Тәүәкәс
| Ауыл | |||
| Тәүәкәс | |||
|---|---|---|---|
| 54°28′06″ с. ш. 56°45′26″ в. д.HGЯO | |||
| Ил |
 Рәсәй Федерацияһы |
||
| Федерация субъекты | Башҡортостан | ||
| Муниципаль район | Архангел районы | ||
| Тарихы һәм географияһы | |||
| Сәғәт бүлкәте | UTC+6:00 | ||
| Халҡы | |||
| Халҡы | |||
| Һанлы идентификаторҙар | |||
| Почта индексы | 453030 | ||
| Автомобиль коды | 02, 102 | ||
| ОКАТО коды | 80 203 846 001 | ||
| ОКТМО коды | 80 603 446 101 | ||
|
|
|||
.svg)
Тәүәкәс (рус. Тавакачево) — Башҡортостандың Архангел районындағы ауыл. 2009 йылдың 1 ғинуарына ҡарата халыҡ һаны 623 кеше[2]. Почта индексы — 453030, ОКАТО коды — 80203846001.
Халыҡ һаны
- Милли составы
Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) мәғлүмәттәре буйынса башҡорттар 95 % тәшкил итә[3]. 1906 йылда — 475 кеше; 1920—632; 1939—630; 1959—599; 1989—599; 2002—554; 2010—594 кеше йәшәгән[4].
| Дөйөм халыҡ һаны[2] | |||||
| Халыҡ һаны | 2002—2009 халыҡ үҙгәреше | ||||
| 2002 | 2009 | кеше | % | ||
| 554 | 623 | +69 | +12,45 | ||
Географик урыны
- Район үҙәгенә тиклем (Архангел): 10 км
- Яҡындағы тимер юл станцияһы (Приуралье): 3 км
Урамдары
- Инйәр урамы (рус. Инзерская (улица))
- Колхоз урамы (рус. Колхозная (улица))
- Йәштәр урамы (рус. Молодежная (улица))
- Яр буйы урамы (рус. Набережная (улица))
- Күл урамы (рус. Озерная (улица))
- Төньяҡ тыҡрығы (рус. Северный (переулок))
- Совет урамы (рус. Советская (улица))
- Үҙәк урам (рус. Центральная (улица))
- Мәктәп урамы (рус. Школьная (улица))
- Көньяҡ урам (рус. Южная (улица))[5]
Тарихы
Инйәр йылғаһы буйындағы Абҙан һәм Оҙондар ауылдары араһында башҡорт ауылы Тәүәкәс урынлашҡан.
Инйәр йылғаһы эргәһендәге Тәүәкәс ауылы XVIII быуат уртаһынан билдәле. Тәүге төпләнеүсе Тәүәкәс Иманов 1729—1816 йылдарҙа йәшәгән. Тәүәкәстең балаларын һәм ейәндәрен VII рәүиз күсерә. Өлкән улы — Бараҡ (1769—1845), уның балалары — Аҫылғужа, Көҙәбай, Мырҙабай. Ҡунаҡҡол һәм йорт старшинаһы Ҡолһары Тәүәкәсовтар — игеҙәктәр, 1773 йылда тыуғандар. Ҡолһарының улы Сәйфелмөлөк. Әбүбәкер Тәүәкәсов 1777—1847 йылдарҙа йәшәгән. Тәүге төпләнеүсенең иң кесе улы Яҡшембәт, 1782 йылда тыуған.
1813 йылда бында Ҡарлыман ауылынан Хәмит Мағазов ғаиләһе күсеп килә.
Ауылдың үҫешен түбәндәге мәғлүмәттәрҙән күрергә мөмкин: XVIII быуат аҙағында 17 йорт була, 1816 йылда — 22, 1859 йылда — 40, 1896 йылда — 78. 1795 йылда Тәүәкәстә 164 кеше, 1859 йылда — 225, 1896 йылда — 431 кеше йәшәгән.
Мәсет һәм мәктәп булған.
Халыҡ малсылыҡ менән шөғөлләнгән. 152 кешенең (38 йорт) 255 аты, 130 һыйыры, 200 һарығы, 50 кәзәһе булған. Игенселек менән өлөшләтә шөғөлләнгәндәр. Шул уҡ 1834 йылда 64 бот ужым һәм 184 бот яҙғы иген сәселә; мөгәзәй төҙөгәндәр. Халыҡтың 150 умартаһы һәм 12 солоғо булған[6].
Шулай уҡ уҡығыҙ
- Буклет «Тәүәкәс ауылы ғорурлығы»[7]
Билдәле шәхестәре
- Хөсәйенова Земфира Хәмзә ҡыҙы - З.Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт академияһының кафедра доценты, профессор, Башҡортостандың атҡаҙанған артисы[8]
Һылтанмалар
Сығанаҡтар
- ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Tom1_tab-5_VPN-2020.xlsx
- ↑ 2,0 2,1 Башҡортостан Республикаһының райондары буйынса белешмә китабы 2016 йылдың 4 март көнөндә архивланған.
- ↑ Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — приложение в формате Excel 2016 йылдың 4 март көнөндә архивланған..
- ↑ Региональный интерактивный энциклопедический портал «Башкортостан»
- ↑ Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 30 по Республике Башкортостан
- ↑ Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 116. — ISBN 978-5-295-04683-4.
- ↑ Буклет «Тәүәкәс ауылы ғорурлығы»
- ↑ https://nsportal.ru/user/395136/page/bashkortostanga-100-yyl
| Башҡортостан Республикаһы Архангел районы ауылдары | |||
|---|---|---|---|
.png) | Район үҙәге: Архангел ауылы Бөткән ауылдар: Воздвиженка (1981 йылда рәсми бөтөрөлгән) | |  | |
