Һалйот
Һалйот | |
---|---|
Һаны һәм йәшәгән урыны | |
Барлығы: билдәһеҙ | |
Тасуирлама | |
Тел | башҡорт |
Дин | ислам |
Төркөмгә ҡарай | башҡорттар |
Һалйот — башҡорт ҡәбиләһе.
Тарихы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Силәбе өлкәһенең төньяғында Иҫәт йылғаһы буйҙарында һалйот ҡәбиләһе нәҫеле булған башҡорттар йәшәй. Башҡорт этнографы Р. З.Йәнғужин һалйоттарҙың нирун тип аталған монгол ҡәбиләһенән килеп сыҡҡанлығын яҙа, улар Сыңғыҙ хандың маҡсатына ҡаршы булған. Риүәйәттәрҙән күренеүенсә, Алан Го исемле бер башлыҡтың уртансы улы Багути Салджи тоҡомдары тип иҫәпләй, Сыңғыҙ хан заманында уларҙы салджиуттар тип йөрөткәндәр. Сыңғыҙ ханға тиклем нурин ырыуы башлыҡтары күп булған, улар берләшеп йәшәүҙе өнәмәгән, тап шуға күрә лә Сыңғыҙ хан хәҙерге монголия территорияһында йәшәгән бөтә ырыуҙарҙы бергә туплап, үҙенә генә буйһондорорға булғас, салджиуттар уның үҙенә ҡаршы һуғышырға ант итә. Р. З. Йәнғужин билдәләүенсә, Сыңғыҙ хан менән бәрелештә еңелгәндән һуң, һалйоттар наймандар менән бергә Урта Азияға Ҡара Ҡытай дәүләтенә ҡаса, һуңғараҡ улар Уралға күсенә.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — ISBN 978-5-295-04683-4.
- История башкирских родов. Салъют, Терсяк, Сынрян, Бикатин, Сырзы, Шуран. Том 19 / С. И. Хамидуллин, Б. А. Азнабаев, И. З. Султанмуратов, И. Р. Саитбатталов, Р. Р. Шайхеев, Р. Р. Асылгужин, А. М. Зайнуллин, В. Г. Волков, А. А. Каримов. — Уфа: ИИЯЛ УНЦ РАН; Китап, 2016. — С. 160, 165. — ISBN 978-5-85051-605-5.
- Йәнғужин Р. З. Башҡорт ҡәбиләләре тарихынан. — Өфө: Башҡортостан «Китап» нәшриәте, 1995. — 96 с. — ISBN 5-295-02551-3.
- Кузеев Р. Г. Происхождение башкирского народа: Этнический состав, история расселения. — М.: Наука, 1974. — 572 с.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Панорама Башкортостана. 2010 июнь(недоступная ссылка)
Был мәҡәләне викилаштырырға кәрәк. Мәҡәләнең бер нисә етешһеҙлеге булһа, {{Rq}} ҡалыбын ҡуллана алаһығыҙ. Бынан тыш, мәҡәләгә автоматик рәүештә Төркөм:РУВИКИ:Викилаштырыу кәрәк булған мәҡәләләр тигән категория өҫтелә. |