Устинов Дмитрий Фёдорович

Гражданлығы	СССР; Рәсәй империяһы;
Һөнәр төрө	сәйәсмән, инженер, офицер, яҙыусы
Балалары	Николай Дмитриевич Устинов[d]
Үлем төрө	тәбиғи үлем[d]
Хәрби звание	Советтар Союзы маршалы, Инженер-техник хеҙмәт генерал-лейтенанты[d], Инженер-артиллерия хеҙмәте генерал-полковнигы[d] и Армия генералы
Командиры	СССР Оборона министрлығы[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре	; ; ; ; ; ; ; ;
Ойошма ағзаһы	КПСС Үҙәк комитетының сәйәси бюроһы[d]
Ерләнгән урыны	Кремль диуарындағы некрополь[d];
Тыуған көнө	17 (30) октябрь 1908
Вафат булған көнө	20 декабрь 1984[…] (76 йәш)
Тыуған урыны	Һамар, Рәсәй империяһы;
Хеҙмәт итеүе	СССР
Ғәскәр төрө	Совет Армияһы
Ҡатнашыусы	ВКП(б)-ның XVIII съезы[d], КПСС-тың XXII съезы[d] и КПСС-тың XXI съезы[d]
Заты	ир-ат
Уҡыу йорто	Д. Ф. Устинов исемендәге «Военмех» Балтик дәүләт техник университеты[d] (1934); Иваново-Вознесенский политехнический институт[d];
Вафат булған урыны	Мәскәү ҡалаһы, СССР;
Һуғыш/алыш	Икенсе бөтә донъя һуғышы;
Үлем сәбәбе	Миокард инфаркты
Биләгән вазифаһы
Главы военного ведомства СССР[d]
	30 июль 1976 — 20 декабрь 1984
Алда эшләүсе	Гречко Андрей Антонович
Дауам иттереүсе	Соколов Сергей Леонидович
СССР Министрҙар Советы Рәйесенең беренсе урынбаҫары[d]
	13 март 1963 — 26 март 1965
Алда эшләүсе	Алексей Николаевич Косыгин[d]
Дауам иттереүсе	Мазуров, Кирилл Трофимович[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы	Советтар Союзы Коммунистар партияһы (20 декабрь 1984);
	РУВИКИ.Медиа файлдары

Устинов Дмитрий Федорович (17 (30 октябрь) 1908 йыл — 20 декабрь 1984 йыл, Мәскәү) — совет хәрби һәм дәүләт эшмәкәре. Советтар Союзы маршалы (1976). Ике тапҡыр Социалистик Хеҙмәт Геройы (1942, 1961), Советтар Союзы Геройы (1978). СССР-ҙың юғары наградаһы — Ленин орденына ун бер тапҡыр лайыҡ булған ике кавалерҙың береһе (икенсеһе — Н. С. Патоличев).

СССР-ҙың Халыҡ комиссары һәм ҡоралланыу министры (1941—1953), СССР-ҙың оборона сәнәғәте министры (1953—1957). СССР оборона министры (1976—1984). КПСС Үҙәк Комитеты ағзаһы (1952—1984) һәм секретары (1965—1976), КПСС Үҙәк Комитеты Политбюроһы (1976—1984) ағзаһы.

Биографияһы

Иртә йылдары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Устинов Дмитрий Федорович 1908 йылдың 17 (30) октябрендә Һамар ҡалаһында эшсе ғаиләһендә тыуа. Атаһы — Федор Сысоевич, әсәһе — Ефросинья Мартыновна. Урыҫ^[4]. Өлкән ағаһы — Петр, эсерҙар партияһының ағзаһы, Граждандар һуғышында ҡатнаша, 1918 йылда Г. Гайҙың Тимер дивизияһы 1-се Сембер полкының командир урынбаҫары була. Һуңыраҡ Ленинградта йәшәй, репрессиялана.

Дмитрий Федорович хеҙмәт эшмәкәрлеген 10 йәшенән башлай.

