11 ғинуар
11 ғинуар (рус. 11 января) — рәсми календарь буйынса йылдың 11-се көнө. Йыл аҙағына тиклем 354 көн ҡала (кәбисә йылында 355). Мосолман календары буйынса 1446 йылдың Рәжәб айының 12-се көнө. Өфөлә ☀️Ҡояш 9 сәғәт 30 минутта ҡалҡа, 17 сәғәт 7 минутта бата. Көн оҙонлоғо 🕒 7 сәғәт 36 минут. 🌔 Тулыусы Ай (йәше 11.45 көн).
| ← ғинуар → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шм | Йк |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
| 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
| 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
| 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | ||
| 2025 йыл | ||||||
Байрамдар һәм иҫтәлекле даталар
Халыҡ-ара
Ер:
- Хеҙмәт урынында тигеҙлек көнө.
- Скетчноутинг көнө.
- «Рәхмәт» әйтеү көнө.
- Йәшерен дуҫ көнө.
Милли
АҠШ: Һөт көнө.
Албания: Республика көнө.
Германия: Алма көнө.
Непал: Берләшеү көнө.
Рәсәй Федерацияһы: Ҡурсаулыҡтар һәм милли парктар көнө.
Тунис: Балалар көнө.
Һөнәри
- 1569 йыл: Англияла тарихта беренсе тапҡыр лотерея уйнатыла.
- 1700 йыл: Рәсәй империяһында Византия календарына алмашҡа Юлиан календары индерелә. 7208 йылдың 31 декабренән һуң 1700 йылдың 1 ғинуары килә. Яңы йыл башы 1 ғинуарға күсерелә.
тулы исемлек
- 1917 йыл: Рәсәй биләмәләрендә тәүге ҡурсаулыҡ — Баргузин ҡурсаулығы ойошторола. Ошо менән бәйле 11 ғинуарҙа 1997 йылдан «Ҡурсаулыҡ һәм милли парктар» көнө билдәләнә.
- 1923 йыл: Өфөлә «Йәш юҡсыл» (хәҙер — «Йәшлек») йәштәр гәзите сыға башлай.
- 1940 йыл: Ленинградта композитор Сергей Прокофьевтың «Ромео һәм Джульетта» балетының премьераһы була.
- 1960: СССР-ҙа Космонавтар әҙерләү үҙәге ойошторола.
- 1994: Рәсәйҙең яңы парламенты — 1993 йылдың 12 декабрендә һайланған һәм ике палатанан: юғары — Федерация Советынан һәм түбәнге — Дәүләт Думаһынан торған Рәсәй Федерацияһының Федераль Йыйылышы — үҙ эшен башлай.
Башҡортостан менән бәйле шәхестәр
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
- Лаврентьев Пётр Денисович (1905—4.10.1979), инженер-ғалим, йәмәғәтсе. 1941—1947 йылдарҙа Өфө моторҙар эшләү производство берекмәһенең баш инженеры һәм директоры. 1969—1978 йылдарҙа Мәскәү авиация институты уҡытыусыһы. Иҡтисад фәндәре кандидаты, профессор. Башҡорт АССР-ының 2-се саҡырылыш (1947—1951) Юғары Советы депутаты. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1945). Сығышы менән хәҙерге Ростов өлкәһенең Таганрог ҡалаһынан.
- Нариман Сабитов (1925—9.06.1971), композитор, дирижер. 1954—1969 йылдарҙа хәҙерге Башҡорт дәүләт академия опера һәм балет театрының баш дирижёры һәм дирижёры. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1961). Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы (1972) һәм Башҡортостан комсомолының Ғәлимов Сәләм исемендәге йәштәр премияһы (1968) лауреаты. Ике Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1955, 1971) һәм «Почёт Билдәһе» (1969) ордендары кавалеры.
тулы исемлек
- Первушин Юрий Сергеевич (1935), инженер-механик-ғалим. 1965 йылдан Өфө авиация институты һәм Өфө дәүләт авиация техник университеты, 2022 йылдан — Өфө фән һәм технологиялар университеты уҡытыусыһы. Техник фәндәр докторы (1991), профессор (1993). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2015), Рәсәй Федерацияһының почётлы юғары һөнәри белем биреү хеҙмәткәре (1997). Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
- Әхмәтов Сафа Әхмәт улы (1935), инженер-технолог-ғалим. 1981 йылдан Өфө нефть институты һәм Өфө дәүләт нефть техник университеты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1991 йылға тиклем нефть һәм газ технологияһы кафедраһы мөдире. Техник фәндәр докторы (1976), профессор (1977). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1978), Рәсәй Федерацияһы юғары мәктәбенең атҡаҙанған хеҙмәткәре (2011), СССР-ҙың уйлап табыусыһы (1977).
