Иннополис

РУВИКИ — интернет энциклопедия мәғлүмәте
Ҡала
Иннополис
татар. Иннополис
Technopark in Innopolis.jpg
55°45′49″ с. ш. 48°44′12″ в. д.HGЯO
Ил Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы
Федерация субъекты Татарстан
Мэр Шәғәлиев Руслан Ринат улы
Тарихы һәм географияһы
Нигеҙләнгән 2012 йыл
Ҡала с 2015 йылдан
Майҙаны 12 км²
Сәғәт бүлкәте UTC+4:00
Халҡы
Халҡы
Тығыҙлығы 43,64 кеше/км²
Агломерация Ҡазан
Рәсми тел татар теле и урыҫ теле
Һанлы идентификаторҙар
Телефон коды +7 843
Почта индексы 420570
Код ОКАТО 92 220 509 000
Код ОКТМО 92 620 109 001
Номер в ГКГН 0777346
innopolis.ru
Иннополис (Рәсәй)
Точка
Иннополис
Red pog.svg
Мәскәү
Иннополис (Татарстан)
Orange pog.svg
Ҡазан
Точка
Иннополис
Логотип РУВИКИ.Медиа РУВИКИ.Медиа файлдары

Иннополис — Татарстан Республикаһының Үрге Услон районындағы ҡала[2], Ҡазан ҡалаһының юлдашы, уның агломерацияһы составына инә. Унда Иннополис университеты һәм Иннополис махсус иҡтисади зонаһы урынлашҡан[3]. Рәсәй Федерацияһының мәғлүмәт технологияларын һәм инновациялы юғары технологияларҙы үҫтереү өсөн булдырылған өс фәнни ҡаланың береһе булып тора (Мәскәү янындағы Сколково үҙәге һәм Новосибирскиҙың Кольцовоһы менән бер рәттән).

Рәсәйҙә совет осоронан һуң төҙөлгән ҡалаларҙың береһе.

Иннополис ҡалаһы биләмәһен барлыҡҡа килтерә[4].

Физик-географик ҡылыҡһырлама

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Урынлашыуы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Иннополис Ҡазандан 40 километр алыҫлыҡта, Куйбышев һыуһаҡлағысының уң битләүендә, Свияжск ҡаршыһында урынлашҡан. Үҙәк координаталары:: 55°45′ с. ш. 48°44′ в. д.HGЯO, сәғәт бүлкәте — UTC+3, мәскәү ваҡыты[5].

Географияһы

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡала территорияһы бейеклеге ныҡ үҙгәрсән: ҡаланың үҙәк һәм көньяҡ өлөшөнән һыуһаҡлағыстың акваторияһы яғына рельеф түбәнәйә башлай, ҡаланың үҙәк өлөшө буйлап Свияга, Сулица һәм Морвашка йылғалары һыу айырғысы үтә.

Ҡаланың үҙәк өлөшөндә диңгеҙ кимәленән бейеклеге 200—220 метр тәшкил итә, ә һыуһаҡлағыс ситендә бейеклеге 53 метрға тиклем кәмей. Территорияның дөйөм ауышлығы төньяҡҡа һәм төньяҡ-көнбайышҡа уртаса 2,1—2,2 %, урыны менән 10 %-ҡа етә[6].

Ҡала Ҡазан сейсмоген зонаһында урынлашҡан, уның әүҙемлеге техноген факторҙарға бәйле: нефть сығарғанда пласт баҫымын тотоу өсөн һыу ҡыуыу, шулай уҡ Куйбышев һыуһаҡлағысын булдырыу. Сейсмик көсөргәнешлек Рихтер шкалаһы буйынса 6 балл менән баһалана[7].

Климаты[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Иннополис климаты уртаса континенталь, Азияның ҡырҡа континенталь һауа массалары һәм көнбайышҡа күсеүе йоғонтоһонда формалаша. Климатҡа диңгеҙ үҙенсәлектәренә эйә булған Куйбышев һыуһаҡлағысы йоғонто яһай. Яр буйы зонаһында болотло һәм яуым-төшөм күберәк, ыңғай температуралы осор оҙоная, ҡырау төшкән көндәр һаны кәмей[8].

