Милли кейем көнө

РУВИКИ — интернет энциклопедия мәғлүмәте
Милли кейем көнө
Административ-территориаль берәмек Башҡортостан Республикаhы
Нигеҙләү датаһы 2020
Дәүләт
Юрисдикция таралышы Башҡортостан Республикаhы
Хөрмәтенә аталған милли кейем[d]
Рәсем

Милли кейем көнө (рус. День национального костюма) — 2020 йылдан алып апрелдең өсөнсө йомаһында һәм сентябрҙең икенсе йомаһында билдәләнгән, Башҡортостан Республикаһы халыҡтарының милли кейеменә арналған көн.

Милли кейем көнө Башҡортостан Республикаһы Башлығы Радий Хәбировтың Указына ярашлы, 2020 йылдан рәсми билдәләнә[1]. Был датаның төп маҡсаты булып Башҡортостан Республикаһы халыҡтарының милли мәҙәниәтен һаҡлау һәм үҫтереү тора.

2016 йылдың 28 майында «Евразия йөрәге» Халыҡ-ара сәнғәт фестивале сиктәрендә Милли кейем республика байрамы үтә. Башта ул башҡорт милли кейеме байрамы булараҡ планлаштырыла, ғәмәлдә Башҡортостанда йәшәгән халыҡтарҙың милли кейеме байрамына әүерелә[2]. Шунан һуң Милли костюм көнө «Евразия йөрәге» Халыҡ-ара сәнғәт фестивале барышында даими билдәләнә[3].

2023 йылда «Ватан» паркы амфитетарында милли кейем флешмобы һәм әйлән-бәйлән үтә. Рәсәйҙең Рекордтар китабын нигеҙләүсе һәм баш мөхәррире Станислав Коненко «Донъя милли кейемдәрендә иң ҙур әйлән-бәйлән» рекордын теркәй — унда 2834 кеше ҡатнаша. Улар Башҡортостандың 54 районынан һәм 9 ҡалаһынан килә. Шулай уҡ әйләнәгә ошо көндәрҙә үткән Рәсәй-Беларусь төбәктәренең X форумында ҡатнашҡан Минск, Гомель, Брест, Витебск, Могилев өлкәләре вәкилдәре, Иркутск, Ульяновск өлкәләре һәм Саха Республикаһы ҡунаҡтары ҡушыла. Барлығы 20 түңәрәк барлыҡҡа килә[4].

Рәсми нигеҙләнгәс, байрам тағы ла киңерәк ҡолас ала, сөнки ул Башҡортостанда йәшәгән 160-тан ашыу халыҡ һәм милләтең[5] йолаларына һәм ғөрөф-ғәҙәттәренә иғтибар һәм ихтирам билдәһе булып тора. Был көндә төрлө саралар, милли кейем һәм биҙәүестәр эшләү буйынса оҫталыҡ дәрестәре үтә. Тарихи кейем өлгөләре күрһәтелә[6].

Республика буйынса онлайн флешмобтар ойошторола. «Милли кейемдә уҡыйым» акцияһы барышында мәктәптәрҙә, мәктәпкәсә белем биреү учреждениеларына балалар һәм уҡытыусылар милли кейемдәрҙә килә. Был көндә уҙғарылған саралар балаларҙа үҙ халҡының мәҙәниәтенә, йолаларына, кәсептәренә ҡыҙыҡһыныу, ғорурлыҡ тойғоһо уята[7].

Хәҙер милли кейемгә, заманса кейемдә милли элементтарға ҙур иғтибар бүленә. Башҡортостандың дәүләт хеҙмәткәрҙәренә эшлекле милли костюм кейергә тәҡдим ителә. Уның тасуирламаһын Республика Башлығы төбәктең хоҡуҡи мәғлүмәт порталында үҙенең ҡарары менән раҫлай[8]. Милли кейем көнө — Башҡорт бейеүе көнө, Башҡорт теле көнө, Ҡурай көнө кеүек төбәк байрамдары рәтенә инә, һәм халыҡтың мәҙәни үҙаңын формалаштырыуға булышлыҡ итә.[9]