- Рәжәпов Миҙхәт Ғәндәлиф улы (1940), журналист. 1980—2007 йылдарҙа Ҡырмыҫҡалы район гәзите мөхәррире. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1975). Райондың почётлы гражданы. Сығышы менән Боҙаяҙ ауылынан.
- Әминева Эльмира Фәхретдин ҡыҙы (1955), педагог. 1977—1999 һәм 2005—2012 йылдарҙа Бөрйән районы Иҫке Собханғол урта мәктәбе уҡытыусыһы, директорҙың уҡыу-уҡытыу эштәре буйынса урынбаҫары. Башҡортостандың атҡаҙанған уҡытыусыһы (1991).
- Аниханов Андрей Анатольевич (1965), дирижёр, педагог. 2013—2014 йылдарҙа хәҙерге Башҡорт дәүләт академия опера һәм балет театрының баш дирижёры. Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған артисы (1999) һәм атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (2017).
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
- Мәһәҙиева Сәриә Сәмиғулла ҡыҙы (1926—2011), журналист. 1971—2006 йылдарҙа «Башҡортостан ҡыҙы» журналының әҙәби хеҙмәткәре, бүлек мөдире һәм бүлек мөхәррире. СССР Журналистар союзы ағзаһы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Күгәрсен районы Ибрай ауылынан.
- Байназаров Азамат Хажмөхәмәт улы (1936), төҙөүсе. 1982—1996 йылдарҙа «Башмедьстрой» тресы идарасыһы. Рәсәй Федерацияһының һәм Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған төҙөүсеһе. Халыҡтар Дуҫлығы ордены кавалеры. Сибай ҡалаһының почётлы гражданы. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Баймаҡ районы Күсей ауылынан.
тулы исемлек
- Саҙретдинов Зәнфир Хәбәбетдин улы (1936), төҙөүсе. 1964—2002 йылдарҙа 3-сө төҙөлөш тресының яуаплы хеҙмәткәре, 1967 йылдан — өлкән прораб. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған төҙөүсеһе (1986). СССР Министрҙар Советы премияһы лауреаты (1988). «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1981). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Шишмә районы Сыуалкип ауылынан.
- Мәхмүтов Ким Зөфәр улы (1941), зоотехник-ғалим. Ауыл хужалығы фәндәре докторы (2000). 1962—1973 йылдарҙа Учалы районы «Байрамғол» совхозы зоотехнигы; 1974—1993 йылдарҙа республика хужалыҡтарында яуаплы хеҙмәткәр; 1994—1997 һәм 2001—2002 йылдарҙа Башҡорт дәүләт аграр университеты уҡытыусыһы, 1997—2001 йылдарҙа «Башкирский» агрохимия хеҙмәте үҙәге директоры. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Благовар районы Аҡъялан ауылынан.
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
- Ғәниев Әхәт Сәйет улы (1927—28.03.2011), СССР һәм Рәсәйҙең физик-ғалимы. 1955—2002 йылдарҙа хәҙерге Силәбе өлкәһенең Снежинск (элекке Силәбе—70) ябыҡ ҡалаһындағы Рәсәй федераль ядро үҙәге — Бөтә Рәсәй техник физика ғилми-тикшеренеү институты ғилми хеҙмәткәре. Техник фәндәр докторы (1978), профессор (1994). Ленин премияһы лауреаты (1964), «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1984). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Йәрмәкәй районы Исламбаҡты ауылынан.
- Әхтәмйәнов Ихсан Нәсибулла улы (1932—2000), журналист, шағир, тәржемәсе, прозаик-документалист.
тулы исемлек
- Нәҙершин Ким Рәүеф улы (1937), режиссёр. 1980—1992 йылдарҙа хәҙерге Салауат башҡорт дәүләт драма театрының баш режиссёры. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1991). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Ауырғазы районы Исмәғил ауылынан.