Ел көньяҡ, көньяҡ-көнбайыш һәм көнбайыштан йышыраҡ иҫә, был бигерәк тә Себер антициклоны барлыҡҡа килгән һалҡын миҙгелдә һиҙелерлек була. Яуым-төшөм күләме уртаса, йылы миҙгелдә йәшенле, һалҡын миҙгелдә буранлы. Тотороҡло ҡар ҡатламы ноябрь уртаһында барлыҡҡа килә, апрель уртаһында иреп бөтә[8].

Тарихы

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Иннополис төҙөлөш осоронда

Ҡала проекты[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡазандың ситендә инновацион үҙәк булдырыу идеяһын тәүге тапҡыр Татарстан Республикаһы башлығы Рөстәм Миңлеханов 2010 йылда Татарстан Дәүләт Советының йыллыҡ мөрәжәғәтнамәһендә әйтә. Тәүҙә «IT-ауыл» тип аталған проект офис биналары, торлаҡ, спорт, рекреацион һәм белем биреү инфраструктураһы булған 50 мең кешелек ҡасаба төҙөүҙе күҙ уңында тота. «Ауыл» Көнсығыш Европала юғары технологиялар өлкәһендә «IT-парк» технопаркын булдырыуҙың уңышлы тәжрибәһен үҫтереү, «Сколково» Мәскәү инновация үҙәгенең потенциаль партнеры йәки филиалы булараҡ ҡарала. Был мөмкинлекте Миңлеханов вице-премьер Аркадий Дворкович менән осрашыуҙа тикшерә[9][10][11].

«ИТ ауыл» Татарстан Республикаһының Үрге Услон районында өсөн 1,4 мең гектар бүленә. 2011 йылдың авгусында генераль планды эшләүгә контракт Сингапурҙа урынлашҡан RSP Architects Planners & Engineers архитектура-планлаштырыу бюроһына тапшырыла. Ноябрҙә буласаҡ ҡалаға «Иннополис» исеме бирелә. 2012 йылдың апрелендә генераль план менән таныштырыу өсөн Сингапурҙың баш архитекторы Лю Тай Кер Ҡазанға килә. Фекер алышыуҙар ваҡытында республика етәкселеге, RSP тәҡдиме буйынса, буласаҡ ҡаланың үҫеш потенциалын бер нисә тиҫтә йылға тәьмин итеү өсөн, иннополис халҡының проект һанын 155 мең кешегә тиклем арттыра. Рәсәй ҡануниәте һәм ҡала төҙөлөшө үҙенсәлектәрен иҫәпкә алып, артабанғы проектлау өсөн Сингапур архитекторҙарына ярҙамға Ҡазандың «Гипронииавиапром» компанияһы йәлеп ителә[12][13][14][15][16].

Төҙөлөштөң башланыуы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Рөстәм Миңлеханов, Дмитрий Медведев һәм Николай Никифоров буласаҡ ҡалаға нигеҙ һалыу тантанаһында, 2012 йылдың 9 июне

Иннополисҡа 2012 йылдың 9 июнендә нигеҙ һалына. Шул көндө Дмитрий Медведев Һәм Рөстәм Миңлеханов ҡала нигеҙенә буласаҡ граждандарға мөрәжәғәтнамә менән капсула һала.

Ҡаланың йөрәге — Иннополис университеты. Төҙөлөштө ошонан башлайҙар. Йәнәшәлә студенттар өсөн ятаҡтар һәм спорт комплексы урынлаштырыла.

Төҙөлөштөң беренсе сираты (2012—2014 йылдар) үҙенсәлекле өсмөйөштө барлыҡҡа килтерә: университет кампусы, Александр Степанович Попов исемендәге технопарк һәм торлаҡ йорттар.

Ҡаланың һуңғы генераль планы август айында тәҡдим ителә һәм 2012 йылдың 23 авгусында Татарстан Республикаһының ер һәм мөлкәт мөнәсәбәттәре министрлығы, Татарстан Республикаһының Үҙәк депозитарийы һәм «Проминвест» идара итеүсе компанияһы тарафынан буласаҡ ҡаланың ерҙәренә хужа булған компания ойошторола[10][15][16][17][18][19][20].

