Йәйге Олимпия уйындары

РУВИКИ — интернет энциклопедия мәғлүмәте
Был терминдың башҡа мәғәнәләре лә бар, ҡарағыҙ: Олимпия уйындары (мәғәнәләр).
Йәйге Олимпия уйындары
Башланыу датаһы 1896[1]
Рәсми сайт olympics.com/en/o… (инг.)
Ойоштороусы Халыҡ-ара олимпия комитеты
URL-да тасуирланған sports-reference.com/… (инг.)
Ҡапма-ҡаршыһы Ҡышҡы Олимпия уйындары
Файл:2016 Summer Olympics cauldron (29064051902).jpg
Ваҡиға йышлығы 4 Йыл
Логотип РУВИКИ.Медиа РУВИКИ.Медиа файлдары

Йәйге Олимпия уйындары — йәйге һәм бөтә миҙгел спорт төрҙәре буйынса иң ҙур халыҡ-ара ярыштары. Халыҡ-ара олимпия комитеты эгидаһы менән 4 йылға бер тапҡыр уҙғарыла. Олимпия уйындары 1896 йылдан алып үткәрелә башлай. Олимпия хәрәкәтенең хәҙерге заманда яңынан барлыҡҡа килеүе барон Пьер де Кубертен эшмәкәрлегенә бәйле.

Ҡайһы бер ҡышҡы спорт төрҙәре 1908 һәм 1920 йылдарҙағы йәйге Олимпия уйындарына индерелә.

Йәйге Олимпия уйындары уҙғарылған урындар

Йәйге Олимпия уйындарында спорт төрҙәре

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Уҙғарыу йылдары һәм урындары

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Уйындар Йыл Асыу тантанаһы Ябыу тантанаһы Ҡала Дәүләт Дәүләттәр иҫәбе Спорт төрҙәре иҫәбе
I 1896 6 апрель 15 апрель Афина Греция Греция 14 9
II 1900 14 май 28 октябрь Париж Франция Франция 24 20
III 1904 1 июль 23 ноябрь Сент-Луис Америка Ҡушма Штаттары АҠШ 12 18
—(1) 1906 9 апрель 19 апрель Афина Греция Греция 21
IV 1908 27 апрель 31 октябрь Лондон Бөйөк Британия Бөйөк Британия 22 22
V 1912 5 июнь 27 июль Стокгольм Швеция Швеция 28 14
VI(2) 1916 __ __ Берлин Германия империяһы Германия империяһы __ __
VII 1920 14 август 29 август Антверпен Бельгия Бельгия 29 22
VIII 1924 5 июль 27 июль Париж Франция Франция 44 17
IX 1928 17 май 12 август Амстердам Нидерланд Нидерланд 46 14
X 1932 30 июль 14 август Лос-Анджелес Америка Ҡушма Штаттары АҠШ 37 14
XI 1936 1 август 16 август Берлин Германия Германия 51 19
XII(3) 1940 __ __ Токио →
Хельсинки		 Япония Япония →
Финляндия Финляндия		 __ __
XIII(4) 1944 __ __ Лондон Бөйөк Британия Бөйөк Британия __ __
XIV 1948 29 июль 14 август Лондон Бөйөк Британия Бөйөк Британия 59 17
XV 1952 19 июль 3 август Хельсинки Финляндия Финляндия 69 17
XVI(5) 1956 22 ноябрь
10 июнь		 8 декабрь
17 июнь		 Мельбурн
Стокгольм		 Австралия Австралия
Швеция Швеция		 67 17
(ат спорты)
XVII 1960 25 август 11 сентябрь Рим Италия Италия 83 17
XVIII 1964 10 октябрь 24 октябрь Токио Япония Япония 93 19
XIX 1968 12 октябрь 27 октябрь Мехико Мексика Мексика 112 20
XX 1972 26 август 11 сентябрь Мюнхен Германия Федератив Республикаһы ФРГ 121 23
XXI 1976 17 июль 1 август Монреаль Канада Канада 92 21
XXII(6) 1980 19 июль 3 август Мәскәү Совет Социалистик Республикалар Союзы СССР 80 21
XXIII(7) 1984 28 июль 12 август Лос-Анджелес Америка Ҡушма Штаттары АҠШ 140 23
XXIV 1988 17 сентябрь 2 октябрь Сеул Корея Республикаһы Корея Республикаһы 159 27
XXV 1992 25 июль 9 август Барселона Испания Испания 169 32
XXVI 1996 19 июль 4 август Атланта Америка Ҡушма Штаттары АҠШ 197 26
XXVII 2000 15 сентябрь 1 октябрь Сидней Австралия Австралия 199 28
XXVIII 2004 13 август 29 август Афина Греция Греция 201 28
XXIX 2008 8 август 24 август Пекин Ҡытай Ҡытай 204 28
XXX 2012 27 июль 12 август Лондон Бөйөк Британия Бөйөк Британия 204 26
XXXI 2016 5 август 21 август Рио-де-Жанейро Бразилия Бразилия 203
XXXII 2020 24 июль 9 август Токио Япония Япония
XXXIII 2024
XXXIV 2028
1 Халыҡ-ара олимпия комитеты менән танылмаған рәсми булмаған уйындар.
2 Беренсе донъя һуғышы арҡаһында уҙғарылмай.
3 Токиола үткәрелергә тейешле уйындар, япон-ҡытай һуғышы башланғас, Хельсинкиға күсерелә, ә һуңынан Икенсе донъя һуғышы арҡаһында бөтөнләй уҙғарылмай.
4 Икенсе донъя һуғышы арҡаһында бөтөнләй уҙғарылмай.
5 Ат спорты буйынса ярыштар Стокгольмда уҙғарыла.
6 65 дәүләт, шул иҫәптән АҠШ, Канада, Төркиә, Көньяҡ Корея, Япония, СССР-ҙағы уйындарға бойокт иғлан итәләр.
7 Мәскәү Олимпиадаһына бойкотҡа яуап итеп, Ҡытай, Югославия һәм Румыниянан башҡа барлыҡ социалистик илдәр АҠШ-тағы уйындарға бойкот иғлан итәләр.