- Рәшит Шәкүр (1937—23.06.2024), тел белгесе-ғалим, төркиәтсе, энциклопедист, шағир, публицист, йәмәғәтсе. Халыҡ-ара Төрки академияһы академигы, филология фәндәре докторы (1998), профессор (2012). Башҡортостан Республикаһының халыҡ шағиры (2021), Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1988), Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1997) һәм Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты (2012). Салауат Юлаев (2007) һәм «Башҡортостан Республикаһындағы хеҙмәттәре өсөн» (2020) ордендары кавалеры. Өфө ҡалаһының почётлы гражданы (2018).
- Дышаленкова Римма Андрияновна (1942—9.07.2019), СССР һәм Рәсәй яҙыусыһы, публицист. 1979 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2005), Д. Н. Мамин-Сибиряк исемендәге премия лауреаты (2004). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Дыуан районы Дыуан ауылынан.
- Камалиева Зилә Әсләм ҡыҙы (1952), педагог. 1988—2007 йылдарҙа Саҡмағош 1-се урта мәктәбенең рус теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған уҡытыусыһы, Рәсәй Федерацияһының почётлы дөйөм белем биреү хеҙмәткәре.
- Саматова Рәүилә Сәләм ҡыҙы (1962), мәҙәниәт өлкәһе хеҙмәткәре. Мишкә район мәҙәниәт йортоноң әйҙәүсе методисы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре.
- Сарбаев Раил Сәлих улы (1962), ауыл хужалығы, комсомол, муниципаль һәм дәүләт органдары хеҙмәткәре. 2008—2010 йылдарҙа Башҡортостан Хөкүмәте Премьер-министры. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған төҙөүсеһе (1999). Салауат Юлаев ордены кавалеры (2007).
- Төхбәтова Роза Рәшит ҡыҙы (1967), журналист, «Башҡортостан» дәүләт телерадиокомпанияһы «Спутник ФМ» радиостанцияһының баш мөхәррире. Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған журналисы (2024), Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған матбуғат һәм киң мәғлүмәт хеҙмәткәре.
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
- Әминев Риза Фәтхлислам улы (1928), ауыл хужалығы хеҙмәткәре. 1966—1982 йылдарҙа Дүртөйлө районы Ильич исемендәге колхоз рәйесе. Октябрь Революцияһы (1976) һәм Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1971) ордендары кавалеры, Башҡорт АССР-ы Юғары Советы Президиумының Почёт грамотаһы менән бүләкләнеүсе. Сығышы менән ошо райондың Өсбүлә ауылынан.
- Бабушкин Александр Фёдорович (1933), механизатор. 1944 йылдан Әбйәлил районы хужалыҡтары, шул иҫәптән 1964—1999 йылдарҙа «Заветы Ильича» колхозының тракторсы-комбайнсыһы. «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1974). Сығышы менән ошо райондың Борисов ауылынан.
тулы исемлек
- Абдуллин Сәхипкирәй Муллағәлим улы (1938—8.11.2013), малсы. 1955—1993 йылдарҙа Хәйбулла районы Салауат исемендәге колхоздың мал ҡараусыһы. Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры (1973). Сығышы менән ошо райондың 1980-се йылдар башында бөткән Аҡъегет ауылынан.
- Яналин Вәлиәхмәт Хәбир улы (1938—19.06.2008), механизатор. 1952—1998 йылдарҙа Баймаҡ районы «Һаҡмар» колхозының тракторсы-комбайнсыһы. III дәрәжә Хеҙмәт Даны ордены кавалеры (1981). Сығышы менән ошо райондың Йомаш ауылынан.
- Яҡшыдәүләтов Йәркәй Әнүәр улы (1943—8.09.2005), журналист. 1978 йылдан «Совет Башҡортостаны» гәзите, 1989 йылдан Башҡортостан дәүләт телерадиокомпанияһы хеҙмәткәре, шул иҫәптән 1992 йылдан «Тамаша» ижади берекмәһенең өлкән мөхәррире, 1999 йылдан – етәксеһе. Башҡорт дәүләт филармонияһының «Ҡыҙыҡ һәм Мәҙәк» проекты авторы. Ислам мәсьәләләренә арналған «Йома» (1991–2005) дини-мәғрифәт тапшырыуының, «Замана» (1989–1994) публицистик тележурналының авторы һәм алып барыусыһы. Башҡорт телендәге мосолман календарҙарын төҙөүселәрҙең береһе. 1978 йылдан СССР Журналистар союзы ағзаһы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1989), Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия лауреаты (1991). Сығышы менән Баймаҡ ҡалаһынан.
- Ағишева Румиә Мәхмүд ҡыҙы (1958), педагог. 2000—2015 йылдарҙа Салауат ҡалаһының Сәнғәт үҙәге директоры. Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы (1998). Сығышы менән ошо ҡаланан.
