боевой карандаш» берекмәһе рәссамы
1940 йылда Мәскәүгә йәшәргә һәм эшләргә күсенә.
Һуғыш йылдарында 3-сө Белоруссия фронтының «Красноармейская правда» гәзите редакцияһында эшләй, унда А. Т. Твардовский менән осраша һәм дуҫлаша.
«Детгиз», «Совет яҙыусыһы», «Нәфис әҙәбиәт» нәшриәттәре, «Смена» һәм «Костёр» (1935—1940), «Огонёк» (1946—1956) журналдары өсөн китаптар иллюстрациялай.
СССР Художество академияһының графиканың ижади оҫтаханаһы етәксеһе (1978—1989).
СССР Художество акад. тулы хоҡуҡлы ағзаһы (1983), СССР Художество акад. мөхбир ағзаһы (1958). СССР Рәссамдар союзы ағзаһы.
1993 йылдың 2 ғинуарында Мәскәүҙә вафат була. Кунцево зыяратында ерләнә.
Ижады[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
1938 йылдан алып һынлы сәнғәт күргәҙмәләрендә ҡатнаша. Китап графикаһы менән билдәле. М. А. Шолохов, К. Г. Паустовский, А. А. Фадеев, А. Н. Рыбаков, М. М. Пришвин, И. А. Бунин, Э. Хемингуэй һәм башҡа яҙыусыларҙың әҫәрҙәрен иллюстарциялай.
А. Т. Твардовскийҙың әҫәрҙәрен, шул иҫәптән «Василий Тёркин», «За далью даль», «Дом у дороги», «Ивушка» (1970) поэмаларын бер нисә тапҡыр иллюстрациялай. Уның Михаил Прилежаеваның «Жизнь Ленина» китабына иллюстрациялары билдәле.
Рәссамдың ижадында станокта башҡарылған графика ҙур урын биләгән. Уға Чехия, Сүриә, Ливан, Мысыр (бөтәһе лә 1955 йылда), Финляндия (1957 йыл), Исландия (1958 йыл), Америка Ҡушма Штаттарына (1960 һәм 1963 йылдар) сәйәхәт итеү һөҙөмтәһендә ижад ителгән төрлө тематикалағы һүрәттәр, акварелдәр, автолитографиялар ҡарай.
Китаптар, очерктар яҙған:
- Древнее и молодое. Дневник художника (о поездке в страны Арабского Востока). М., 1958;
- Путевой альбом «Исландия». М., 1960;
- В Америке. М., 1965.
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1958)
- РСФСР-ҙың атҡаҙанған рәссамы (1963)
- РСФСР-ҙың халыҡ рәссамы (1970)
- СССР-ҙың халыҡ рәссамы (1983)
- СССР Дәүләт премияһы (1978) — 200 томлыҡ "Бөтә донъя әҙәбиәте китапханаһы"на биҙәү һәм иллюстрациялар өсөн[4]
- Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (1975)
- 1 дәрәжә Ватан һуғышы ордены (1985)[5]
- Ҡыҙыл Йондоҙ ордены (1944)[5]
- «Хәрби хеҙмәттәре өсөн» миҙалы (1943)[5]
- «Мәскәүҙе обороналаған өсөн» миҙалы (1944)[5]
- Миҙалдар
- СССР Аудожество академияһының алтын миҙалы (1984) — Л. Н. Толстойҙың «Анна Каренина» романына иллюстрациялар өсөн
- Брюсселдә Халыҡ-ара күргәҙмәһенең бронза миҙалы (1958)[6] — М. А. Шолохов «Тымыҡ Дон» романына иллюстрациялар өсөн (1952)
- Лепцигта Халыҡ-ара китап сәнғәте күргәҙмәһенең көмөш миҙалы (1977).
Музейҙарға бүләк[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Смоленск музейҙарына бер нисә тапҡыр үҙенең әҫәрҙәрен бүләк итә.