Яңы административ-территориаль берәмекте теркәү бер нисә йылға һуҙылырға мөмкин, шуға күрә республика властары 2012 йылдың йәйендә күрше Елизаветино ауылына яңы исем биреү мөмкинлеген тикшерә. Ләкин Дәүләт теркәү, кадастр һәм картография буйынса федераль хеҙмәт формаль сәбәптәр буйынса Елизаветиноның исемен үҙгәртеүҙән баш тарта[21][22][23][24]. Көҙ көнө Үрге Услон районы тораҡ пункттарында асыҡ тыңлауҙар үтә, уларҙа яңы ҡасаба булдырыу тәҡдиме хуплана, һуңғараҡ ул Дәүләт Советына тапшырыла, ул 24 декабрҙә «Татарстан Республикаһының Үрге Услон районы Введенский-Слободский ауыл биләмәһе территорияһында яңы тораҡ пунктын булдырыу тураһында» ҡарар ҡабул итә[25]. 2013 йылдың апрелендә ҡасаба «Иннополис» исемен ала, 2014 йылдың 26 ноябрендә Дәүләт Советы депутаттары Иннополис ҡасабаһына 2015 йылдың 1 ғинуарынан ҡала статусын биреү өсөн тауыш бирә, ҡарар 13 декабрҙә Татарстан Президенты ҡул ҡуйған закон менән нығытыла[24][26][27][28].

Ҡаланы асыу[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡаланы асыуға төҙөлөп бөткән Иннополис университетының төп корпусы

Иннополис рәсми рәүештә, нигеҙ һалыуға 3 йыл үткәс, 2015 йылдың 9 июнендә асыла.

Был ваҡытҡа Элемтә министрлығы инвестицияларҙы 26 миллиард һумға баһалаған төҙөлөштөң беренсе этабы тамамланыуға яҡынлаша: Попов исемендәге технопарк бинаһы, спорт комплексы, Иннополис университеты корпусы һәм студенттар ҡаласығы, торлаҡ йорттар һәм инженер инфраструктураһы төҙөлөшө тамамланады[29][30][27][31][32].

Аталыу тарихы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Технологик кластер тәүҙә «IT-ауыл» тип йөрөтөлә, Республика етәкселеге «Иннополис» атамаһын 2011 йылдан киң ҡуллана. Топоним рәсми рәүештә Рәсәй Федерацияһы Хөкүмәтенең «Татарстан Республикаһында географик объектҡа исем биреү тураһында»ғы 394-се ҡарарына ярашлы нығытыла. Иннополис халҡының этнохоронимы — иннополислылар[33][34][35].

Халҡы

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Халыҡ иҫәбе
2015[36]2016[37]2017[38]2018[39]2019[40]2020[41]
10↗96↗102↗268↗407↘405
2021[42]2023[43]
↗3955↗4211
1000
2000
3000
4000
5000
2017
2023

Иннополиста тәүге кешеләр халыҡ 2014 йылдың авгусында теркәлә. 2016 йылдың ноябренә Иннополис территорияһында йәшәү урыны буйынса 102 кеше теркәлгән, тағы ла 2,5 меңгә яҡын кеше торлаҡты ҡуртымға алған[44]. Республиканың Элемтә һәм мәғлүмәтләштереү министрлығы мәғлүмәттәре буйынса, 2016 йыл йомғаҡтары буйынса ҡала хеҙмәткәрҙәренең һәм халҡының 52 проценты — Рәсәйҙең башҡа төбәктәренән килеүселәр. Иннополис ҡалаһының рәсми сайты мәғлүмәттәре буйынса, унда 5 меңдән ашыу кеше фактик рәүештә йәшәй[45].Иннополис ҡалаһында көндөҙгө халыҡ һаны 2022 йылда, 2021 йылғы күрһәткес менән сағыштырғанда, 1384 кешегә артҡан, 7,6 мең кешегә еткән.

А. С. Попов исемендәге технопарк

Иҡтисады

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Технопарктар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Н. И. Лобачевский исемендәге технопарк

А. С. Попов исемендәге технопарк бинаһында 2 меңдән ашыу эш урынына иҫәпләнгән резидент һәм партнер компанияларҙың офистары һәм ғилми-тикшеренеү үҙәктәре урынлашҡан. «Иннополис» махсус иҡтисади зона биләмәһендә етештереү ихтыяждары өсөн шәхси корпус, лаборатория, офис үҙәге һ. б. төҙөү мөмкинлеген ҡараған компаниялар өсөн ер участкаларын ҡуртымға биреү һәм һатып алыу, инженер селтәрҙәренә тоташтырыу өсөн махсус льготалы шарттар ҡаралған.

