Дүртөйлө (Ауырғазы районы)
| Ауыл | |||
| Дүртөйлө | |||
|---|---|---|---|
| 54°06′08″ с. ш. 55°47′26″ в. д.HGЯO | |||
| Ил |
 Рәсәй Федерацияһы |
||
| Федерация субъекты | Башҡортостан | ||
| Муниципаль район | Ауырғазы районы | ||
| Ауыл советы | Яңы Кәлсер | ||
| Тарихы һәм географияһы | |||
| Сәғәт бүлкәте | UTC+6:00 | ||
| Халҡы | |||
| Халҡы | |||
| Милли составы | татарҙар | ||
| Һанлы идентификаторҙар | |||
| Почта индексы | 453474 | ||
| Автомобиль коды | 02, 102 | ||
| ОКАТО коды | 80 205 831 007 | ||
| ОКТМО коды | 80 605 431 126 | ||
|
|
|||
.svg)
Дүртөйлө (рус. Дюртюли) — Башҡортостандың Ауырғазы районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 349 кеше[2]. Почта индексы — 453474, ОКАТО коды — 80205831007.
Тарихы
VI ревизия 1811 йылда ауыл халҡын милли яҡтан ныҡ ҡатнаш итеп күрһәтә — 211 аҫаба башҡорт, 48 керҙәш башҡорт, Күҙәк, Әтекәй ауылдарынан килгән 88 типтәр. VII рәүиз ваҡытында Иҫке Төрөмбәттә 77 кеше йәшәгән 13 йорт иҫәпләнә. 20 быуат уртаһында 373 кеше йәшәй, 23 керҙәш иҫәпләнә. Игенселек, яңы өлкә булараҡ, Меркет-Мең улусы халҡында яй юл яра. 1842 йылда 116 кешегә 48 бот ужым, 360 бот ярауай иген сәселә[3]
Дүртөйлө ауылы 2007 йылдың 10 сентябренә тиклем Иҫке Төрөмбәт тип атала[4].
Этимологияһы
Төрөмбәт ауылы Меркет-Мең улусы сотнигы Төрөмбәт Ырыҫҡоловтың исеме менән аталған. Уның исеме менән Иҫке Төрөмбәт (хәҙер Дүртөйлө ауылы) һәм Яңы Төрөмбәт ауылдары атала. Сотник үҙе XVIII быуаттың 60-сы йылдарындағы сығанаҡтарҙа телгә алына.
Халыҡ һаны
Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
| Иҫәп алыу йылы һәм көнө | Бөтә халыҡ | Ир-егеттәр | Ҡатын-ҡыҙҙар | Ир-егеттәр өлөшө (%) | Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%) |
| 1897 йыл 9 февраль ( 26 ғинуар) | |||||
| 1920 йыл 26 август | |||||
| 1926 йыл 17 декабрь | |||||
| 1939 йыл 17 ғинуар | |||||
| 1959 йыл 15 ғинуар | |||||
| 1970 йыл 15 ғинуар | |||||
| 1979 йыл 17 ғинуар | |||||
| 1989 йыл 12 ғинуар | |||||
| 2002 йыл 9 октябрь | |||||
| 2010 йыл 14 октябрь | 349 | 161 | 188 | 46,1 | 53,9 |
- Милли составы
2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәтенә ярашлы, күпселек милләт — татарҙар (94 %)[5].
Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
- 1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
- 1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
- 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.
- Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.
- 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.
- Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.
- 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)
- Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.
- 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.
- Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.
- 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.
- Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.
- 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
- 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7
- 1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.
Географик урыны
- Район үҙәгенә тиклем (Талбазы): 11 км
- Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Яңы Кәлсер): 7 км
- Яҡындағы тимер юл станцияһы (Аҡкүл): 41 км[6].
Урамдары
- Гагарин урамы (рус. улица Гагарина)
- Ленин урамы (рус. улица Ленина)
- Совет урамы (рус. Советская улица)
- Шишмё урамы (рус. улица Чишма)[7]
Иҫкәрмәләр
- ↑ https://rosstat.gov.ru/vpn/2020/Tom1_Chislennost_i_razmeshchenie_naseleniya
- ↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- ↑ Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 51. — ISBN 978-5-295-04683-4..
- ↑ Правительство Российской Федерации. Постановление от 10 сентября 2007 г. N 572 2008 йылдың 4 июнь көнөндә архивланған.
- ↑ Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — Excel форматында ҡушымта(недоступная ссылка) (рус.)
- ↑ Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник / Сост. Р. Ф. Хабиров. — Уфа: Белая Река, 2007. — 416 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-5-87691-038-7.
- ↑ улицы д.Дюртюли
Һылтанмалар
- Сафин М. Х., Әминева М. С. Дүртөйлө (Ауырғазы районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 51. — ISBN 978-5-295-04683-4.
.svg)