1995 йылда рәссамдың тол ҡатыны Л. М. Верейская музейға уның эштәренең ҙур коллекцияһын бүләк итә. Былар үҙенсәлекле графика ла, гравюра ла, әҙәби әҫәрҙәргә, шул иҫәптән А. Т. Твардовский әҫәрҙәренә иллюстрациялар ҙа. Тиҫтәләгән эше элекке Сычёв өйәҙе — Яңы Дуға һәм Сычёв музейҙарына тапшырыла[7][8][9][10][11]
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ 1,0 1,1 Чешская национальная авторитетная база данных
- ↑ Архив изобразительного искусства — 2003.
- ↑ RKDartists (нидерл.)
- ↑ Постановление ЦК КПСС и Совета Министров СССР от 19 октября 1978 года № 852 «О присуждении Государственных премий СССР 1978 года в области литературы, искусства и архитектуры»
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 «Подвиг народа в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.» — информационный ресурс
- ↑ Выставка произведений членов Академии художеств СССР. К 25-летию преобразования Всероссийской Академии художеств в Академию художеств СССР. Живопись. Скульптура. Графика. — М. : Искусство, 1973. — С. 51.
- ↑ Козикова Л. Верейский Орест Георгиевич // Культурное наследие земли Смоленской. Искусство. Художники.
- ↑ Верейский Орест Георгиевич. Художники. Искусство. Культурное наследие земли Смоленской. Дата обращения: 14 марта 2019.
- ↑ Раичев Д. Тёркин держит фронт. К столетнему юбилею Александра Твардовского в Смоленске откроют уникальную выставку // Российская газета. — Неделя. — Центральная Россия № 5135 (18 марта 2010). Дата обращения: 14 марта 2019.
- ↑ Работы художника О. Верейского: Иллюстрации изданий. Дата обращения: 14 марта 2019.
- ↑ Новости культуры. Эфир от 07.03.2017 (10:00). Хрестоматийные иллюстрации к поэме «Василий Тёркин» показывают в Смоленске (7 марта 2017). Дата обращения: 14 марта 2019.
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Верейский О. Г. Встречи в пути. — М.: Искусство, 1988.
- Каменский А. Орест Георгиевич Верейский. — М., 1960.
- О. Г. Верейский. Каталог выставки. — М., 1966.
- Художники народов СССР. Биобиблиографический словарь. Том 2. — М., 1972. — С. 237—238.
- О. Г. Верейский. Графика. Каталог. — М., 1988.
- Орест Верейский. Графика. Каталог. — М., 1994.
- Козикова Л. Дар землякам // Газета «Рабочий путь». — 1986. — 7 января.
- Неизвестный Верейский. — М., 1995.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Человек жив, пока его помнят и любят
- Верейский Орест Георгиевич // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- Верейский Орест Георгиевич // Художественная энциклопедия. / Под ред. В. М. Полевого. — М.: Советская энциклопедия, 1986.
- Книги с иллюстрациями О. Верейского
- «Анна Каренина» в иллюстрациях О. Верейского
- Репин исемендәге институтты тамамлаусылар
- Мәскәүҙә вафат булғандар
- 20 июлдә тыуғандар
- 1915 йылда тыуғандар
- 2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены кавалерҙары
- Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалерҙары
- Ҡыҙыл Йондоҙ ордены кавалерҙары
- «Хәрби хеҙмәттәре өсөн» миҙалы менән бүләкләнгәндәр
- «Мәскәүҙе обороналаған өсөн» миҙалы менән наградланыусылар
- СССР-ҙың халыҡ рәссамдары
- РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәрҙәре
- РСФСР-ҙың халыҡ рәссамдары
- СССР Дәүләт премияһы лауреаттары
- Кунцево зыяратында ерләнгәндәр
- 2 ғинуарҙа вафат булғандар
- 1993 йылда вафат булғандар
- СССР-ҙа тыуғандар
- СССР Рәссамдар союзы ағзалары
- РСФСР-ҙың атҡаҙанған рәссамдары
- Алфавит буйынса шәхестәр