1922 йылда Сәмәрҡәнд ҡалаһында Ҡыҙыл армия сафына доброволец булып баҫа (махсус тәғәйенләнештәге частар отрядына). 1923 йылда 12-се Төркөстан полкына инә. Баҫмасыларға ҡаршы хәрби хәрәкәттәрҙә ҡатнаша.

Демобилизациянан һуң, 1923 йылда Кострома губернаһының Макарьево ҡалаһында һөнәри-техник мәктәптә белем ала.

1927 йылдың ноябрендә ВКП(б)-ға инә һәм в Макарьев профтехмәктәбен тамамлай.

1927—1929 йылдарҙа Балахнин ҡағыҙ комбинатыында слесарь булып эшләй, һуңынан — Иваново-Вознесенскиҙа Федор Зи новьев исемендәге фабрикала.

1929 йылдың көҙөндә Иваново-Вознесенск политехник институтының инженер-механика факультеты студенты булып китә. Институттың комсомол ойошмаһы секретары, партия бюроһы ағзаһы итеп һайлана. Һуңынан Д. Ф. Устинов Бауман исемендәге МВТУ-ға күсә. 1932 йылда ул уҡыған төркөм тулы составта яңы ойошторолған Хәрби-механик институтты (хәҙер Д. Ф. Устинов исемендәге «Военмех» БДТУ-һы) комплектлауға ебәрелә. 1934 йылда Устинов уны уңышлы тамамлай.

1934 йылдан Ленинград артиллерия ғилми-тикшеренеү диңгеҙ институтында инженер, эксплуатациялау һәм тәжрибә эштәре бюроһы начальнигы.

1937 йылдан — Ленинградтың «Большевик» заводы инженер-конструкторы, баш конструкторы урынбаҫары, директоры.

Һуғыштан алда Ленинградтың ҡайһы бер предприятиеларынаяңы импорт ҡорамал килә, уны ҡороу оҙаҡҡа һуҙылғас, ВКП(б) Үҙәк Комитеты комиссияһы килеүе тураһында тарих билдәле. Директорҙарҙы, шул иҫәптән Устиновты ла, Политбюроға саҡыралар. Комиссия буш цехтарҙы һәм ҡоролмаған ҡорамалдарҙы күрһәтә, Сталин быға яуап талап итә. Устиновкомиссия тикшереп киткәндән һуң бер көн үткәс төшөрөлгән үҙенең фотоларын күрһәтә — ҡорамалдар ҡоролған һәм продукция етештерә башлаған^[5].

Иҫкәрмәләр

↑ ¹ ² ³ УСТИНОВ // Большая российская энциклопедия (урыҫ) — М.: Большая российская энциклопедия, 2004.
↑ Dmitri Fjodorowitsch Ustinow // Brockhaus Enzyklopädie (нем.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ Dmitrij F. Ustinow // Munzinger Personen (нем.)
↑ Биография Д. Ф. Устинова на сайте «Герои страны».
↑ Кремлёвский «ястреб». Русский Базар.

Һылтанмалар

Устинов Дмитрий Фёдорович на сайте Министерства обороны России
Устинов Д. Ф.
Речь Д. Ф. Устинова. Война во Вьетнаме(недоступная ссылка) (аудио).
Самый сталинский министр.
Инженер-министр: 100 лет маршалу Устинову.
Ракетостроители чтят память нашего земляка — Дмитрия Фёдоровича Устинова.

[_c8c26aa430c5eef7-1] ¹ ² ³ УСТИНОВ // Большая российская энциклопедия (урыҫ) — М.: Большая российская энциклопедия, 2004.

[_950c0b187904c0d5-2] Dmitri Fjodorowitsch Ustinow // Brockhaus Enzyklopädie (нем.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[_12fe1de0aca90bb0-3] Dmitrij F. Ustinow // Munzinger Personen (нем.)

[4] Биография Д. Ф. Устинова на сайте «Герои страны».

[autogenerated1-5] Кремлёвский «ястреб». Русский Базар.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]