2021 йылда Николай Иванович Лобачевский исемен йөрөткән икенсе технопарк төҙөлә. 1500 эш урынына иҫәпләнгән технопарктың майҙаны 30 мең квадрат метр тәшкил итә. Урындағы халыҡ технопарктарҙы үҙ-ара «бублик», «шайба», «бумеранг» тип атай.

Формаһы буйынса Лобачевский исемендәге технология паркына оҡшаш ике яңы технология паркында төҙөлөш бара.

Мәҙәниәт һәм спорт

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Спорт үҙәге

Иннополиста 9 мең м² майҙанда бассейн һәм махсуслаштырылған залдар менән спорт комплексы, футбол яланы, йүгереү юлдары менән ҡала стадионы, баскетбол майҙансығы, һырғалаҡ һәм балалар өсөн уйын зоналары бар[46][47].

Эргәлә гольф клубы, Ҡазан саңғы спорт-һауыҡтырыу комплексы һәм атыу майҙансығы бар[48][15].

2016 йылдың йәйенә пландарҙа ике парк асыу ҡарала, уларҙың береһе Свияга йылғаһы буйында, «Свяжск утрау-ҡалаһы» музей-ҡурсаулығынан 500 метр алыҫлыҡта урынлашырға тейеш була[49].

Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Документтар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Сығанаҡтар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Bul_MO_2023.xlsx
  2. ↑ О городском поселении. verhniy-uslon.tatarstan.ru. Дата обращения: 2 август 2018. Архивировано 7 ғинуар 2020 года.
  3. ↑ Станислав Назаров. Иннополис стал первым городом, построенным в России. Вести (28 февраль 2016). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 24 ғинуар 2018 года.
  4. ↑ Закон Республики Татарстан от 31 января 2005 года N 19-ЗРТ «Об установлении границ территорий и статусе муниципального образования „Верхнеуслонский муниципальный район“ и муниципальных образований в его составе». Дата обращения: 19 июнь 2020. Архивировано 20 июнь 2020 года.
  5. ↑ Схема водоснабжения и водоотведения г.Иннополис Верхнеуслонского муниципального района Республики Татарстан. Сайт Верхнеуслонского муниципального района Республики Татарстан (10 февраль 2016). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  6. ↑ Материалы по обоснованию проекта генерального плана [города Иннополис], охрана окружающей среды, 2015, с. 3
  7. ↑ Материалы по обоснованию проекта генерального плана [города Иннополис], охрана окружающей среды, 2015, с. 4
  8. ↑ 1 2 Материалы по обоснованию проекта генерального плана [города Иннополис], охрана окружающей среды, 2015, с. 8—12
  9. ↑ Светлана Брайловская. IT-далее. Российская газета (13 октябрь 2010). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  10. ↑ 1 2 Юлия Гараева. Инновации вырастут в деревне. Коммерсантъ (8 сентябрь 2010). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  11. ↑ Кирилл Антонов. Кремниевая долина по-татарски. Коммерсантъ (30 август 2012). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  12. ↑ Юлия Гараева. Технопарки множатся. Ведомости (9 август 2011). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 11 октябрь 2016 года.
  13. ↑ IT-деревня в Верхнем Услоне получила название "Иннополис". TatCenter.Ru (30 ноябрь 2011). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  14. ↑ Олег Сальманов. Мы хотим стать точкой притяжения. Ведомости (14 май 2012). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 11 октябрь 2016 года.
  15. ↑ 1 2 3 Юлия Гараева. Улица Стива Джобса. Ведомости (26 апрель 2012). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 11 октябрь 2016 года.
  16. ↑ 1 2 Медведев заложил под Казанью инновационный город на 155 тысяч человек. РИА Новости (9 июнь 2012). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 6 октябрь 2016 года.
  17. ↑ Руководству Татарстана представили мастер-план строительства Иннополиса под Казанью. Nano News Net (2 август 2012). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  18. ↑ Создана управляющая компания для руководства проектом города-спутника Казани - «Иннополиса». Бизнес Онлайн (24 август 2012). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  19. ↑ Ольга Блинова. Здесь будет город-сад. Компания (8 март 2016). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано из оригинала 5 октябрь 2016 года.
  20. ↑ Елизавета Серьгина. Счетная палата обнаружила сомнительную сделку у «Иннополиса». Ведомости (24 март 2016). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 11 октябрь 2016 года.