- Ихсанова Вәхиҙә Ташбулат ҡыҙы (1963), педагог. 1987 йылдан Әбйәлил районы Тупаҡ урта мәктәбе уҡытыусыһы, завучы, 1996 йылдан Ҡырҙас урта мәктәбе уҡытыусыһы, 2001—2011 йылдарҙа директорҙың уҡыу-тәрбиә эштәре буйынса урынбаҫары. Рәсәйҙең почётлы дөйөм белем биреү хеҙмәткәре (2014), «Живая русская классика» республика конкурсы еңеүсеһе (2014). Сығышы менән Тупаҡ ауылынан.
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
- Александров Степан Константинович (1924—19.01.2015), юрист. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы, уҡсылар ротаһы командиры, гвардия лейтенанты. 1945 йылдан прокуратура органдары хеҙмәткәре, шул иҫәптән 1967—1984 йылдарҙа республика прокурорының ойоштороу эштәре һәм башҡарыуға контроль буйынса өлкән ярҙамсыһы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған юрисы (1982), СССР прокуратураһының почётлы хеҙмәткәре. I дәрәжә Ватан һуғышы һәм Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордендары кавалеры. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Иглин районының Иглин ауылынан.
- Абыҙбаев Измаил Ибраһим улы (1929—4.09.1997), тау инженеры-ғалим. 1975—1986 йылдарҙа Башҡортостан нефть ғилми-тикшеренеү һәм проект институтының директор урынбаҫары. Техник фәндәр докторы (1988). Башҡорт АССР‑ының атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре (1977), нефть сәнәғәте отличнигы (1971). «Почёт Билдәһе» ордены кавалеры (1976).
тулы исемлек
- Бикмөхәмәтов Роберт Ғата улы (1929—28.08.1995), әҙәбиәт белгесе-ғалим. 1956 йылдан Мәскәүҙәге М. Горький исемендәге Донъя әҙәбиәте институты хеҙмәткәре, бер үк ваҡытта 1962 йылдан Мәскәү дәүләт университеты уҡытыусыһы. Филология фәндәре докторы (1983), профессор (1987). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1989). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Илеш районының Илеш ауылынан.
- Кәрим Булат (Сәлимов Кәрим Булатбай улы) (1949), эшсе-шағир, йәмәғәтсе. Стәрлетамаҡ ҡалаһының мәҙәниәт һәм сәнғәт өлкәһендәге Ғәли Ибраһимов исемендәге премияһы лауреаты (2015). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Ғафури районының Яугилде ауылынан.
- Коган Ольга Станиславовна (1959), спорт медицинаһы табибы-ғалим. 1982 йылдан Өфөләге Хеҙмәт медицинаһы һәм кеше экологияһы ғилми-тикшеренеү институты хеҙмәткәре, 1996 йылдан Башҡорт дәүләт педагогия институты һәм М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты, 2001 йылдан Башҡортостан физик культура институты, 2014 йылдан Өфө дәүләт нефть техник университеты уҡытыусыһы. Медицина фәндәре докторы (2008), профессор (2013). Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
- Ниғмәтуллин Ришат Вәхит улы (1959), юрист-ғалим. 1985 йылдан СССР Эске эштәр министрлығы хеҙмәткәре, шул иҫәптән 1991 йылдан Өфө юридик институты уҡытыусыһы, бер үк ваҡытта 2014 йылдан Башҡорт дәүләт университеты һәм Өфө фән һәм технологиялар университеты Хоҡуҡ институтының директор урынбаҫары һәм кафедра мөдире. Юридик фәндәр докторы (2008), профессор (2013). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған юрисы (2009), Рәсәй Федерацияһы Эске эштәр министрлығының почётлы хеҙмәткәре (2009).
Дөйөм исемлек
- 1757 йыл: Александр Гамильтон, Америка Ҡушма Штаттарының беренсе финанс министры.
- 1858 йыл: Герда Тирен, Швецияның рәссам-иллюстраторы.
тулы исемлек
- 1972 йыл: Константин Хабенский, Рәсәйҙең театр һәм кино актёры, Рәсәй Федерацияһының халыҡ артисы (2012).
- 1972 йыл: Андрей Малахов, Рәсәйҙең телетапшырыуҙар алып барыусыһы, шоумен.
- 2017 йыл: Рәмил Йәнбәк, шағир һәм журналист.