Миҙалдар һаны буйынса лидерҙар

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Алтын миҙалдар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Йөҙөүсе Майкл Фелпс Олимпия уйындарында 23 алтын миҙал яулай
Төп мәҡәлә: Күп тапҡыр олимпия чемпиондары исемлеге

8 һәм унан күберәк алтын миҙал

№ Спортсы НОК Спорт төрө Уйындар Алтын Көмөш Бронза Бөтәһе
1 Майкл Фелпс АҠШ Олимпия уйындарында АҠШ Йөҙөү 2004—2016 23 3 2 28
2 Лариса Латынина СССР Олимпия уйындарында СССР Спорт гимнастикаһы 1956—1964 9 5 4 18
3 Пааво Нурми Финляндия Олимпия уйындарында Финляндия Еңел атлетика 1920—1928 9 3 0 12
4 Марк Спитц АҠШ Олимпия уйындарында АҠШ Йөҙөү 1968—1972 9 1 1 11
5 Карл Льюис АҠШ Олимпия уйындарында АҠШ Еңел атлетика 1984—1996 9 1 0 10
6 Биргит Фишер ГДР Олимпия уйындарында ГДР
Германия Олимпия уйындарында Германия 		Байдарка һәм каноэла ишеү 1980—2004 8 4 0 12
7 Савао Като Япония Олимпия уйындарында Япония Спорт гимнастикаһы 1968—1976 8 3 1 12
Дженни Томпсон АҠШ Олимпия уйындарында АҠШ Йөҙөү 1992—2004 8 3 1 12
9 Мэтт Бионди АҠШ Олимпия уйындарында АҠШ Йөҙөү 1984—1992 8 2 1 11
10 Рэй Юри АҠШ Олимпия уйындарында АҠШ Еңел атлетика 1900—1908 8 0 0 8
Усэйн Болт Ямайка Олимпия уйындарында Ямайка Еңел атлетика 2008—2016 8 0 0 8

Призёрҙар

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

1896—2021 йылдарҙа үткән 29 уйында дөйөм команда зачетында йәйге Олимпия уйындарында еңеүселәр:

Америка Ҡушма Штаттары США— 19 тапҡыр

Совет Социалистик Республикалар Союзы СССР/Берләшкән команда Олимпия уйындарында Берләшкән команда Олимпия уйындарында — 7 тапҡыр

Франция Франция — 1 тапҡыр

Бөйөк Британия Бөйөк Британия — 1 тапҡыр

Германия Германия — 1 тапҡыр

Ҡытай ҠХР — 1 тапҡыр

Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
  1. ↑ Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek, Österreichische Nationalbibliothek Record #4306992-7 // Gemeinsame Normdatei (нем.) — 2012—2016.

Шулай уҡ ҡарағыҙ

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Һылтанмалар

[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
https://ba.ruwiki.ru/w/index.php?title=Йәйге_Олимпия_уйындары&oldid=2530580 ҡабул ителгән