  21. ↑ Александр Левашов. В России появилась деревня Иннополис. Cnews.ru (5 июль 2012). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 12 октябрь 2016 года.
  22. ↑ Депутаты Госсовета РТ переименовали деревню Елизаветино в Иннополис. Коммерсантъ (5 июль 2012). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  23. ↑ Кирилл Антонов. Иннополис не попал в реестр. Коммерсантъ (19 октябрь 2012). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  24. ↑ 1 2 Депутаты Госсовета РТ одобрили создание населенного пункта Иннополис на территории Верхнеуслонского района республики. Министерство информатизации и связи Республики Татарстан (24 декабрь 2012). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  25. ↑ Проект постановления о создании Иннополиса передан в Госсовет РТ. Татар-информ (14 декабрь 2012). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  26. ↑ Юлия Гараева. Иннополис стал городом. ТАСС (17 декабрь 2014). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  27. ↑ 1 2 Кирилл Антонов. Татарстан запустил Иннополис. Коммерсантъ (10 июнь 2015). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  28. ↑ Андрей Фролов. Фото: Открытие российского ИТ-города Иннополиса. VC.ru (9 июль 2015). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 11 октябрь 2016 года.
  29. ↑ Дмитрий Медведев и Рустам Минниханов открыли Иннополис. РБК (10 июнь 2015). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 11 октябрь 2016 года.
  30. ↑ Елена Никонова. Иннополис ищет нового инвестора вместо «притихшего» старого. РБК (30 ноябрь 2015). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 11 октябрь 2016 года.
  31. ↑ IT-конференция «РИФ.Иннополис» откроется в Казани 9 июня. Lenta.ru (3 июнь 2015). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  32. ↑ В Казани презентуют IT-столицу - Иннополис. Ykt.Ru (4 июнь 2015). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 28 сентябрь 2016 года.
  33. ↑ Как две знакомые Николая Никифорова не поделили Иннополис. Бизнес Online (20 май 2015). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  34. ↑ Постановление Правительства Российской Федерации от 30 апреля 2013 г. № 394 г. Москва "О присвоении наименования географическому объекту в Республике Татарстан". Российская газета (14 май 2013). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  35. ↑ «Мы называем себя иннополисянами». Бизнес Online (10 июль 2015). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 21 июль 2015 года.
  36. ↑ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2015/bul_dr/mun_obr2015.rar.
  37. ↑ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2016/bul_dr/mun_obr2016.rar.
  38. ↑ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2017/bul_dr/mun_obr2017.rar.
  39. ↑ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2018/bul_dr/mun_obr2018.rar.
  40. ↑ http://tatstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/tatstat/resources/64ec280049620f14a900ff3fbd401489/МОчисл2019.pdf.
  41. ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/CcG8qBhP/mun_obr2020.rar.
  42. ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx.
  43. ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Bul_MO_2023.xlsx.
  44. ↑ Егор Иванов все-таки покидает Иннополис, а Роман Шайхутдинов концентрирует власть. Бизнес Online (22 ноябрь 2016). Дата обращения: 22 ноябрь 2016. Архивировано 23 ноябрь 2016 года.
  45. ↑ Официальный сайт города Иннополис (20 декабрь 2018). Архивировано 21 июнь 2020 года.
  46. ↑ Светлана Рагимова. Встреча с будущим. Коммерсантъ (20 июнь 2016). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  47. ↑ Минниханов об Иннополисе: нужно активно заполнять город. Kazanfirst.ru (4 июль 2016). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 5 октябрь 2016 года.
  48. ↑ Материалы по обоснованию проекта генерального плана [города Иннополис], пояснительная записка, 2015, с. 12
  49. ↑ Татьяна Ренкова, Елена Никонова. Какие виды имеет Иннополис на горнолыжный комплекс «Казань» и на Свияжск? РБК (24 март 2016). Дата обращения: 2 октябрь 2016. Архивировано 11 октябрь 2016 года.

Һылтанмалар

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡалып:Населённые пункты Верхнеуслонского района Ҡалып:Города Татарстана Ҡалып:Муниципальные образования Верхнеуслонского района

https://ba.ruwiki.ru/w/index.php?title=Иннополис&oldid=2561071 ҡабул ителгән