Иҫке Жиәш

РУВИКИ — интернет энциклопедия мәғлүмәте
Иҫке Жиәш
Административ-территориаль берәмек Тлякеевское сельское поселение[d][1]
Дәүләт
Уникальный номер ГАР 1e85413e-9f6f-49d8-8669-25c95f963f1b
Почта индексы 423732
Халыҡ һаны
Код КЛАДР 1600500004300

Иске Жиәш[3] (Иҫке Зиәш[4]; татар. Иске Җияш, рус. Старое Зияшево) — Рәсәй Федерацияһы Татарстан Республикаһы Аҡтаныш районы ауылы.

Ауыл Шәбеҙ йылғаһы буйында, Аҡтаныш ауылынан көнбайышҡа табан 18 км алыҫлыҡта урынлашҡан[5].

Ауылға гәрә ырыуы башҡорттары нигеҙ һала. Тәүге тапҡыр 1732 йылда телгә алына[4]. Ауыл Гәрәй улусының Әжәҡул түбәһенә ҡарай, һуңыраҡ был улус Ырымбур губернаһы Минзәлә өйәҙенә ҡарай. 1865 йылда Минзәлә өйәҙе Өфө губернаһына инә. 1866 йылда ырыу улустары бөтөрөлгәс, ауыл Шәрип улусы, ә артабан Таҡталасыҡ улусы составына керә[6].

Ауыл кешеләре 1773—1775 йылдарҙағы Крәҫтиәндәр һуғышында әүҙем ҡатнаша[5].

1848 йылда ауылда мәсет (1816 йылдан билдәле), мәктәп, 1905 йылда — 4 тирмән (шул иҫәптән 1 ел тирмәне), икмәк магазины теркәлгән[6].

1920 йылда ауыл яңы ойошторолған Татар АССР-ының Минзәлә кантоны составына керә. 1930 йылдан Аҡтаныш районы, 1963 йылдан — Минзәлә районы, 1965 йылдан — йәнә Аҡтаныш районы составында була[5].

1795 йылда ауылда 27 ихатала 223 аҫаба башҡорт һәм 2 ихатала 11 типтәр, 1816 йылда — 283 башҡорт һәм 19 типтәр, 1834 йылда — 425 башҡорт һәм 12 типтәр иҫәпләнгән. 1902 йылда 141 ихатала — 425 йән ир затлы аҫаба башҡорт, 1905 йылда 145 ихатала — 662 кеше, 1912 йылда 156 ихатала — 767 аҫаба башҡорт йәшәй[6].

1795 1834 1859 1865 1870 1884 1897 1906 1913 1920 1926 1938 1949 1958 1970 1979 1989 2002[5][4]
234 425 548 585 652 697 662 767 740 662 560 404 365 368 340 215 189 184
  1. ОКТМО (урыҫ)
  2. улы Ә. Ә. З. Аулы мензелинских башкир — Өфө: Китап, 2009.
  3. Камалов А. А., Камалова Ф. У. Атайсал. — Уфа: Башкирское издательство «Китап», 2001. — С. 384. — 544 с. — ISBN 5-295-02882-8.
  4. 1 2 3 Населённые пункты камско-икских башкир, входившие в Казанскую и Уфимскую губернии / Иҫке Жиәш // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
  5. 1 2 3 4 Татарская энциклопедия.
  6. 1 2 3 Асфандияров А. З. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 321—325. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.