Шүрәхбил ибн Хәсән

РУВИКИ — интернет энциклопедия мәғлүмәте
Әбү Ғабдуллаһ Шүрәхбил ибн Хәсән
араб. شُرَحبيل بن حسَنة
Иорданияла Шүрәхбил ибн Хәсән төрбәһе
Иорданияла Шүрәхбил ибн Хәсән төрбәһе

Сүриә, Иордания һәм Фәләстин идарасыһы (Йәзид ибн Әбү Суфыян менән берлектә)
 639 — 639

Шәхси мәғлүмәт
Һөнәре, эшмәкәрлек төрө: военачальник
Тыуған көнө: 570—572
Тыуған ере:
Үлем көнө: 639({{padleft:639|4|0}})
Үлгән ере: Амвас
Милләте: ғәрәп
Дине: ислам
Атаһы: Ғабдуллаһ ибн Мута ибн Әмр
Әсәһе: Хәсәнә
Бәрелештәр: Войны с вероотступниками
Арабское завоевание Сирии и Палестины
Логотип РУВИКИ.Медиа Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа
Wikidata-logo S.svg Редактирование Викиданных

Әбү Ғабдуллаһ Шүрәхбил ибн Хәсән (ғәр. شُرَحبيل بن حسَنة‎; рус. Шурахбил ибн Хасана; 572—570 — 639, Амвас) — ғәрәп ғәскәр башы. Исламға тәүге килеүселәрҙең береһе, Мөхәммәт Пәйғәмбәрҙең яҡын көрәштәше (сәхәбә), Сүриә менән Фәләстинде яулағанда төп командирҙарҙың береһе.

Биографияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Буласаҡ хәрби начальниктың бала сағы тураһында аҙ билдәле, шул иҫәптән тыуған ере лә билдәһеҙ[1]. Атаһы Ғабдуллаһ ибн Мута ибн Әмр тураһында ла мәғлүмәттәр юҡ тиерлек[2]

Шүрәхбил ибн Хәсән исламға тәүге килеүселәрҙең береһе була. Ул Мәккә мәжүсиҙәре яғынан эҙәрлекләүҙәргә дусар була, шуның өсөн, Ибн Исхаҡ һүҙҙәре буйынса, Эфиопияға күсергә мәжбүр була [3]. Мөхәммәт Пәйғәмбәрҙең Мәҙинәгә һижрәтенән һуң ул да ҡалаға килеп, туғаны Суфыяндың өйөндә урынлаша. Шүрәхбил грамотаны белә, Пәйғәмбәрҙең сәркәтибе була, үәхиҙәрҙе һәм төрлө килешеүҙәрҙең текстарын яҙып бара[4].

Ғазауаттарҙа әүҙем ҡатнашҡан. Үлер алдынан Мөхәммәт Пәйғәмбәр Шүрәхбилде Мысырға илсе итеп ебәрә. Пәйғәмбәр үлгәндән һуң Мәҙинәгә кире ҡайта алған[4]. Пәйғәмбәрҙең вафатынан һуң Шңрәхбил Хаҡ хәлифәт мосолмандарының һуғыштарында ҡатнашыуын дауам итә, Әмр ибн әл-Ғәс һәм Хәлит ибн әл-Вәлиттең ярҙамсыһы була. Йәмәмәлә мосолмандар еңгәндән һуң, хәлифә Әбү Бәкер (632—634 йылдарҙа идара итә) Византия Сүриәһе һәм Фәләстингә ғәрәп ғәскәрҙәрен һөжүмгә ебәрә[5].

Вафаты[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Иорданияны баҫып алғанда Шүрәхбил ғәрәптәрҙең дүрт командирының береһе була. Әл-Балазури һәм әт-Табари һүҙҙәренсә, уның менән 7000 яугир булға. Фәләстинде яулап алғандан һуң Йәзид менән бергә төбәк идарасыһы вазифаһын ала, әммә шул уҡ йылда Амваста тағун (чума) эпидемияһы ваҡытында икеһе лә үлеп ҡала (уларҙан башҡа күп сәхәбәләр ҙә шул сирҙән вафат була)[6] . Уға 67 (Ибн әл-Ғәсир һүҙенсә) йәки 69 (әл-Балазури һүҙенсә) йәш була[2].

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. Perlman, 2020, p. 114
  2. 2,0 2,1 Bosworth, 1997, p. 508
  3. Perlman, 2020, p. 116
  4. 4,0 4,1 Efendioğlu, 2010
  5. Bosworth, 1997
  6. Большаков О. Г. Средневековый город Ближнего Востока: ВИИ-середина ХИИИ в. : социально-экономические отношения. — М.: Главная редакция восточной литературы издательства «Наука», 1984. — С. 139, комм. 56. — 342 с.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]